ЕгъэджакIуэмрэ щIалэ цIыкIумрэ

Гъэ еджэгъуэщIэм щIидзэжри, класс унафэщIыр щIыхьащ 6-нэ класс хъуа цIыкIухэр зыщIэс пэшым. Дэтхэнэми я нэгу зырызэ иплъа егъэджакIуэр сабийхэм ехъуэхъури, псори зэхуэдэу фIыуэ зэрилъагъур жиIащ. Ар пцIыт, сыт щхьэкIэ жыпIэмэ, фэджэладжэу хуэпарэ зызэкIуэцIигъэпщхьауэ иужь партэм дэс щIалэ цIыкIур фIыуэ илъагъуртэкъым абы.

А классыр къыщратам, егъэджакIуэм гу лъитащ а щIалэ цIыкIур адрейхэм зэрадэмыджэгум, и щыгъынхэр сыт щыгъуи зэрыфIейм, зэрызимытхьэщIым. КIуэ пэтми, а тIум я зэхущытыкIэр екIакIуэрт, щIалэ цIыкIум итха сочиненэр шакъэ плъыжь фIэкIа умылъагъуу егъэджакIуэм зэригъэзэхуэжу, «I» щыхуигъэуваи къэхъуащ.

Школым и унафэщIым егъэджакIуэхэр зэхуишэсри, щхьэж  и нэIэ щIэт сабийхэм я «шыфэлIыфэр» зэрыт дэфтэрхэр ягъэхьэзырыну унафэ яхуищIащ. Зи гугъу тщIы егъэджакIуэм, классым щIэс псоми я дуней тетыкIэр, еджэкIэр итхри, щIалэ зэхэуфIея цIыкIур иужь къригъэнащ. Сыт итхынур? ЕгъэджакIуэм мурад ищIащ ар школым къызэрыщIэтIысхьэрэ езыгъэджахэм ятхахэр щIипщытыкIыну. А сабийхэр къыщыщIэтIысхьагъащIэм зыIыгъам щIалэ цIыкIум щхьэкIэ етх: «И нэгум кърих гуапагъэм хуэдэщ игукIи. Унэ лэжьыгъэхэр пэжу, къабзэлъабзэу ещIыж. Гухэхъуэщ ар ебгъэджэну». ЕтIуанэ классым и егъэджакIуэу щытам етх: «Мы щIалэр адрейхэм сыт и лъэныкъуэкIи къахощ, фIыуэ йоджэ, ныбжьэгъу и куэдщ». Ещанэ классым езыгъэджам етх: «ЩIалэ цIыкIур гурыхуэщ, и адэ-анэр хъарзынэу къыкIэлъоплъ. Еджэным хуэжыджэрщ». ЕплIанэ классым зыIыгъам етх: «ФIыуэ еджэу, къабзэлъабзэу щытащ. Ауэ и анэр лIа нэужь, и гукъыдэжыр ехуэхащ, и адэр къызэрыкIэлъыплъ щIагъуэ щыIэкъым». Абы къыкIэлъыкIуэм итхащ: «Еджэным гукъыдэж лъэпкъ хуиIэкъым, ныбжьэгъу и гъусэкъым, дерсым щыщIэжеихь куэдрэ къохъу».

А псоми къеджа егъэджакIуэм и нэпсхэр къыщIэлъэдащ, щIалэ цIыкIум гулъытэ зэрыхуимыщIар игу щIыхьащ…

ЕгъэджакIуэм и махуэр къыщыблагъэм, псоми тыгъэ гъэщIэрэщIа цIыкIухэр къыхуахьат езыгъаджэм, щIалэ цIыкIум тхылъымпIэ гъуабжэм кIуэцIилъхьэри, зи мыщIэхэр имысыж Iэпщэхъурэ мащIэ дыдэ фIэкIа къызэрымынэжа дыхурэ къыхуихьащ. Ар зылъэгъуа адрей сабийхэр щыдыхьэшхащ щIалэ цIыкIум, ауэ егъэджакIуэм Iэпщэхъур зрилъхьэщ, дыхум щыщ зытриутхэри, абы нэхъ тыгъэфI зэи къызэрыхуамыщIар жиIащ. Урок нэужьым, щIалэм иужь зыкъригъанэри, егъэджакIуэм бгъэдыхьащ: «Нобэ си анэм урещхьщ, уогуфIэ, и Iэпщэхъур уилъщ, къыкIэрихыу щыта дыхумэм хуэдэ къыпкIэрех».

Абы иужькIэ егъэджакIуэм гуапагъэм, дахагъэм хуигъасэу щIидзащ и еджакIуэхэр. Абыхэм школыр къыщаухым, щIалэ цIыкIурат нэхъыфI дыдэу еджауэ, псори зыхуэарэзыуэ, нэхъ жыджэру яхэтыр. Псори зэхуэдэу фIыуэ зылъагъуу жызыIэ егъэджакIуэм пцIы иупсырт, а щIалэм псом нэхърэ нэхъ хуэгуапэт.

… ЕгъэджакIуэм гъэ къэс къыIэрыхьэрт щIалэм и письмо. Ар университетым щIэтIысхьат, адэкIи аспирантурэр къиухат, иужькIэ егъэджакIуэм къыхуэкIуа письмохэм языхэзым итт ар щIэныгъэхэм я доктор зэрыхъуар.

Зы махуэ гуэрым егъэджакIуэм егъэблагъэ тхылъ къыIэрыхьащ - щIалэм щхьэгъусэ къишэрт. Абы школакIуэм къритауэ щыта Iэпщэхъур зрилъхьэщ, а дыхум хуэдэ зытриутхэри, кIуащ. Анэр здэщыс хабзэм деж и егъэджакIуэр игъэтIысри жриIащ: «Тхьэм уигъэпсэу, гу къыслъыптэу, дунейм и IэфIыр зыхэсщIэнымкIэ, си зэфIэкIыр къызгурыIуэжынымкIэ, си гъащIэ гъуэгум сыщымылъэпэрэпэнымкIэ сэбэп укъэзэрысхуэхъуам щхьэкIэ».

- Хьэуэ, уэращ сэбэп къысхуэхъуар, уэ укъэсцIыхуа нэужькIэщ сабийхэр зэрезгъэджэну щIыкIэр къыщызгурыIуар, - итащ жэуап егъэджакIуэм.