Жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм я зэIущIэ

Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм щыIэ жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм я зэIущIэ иджыблагъэ ­Налшык къалэ щекIуэкIащ. Ар къы­зэзыгъэпэщари зэхэзышари ­КъБР-м Жылагъуэ зэгухьэныгъэ­хэм ядэлэжьынымрэ лъэпкъ Iуэху­хэмкIэ и министерствэрщ.

ЗэIущIэр «Къэралыр жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм зэрадэIэпыкъу Iэмалхэр егъэфIэкIуэныр» проектымрэ «КъБР-м и жылагъуэ зэгухьэныгъэхэмрэ цIыхубэ IуэхущIапIэхэмрэ къэралыр зэрадэлэжьэну щIыкIэхэр» къэрал программэмрэ япкъ иткIэ къызэрагъэпэщащ.
Къалэн зыбжанэ зыхуигъэувыжат зэIущIэм. Абыхэм ящыщщ цIыхубэ зэгухьэныгъэхэмрэ къэралымрэ ­нэхъ зэлъэIэса, Iуэхугъуэ екIуэкIхэм теу­хуауэ яIэ еплъыкIэхэмкIэ зэры­щIа ­хъун папщIэ къызэрагъэпэ­щыпхъэ лэжьыгъэхэм тепсэлъы­хьыныр, зэгухьэныгъэхэмрэ зэщIэхъееныгъэ­хэм­­рэ я гуащIэр нэхъри къызэщIэIэта, абы ущыфIэкIыжмэ, зэгъэуIуа хъун папщIэ щыIэ хэ­кIыпIэхэр къэгъуэ­тыныр, къэрал ­къулыкъущIапIэхэр, щIыпIэхэм уна­фэ щызезыхьэ IуэхущIапIэхэр, хъыбарегъащIэ IэнатIэхэр а Iуэхум хэша зэрыхъунум и Iэмалхэр къэгъэIэ­гъуэныр. 
ЗэIущIэм и лэжьыгъэм хэтащ Къэбэрдей-Балъкъэрым и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек, КъБР-м и щIы­дэлъху лъэпкъхэм я жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм я унафэщIхэмрэ лIыкIуэхэмрэ, КъБР-м и Жылагъуэ палатэм хэтхэр, цIыхубэ зэхущы­тыкIэхэмкIэ къэхутакIуэхэр, ди щIыналъэм щыпсэу лъэпкъхэмрэ дин зэмылIэужьыгъуэхэмрэ я хасэхэр.
КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек видеозэпыщIэныгъэ IэмалкIэ зэIущIэм кърихьэлIахэм защыхуигъазэм, къыхигъэщащ: «Сэ хьэкъыу си фIэщ мэхъу ди жылагъуэр цIыхубэм я зэIузэпэ­щы­ныгъэр ипэ изыгъэщ, щэнхабзэм пщIэ хуэзыщI дунейуэ зэрыщытыр. Абы и кIуэцIым ит цIыхухэр псэу­кIэмрэ щыIэкIэмрэ нэхъыфI щIын зэры­хуей гупсысэхэм зэрепх, ар зэребгъэфIакIуэ хъуну ­Iэмалхэр къы­зэралъыхъуэм зэрешалIэ. Къэ­бэрдей-Балъкъэрым граждан жы­лагъуэр щызэфIэувауэ жыпIэ хъу­­нущ, и утыкум политикэ бгъэ­дыхьэ­кIэ зэхуэмыдэхэр къыщралъхьэу, Iуэху еплъыкIэ зэмылIэу­жьыгъуэхэм щри­псалъэу. АбыкIэ мымащIэу фIыщIэр ябгъэдэлъщ жылагъуэ зэгухьэныгъэхэмрэ зэ­щIэ­хъееныгъэхэмрэ. 2005 гъэм ди щIыналъэм къыщы­хъуа мыщхьэ­пэхэм къагъэлъэ­гъуащ цIыхум мамырыгъэрэ мамыр Iэмалыр зыхэлъ Iуэху щIэкIэрэ фIэкIа залымыгъэр къызэримыщтэр, хэт и гъащIэми пщIэ зэрыхуищIыр, зыу­жьыныгъэм и гъуэгур Iэщэрэ хабзэншагъэкIэ зэрыпхухэмышынур. Жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм къыхалъхьэ гуп­сы­сэхэр щIыналъэм щызекIуэ щыIэ­кIэм щIэщыгъуэ хэлъхьэным и мызакъуэу, цIыхум и псэуныгъэм зрагъэузэщIу щытщи, ахэр къэлъытэн, къэрал къулыкъущIапIэхэм ядэ­лэ­жьэн зэ­рыхуейм зы шэч хэлъкъым».
КIуэкIуэ Казбек и къэпсэлъэныгъэр щиухым, мыхьэнэшхуэ зиIэ зэIущIэр купщIафIэу екIуэкIыну, абы къыдэкIуэуи дызытехьэ Илъэ­сыщIэр дэтхэнэми махуэ яхуэхъуну къызэхуэсахэм къехъуэхъуащ.
ЗэIущIэр унэтIыныгъиплIкIэ лэ­жьащ: «Къэбэрдей-Балъкъэрыр илъэси 100 ирокъу: жылагъуэ зэ­гухьэ­ныгъэхэм зэрадэлэжьэну щIыкIэ­хэр», «2025 гъэ пщIондэ къэралыр зэрылэжьэну лъэпкъ политикэм и стратегием къигъэув Iуэхухэр зэ­фIэхынымкIэ жылагъуэ зэгухьэ­ны­гъэхэм яхузэфIэкIынур», «ЩIыналъэхэм заужьынымкIэ жы­лагъуэ зэгухьэныгъэхэм я мы­хьэ­нэр», «Къэ­рал къулыкъущIапIэхэр, хьэ­ры­чэтыщIэ IуэхущIапIэхэр, жы­лагъуэ зэ­гу­хьэ­ныгъэхэр пандемием и лъэ­хъэ­нэм зэрызэдэлэжьэну щIыкIэ­хэр».
Абы шэщIауэ къыщагъэсэбэпащ иджырей технологием и Iэмалхэр, жылагъуэ зэгухьэныгъэ щхьэ­хуэхэр, къулыкъущIапIэхэм я лэ­жьа­кIуэхэр зэIущIэм пэIудзауэ къыхы­хьащ.