Дыгъуасэ ди республикэм къыщызэIуахащ «Си щIыналъэ» («Моя провинция») урысей прессэм и ХVI фестивалыр. ХьэщIэхэр зи щIасэ ди къалащхьэм абы хэтыну къеблэгъащ Урысей Федерацэм и щIыпIэ зэмылIэужьыгъуэ куэдым къикIа журналист 60-м щIигъу.
Фестивалым и къызэгъэпэщакIуэхэм зэрыжаIэмкIэ, Уры-сей Федерацэм и щIыналъэ зэмылIэужьыгъуэхэм я хъыбарегъащIэ IэнатIэхэм я IэщIагъэлIхэр зыхэт апхуэдэ зэхыхьэхэр Iэмал хъарзынэщ ар щекIуэкI щIыпIэм и тхыдэм, щэнхабзэм, лъэпкъ хабзэхэм, и псэукIэм, щекIуэкI Iуэхугъуэхэм, экономикэрэ социальнэ я лъэныкъуэкIэ игъуэта зыужьыныгъэм, щIыуэпсымрэ абы и цIыхухэмрэ япкърылъ дахагъэм зэрыкъэралу щыгъуазэ хуэщIынымкIэ.
1999 гъэ лъандэрэ УФ-м щызэхашэ «Си щIыналъэ» фестивалыр иджы ди щIыналъэм къызэрысам куэд щогуфIыкI. Ар ди республикэм щегъэкIуэкIыныр ирагъэхьэлIащ Къэбэрдей-Балъкъэрым къэралыгъуэ зэригъуэтрэ илъэси 100 зэрырикъум. Хабзэ зэрыхъуащи, фестивалым и лэжьыгъэр махуиплIым трагуашэ. Абы и программэм къызэщIеубыдэ Iуэхугъуэ хьэлэмэт куэд. Апхуэдэхэм ящыщщ фестивалыр гуфIэгъуэ щытыкIэм иту къызэIухыныр икIи апхуэдэ дыдэу зэхуэщIыжыныр. А Iуэхум ехьэлIа зэхуэс гуапэ дыгъуэпшыхь щекIуэкIащ Кулиев Къайсын и цIэр зэрихьэу Налшык дэт Балъкъэр къэрал драмэ театрым. Фестивалым иIэ къэрал мыхьэнэр къагъэлъагъуэу, абы хэтащ УФ-м и Президентым Кавказ Ищхъэрэ федеральнэ щIыналъэм щиIэ полномочнэ лIыкIуэ Чайкэ Юрий, КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек, КъБР-м и Парламентымрэ Правительствэмрэ хэтхэр, фестивалыр егъэкIуэкIынымкIэ республикэм и къызэгъэпэщакIуэ комитетым и пашэ, КъБР-м и Правительствэм и УнафэщIым и къуэдзэ Хъубий Марат, «КъБР-Медиа» къэрал IуэхущIапIэм и унафэщIхэр, республикэ газетхэмрэ журналхэмрэ я редактор нэхъыщхьэхэр, нэгъуэщIхэри.
ГуфIэгъуэ пшыхьым кърихьэлIахэм гуапэу захуигъазэу абы къыщыпсэлъащ Чайкэ Юрий. Абы зэрыжиIамкIэ, хъыбарегъащIэ IэнатIэхэм я мыхьэнэр мыбдежым къыпхуэмылъытэным хуэдизу инщ, сыту жыпIэмэ абыхэм ятхыж репортажхэм, статьяхэм, очеркхэм, нэгъуэщI тхыгъэхэми къыщагъэлъэгъуа Iуэхугъуэхэм абы щымыIахэм, зымыцIыхухэм я гупсысэхэри Iуэху еплъыкIэхэри тращIыхьынущ. КъинэмыщIауэ, прессэр къэрал политикэр жылагъуэм щызэлъэгъэIэсынымкIэ игъащIэ лъандэрэ IэмалыфIу, къару лъэщу зэрыщытри къыхигъэщащ.
ХьэщIэхэмрэ хэгъэрейхэмрэ фIэхъус псалъэ гуапэкIэ захуигъэзащ КIуэкIуэ Казбек.
- ПщIэ зыхуэсщI хьэщIэ лъапIэхэм фIыщIэ ин фхуэфащэщ нобэрей Iуэху дахэм фыхэтыну зыкъызэревгъэхьэлIам папщIэ. Абы къегъэлъагъуэ щIыналъэхэм я хъыбарегъащIэ IэнатIэхэм къэралым гулъытэрэ пщIэрэ зэрахуищIыр, - къыхигъэщащ КIуэкIуэ Казбек. - «Си щIыналъэ» фестивалыр куэд и уасэщ къэралым и журналистхэр зэхуэзэнымкIэ, я Iуэху зехьэкIэхэмкIэ хуиту зэдэгуэшэнымкIэ, ди щIыналъэр нэхъ гъунэгъуу зрагъэцIыхунымкIэ, абы и цIыхухэмрэ и щIыуэпсымрэ я дахагъыр жылагъуэм хэIущIыIу щыщIынымкIэ. Иджыри зэ фIыщIэ ин фхузощI мыгъэрей фестивалыр ди республикэм щевгъэкIуэкIыну зэрытевухуам папщIэ. Фыкъытхуеблагъэ! Дэ сыт щыгъуи хьэщIэр ди щIасэщ, пщIэрэ нэмысрэ худощI.
ЗэIущIэм къыщеджащ абы и лэжьыгъэм щыгуфIыкI, ар дэзыIыгъ къэрал къулыкъущIэ лъагэхэм къабгъэдэкI тхылъхэм. Апхуэдэт УФ-м и Къэрал Думэм и депутат, журналист цIэрыIуэ Хинштейн Александр къыбгъэдэкI хъуэхъур. Зэхуэсым къыщыпсэлъащ нэгъуэщI хьэщIэ лъапIэ куэди.
ГуфIэгъуэ пшыхьыр я уэрэдхэмрэ къафэхэмкIэ ягъэдэхащ ди республикэм и артист цIэрыIуэхэм, творческэ гупхэм, ансамблхэм. Апхуэдэхэщ, къапщтэмэ, КъБР-м и цIыхубэ артист Текуев Амур, «Кабардинка», «Балкария» къэрал академическэ къэфакIуэ гупхэр, «Тэрч къэзакъхэр» гупыр, нэгъуэщIхэри.
«Iуэху зехьэкIэмкIэ дызэдогуашэ» акцэр фестивалым и етIуанэ махуэм, нобэ, щокIуэкI Налшык дэт «Синдика» хьэщIэщым. Шэджагъуэ нэужьым абы къыщызэрагъэпэщынущ Къэбэрдей-Балъкъэрымрэ Болгариемрэ зэпызыщIэ телелъэмыжыр. Апхуэдэу, «Адыгэ псалъэ» газетым и хьэщIэщым щызэхуэзэнущ республикэм къеблэгъа журналистхэмрэ ди щIыпIэм щылажьэхэмрэ. Ахэр зэдэгуэшэнущ я Iуэху зехьэкIэ мардэхэмкIэ, тепсэлъыхьынущ щIыпIэ хъыбарегъащIэ IуэхущIапIэхэм зэфIах лэжьыгъэхэмрэ къапэщылъ къалэнхэмрэ.
Фестивалым и Iыхьэ хьэлэмэтхэм ящыщщ «Репортаж «пщтырхэр» журналист зэпеуэр. Абы къызэщIиубыдэхэм ящыщщ хьэщIэхэми щIыпIэ журналистхэми фестивалым щалъагъу, зыхэт Iуэхугъуэхэр занщIэу репортажу ятхыжын зэрыхуейр. А зэпеуэм хухахащ фестивалым и ещанэ махуэр, бадзэуэгъуэм и 17-р. Зэпеуэм къыхузэрагъэпэща жюрир а махуэ дыдэм хэплъэнущ лэжьыгъэхэм икIи пщыхьэщхьэм абы кърикIуахэр хэIущIыIу щащIыж пшыхь къызэрагъэпэщынущ. Репортаж нэхъыфIхэр зи къалэмыпэм къыпыкIахэм фестивалым и щIыхь тхылъхэр, фэеплъ саугъэтхэр иратынущ.
Лэжьыгъэм къыщыдэхуэ зэманхэри купщIафIэу ягъакIуэ хьэщIэхэм. Абыхэм къыхузэрагъэпэщ пшыхь нэгузыужьхэр, уэрэд зэмылIэужьыгъуэхэм, лъэпкъ къафэхэм, теплъэгъуэ хьэлэмэтхэм ягъэдахэу. Абыхэм жыджэру хэтщ хьэщIэхэри хэгъэрейхэри. КъинэмыщIауэ, хьэщIэхэм зыщрагъэплъыхьынущ Налшыки ди республикэм и щIыпIэ дахэхэу, цIэрыIуэхэу Гуэл ЩхъуантIэхэм, Шэджэм псыкъелъэхэм, нэгъуэщIхэми.
«Си щIыналъэ» фестивалыр блыщхьэм зэхуащIыжынущ, гуфIэгъуэ щытыкIэм иту. «Синдика» хьэщIэщым къыщызэрагъэпэщыну зэхуэсым щытепсэлъыхьынущ махуиплI лэжьыгъэм кърикIуахэм, щагъэлъэпIэнущ Iуэхум къыхэжаныкIа журналист нэхъыфIхэр.