Лъэпкъыр, Хэкур бгъэлъэпIэным и мыхьэнэр нэсу къыщыбгурыIуэр абы пэIэщIэ ухуэхъумэщ е лей гуэр къыщыптехьэрщ. Ар ебгъэщхь хъуну къыщIэкIынщ псым хуэтщI пщIэм. Мы дунейм нэхъ лъапIэ дыдэу, арыншэу дымыпсэуфыну щытми, цIыхур мащIэрэщ зэрегупсысыр псым иIэ мыхьэнэм, ар пэрыхьэту диIэн хуей гуэру къэтлъытэу.
Ауэ адыгэм игъэунэхуащ Хэкум пэIэщIэу псэуным епха гугъуехь псори. А хьэзабыр зыгъэвахэм ящыщ Едыдж Нихьаи лъэпкъкIэ абэзэхэщ, Тыркум къыщыхъуащ, илъэс 25-кIэ абы нэмыцэбзэр щригъэджащ. 1995 гъэм Хэкум къэIэпхъуэжауэ и унагъуэр и гъусэу Налшык къалэм щопсэу. Абы «Тамерис» шхапIэр егъэлажьэ, жылагъуэ Iуэхухэм жыджэру хэтщ, псапащIэщ, куэдым дэIэпыкъуэгъу яхуохъу.
- Тамерис, си пхъур, илъэс 17-м иту 1989 гъэм курыт еджапIэр къиухауэ еджакIуэ къэдгъэкIуауэ щытащ. 1992 гъэм си щхьэгъусэ Шукрэнрэ (Шыкуэхэ япхъущ) ди щIалэмрэ (Едыдж) зэгъусэу къэзгъэкIуэжащ, сэ иджыри илъэс зыбжанэ сиIэт пенсэм сыкIуэным. ИужькIэ, 1995 гъэм, унагъуэм сакъыкIэлъыкIуэжауэ абы лъандэрэ ди щхьэ Iуэху зетхуэу, лъэпкъым дызэрыхэсым дригушхуэу Хэкум дыщопсэу. Тамерис Къэбэрдей-Балъкъэр къэрал университетым инджылызыбзэмкIэ и къудамэр къиухащ, Едыдж а еджапIэ нэхъыщхьэм и экономикэ факультетым илъэсихкIэ щригъэджащ. Иджыпсту тIури сэ къыздолажьэ, - жеIэ Нихьаи.
Тырку Республикэм и Анталие къалэм епха Елэмэ къуажэ цIыкIум къыщыхъуащ Нихьаи. Абы зэрыжиIэмкIэ, жылэм зэи адыгэбзэ фIэкIа нэгъуэщIыбзэ къыщыIуакъым. Илъэси 8-м иту Анталие къалэм Iэпхъуауэ щытащ, ауэ гъэмахуэкIэ я лъапсэм кIуэжурэ зыщагъэпсэхуу къекIуэкIащ. И анэ Айшэт (Гъуащэхэ ящыщт) еджапIэ зэи щIэмысауэ апхуэдэт, уеблэмэ еджэкIэ тхэкIэ ищIэу щытакъым. Ауэ абы анэдэлъхубзэр шэрыуэу Iурылъти, унагъуэм зэгуэр тыркубзэ е нэгъуэщIыбзэ къыщыIуакъым. Къалэм щыдэсхэми къуажэм щыщыпсэуами зэпымыууэ адыгэбзэкIэщ зэрыпсэлъар. ЗэрыгурыIуэгъуэщи, анэм и фIыщIэщ анэдэлъхубзэр ящымыгъупщэу къызэрыхъуар. Къуэрылъху-пхъурылъхуу Нихьаи иджыпсту 6 иIэщи, ахэр адыгэбзэкIи, урысыбзэкIи, тыркубзэкIи мэпсалъэхэр.
- Хамэ лъэпкъ дыхэсу дыщыпсэуми, Хэкур дэ зэи дигу ихуакъым. Ауэ къэралитIым я ухуэкIэр зэрызэтемыхуэм куэдрэ гугъу дригъэхьащ, дызэкIэлъыкIуэну Iэмал димыIэу, - къыхегъэщ нэхъыжьым. - Сызэреплъращи, дэ насып диIэти, ди Хэкур Алыхьым дигъэлъагъужащ. Аращ нэхъыщхьэр - цIыхум и псэм зыщигъэпсэхуж и щIыпIэм кIуэжынырщ. Къапщтэмэ, адыгэ куэдым я гур ХэкумкIэ щыIэщ, къагъэзэжыныр я плъапIэщ. АрщхьэкIэ зэуэ зыкъэпIэту укъэкIэжынри тыншкъым. Узэрыпсэун, блэжьын уиIэн хуейщ. Хэти и лэжьыгъэ зэтреублэф, хэти и Iуэхур хъуркъыми, егъэзэж. Ахэр бгъэкъуаншэ хъунукъым. Iуэхур нэхъ гугъуж щыхъур зыхыхьэжам и бзэмрэ хабзэмрэ имыщIэжмэщ. Аращи, хэмызэгъэжу зыгъэзэжхэр щыIэми, нэхъыбэм я Хэкум лъабжьэ зэрыщащIыжыным иужь итщ. Къэзыгъэзэжыр Хэку гупсысэрэ хэку лъагъуныгъэрэ зиIэрщ. Урыс-Кавказ зауэм щыгъуэ къэхъуа насыпыншагъэм, шэч хэмылъу, цIыху куэди хэкIуэдащ, ауэ гу зылъытапхъэр адыгэр и Хэкум щрагъэкIым и натIэ хъуар иджыри зэращымыгъэгъупщарщ. Абы щыхьэт тохъуэ езыр-езыру зыкъэзыIэту къэкIуэжымрэ Сирием щекIуэкIа зауэм зи щхьэ къыхэзыхыу ХэкумкIэ къэзыгъэзахэмрэ я Iуэхур. Нэхъыщхьэр Хэкум дифI зэредгъэкIыным дэтхэнэми и гупсысэр теухуауэ щытын зэрыхуейрщ. Псалъэм папщIэ, си шхапIэм адыги балъкъэри щызэдолажьэ, Сириемрэ Тыркумрэ къикIыжахэри диIэщ. УзэгурыIуэмэ, пхузэфIэмыкIын щыIэкъым.
