Жылагъуэ

Ди нэхъыжьыфIхэм ятеухуа гукъэкIыжхэр, абыхэм я гуащIэр зи лъабжьэ тхыгъэхэр уасэ зимыIэщ. Махуэ къэси я гугъу пщIыми къызэмыкуэдэкIыну цIыху гъуэзэджэхэр зэи дигу ихуркъым. Абы и лъэныкъуэкIэ Iэмал гъуэзэджэщ газетри, абы и лэжьакIуэхэм апхуэдэ зы щхьэусыгъуи зэрыбламыгъэкIынум яужь итщ. КъБР-м и цIыхубэ тхакIуэ Нало Заур теухуа газет напэкIуэцI згъэхьэзыру «Горянка» газетым и редактор нэхъыщхьэ, усакIуэ, драматург Къаныкъуэ Заринэ селъэIуат абы теухуа тхыгъэ мыин дыдэ схуитхыну. Налом и ныбжьэгъуу къилъытэу щыта бзылъхугъэм игъэхьэзырар хуабжьу сигу ирихьат.

«ГъуэгуфI шынагъуэншэхэр» лъэпкъ пэхуэщIэм хыхьэу мыхьэнэшхуэ зрат Iуэхугъуэхэм ящыщщ школхэм, училищэхэм, колледжхэм, еджапIэ нэхъыщхьэхэм, сабийхэм я нэгу зыщрагъэужь, зыщагъэпсэху щIыпIэхэм екIуалIэ гъуэгухэр зыхуей хуэгъэзэныр.

Нобэ дунейм и щIэныгъэлIхэр егъэпIейтей хышхуэхэм ягъуэт щIыуэпс зэдзэкIыныгъэхэм. ИпэкIи и гугъу фхуэтщIауэ щытащ пластик кIэрыхубжьэрыхуу хы Щэхум хэлъым и хьэлъагъыр тонн мелуани 100-м зэрынэсам. Апхуэдэ щытыкIэр къызэтеувыIэркъым икIи абы и инагъым (километр зэбгъузэнатIэ мин 600) илъэс къэс хохъуэ. Мыпхуэдэ бжыгъэхэми куэд къыбжаIэ - зы дакъикъэм къриубыдэу дуней псом пластик къэп къудейуэ тонн мелуан 380-рэ къыщыщIагъэкI.

Хамэ къэралхэм ящыщу Къэбэрдей-Балъкъэрым сату нэхъыбэу зыдищIыр СНГ-м хэтхэращ икIи иужьрей илъэситIым къриубыдэу республикэм зэригъэкIуэкIа продукцэм и куэдагъым процент 25-кIэ хигъэхъуащ, жиIащ иджыблагъэ КъБР-м Экономикэ зыужьыныгъэмкIэ и министерствэм маркетингымрэ къэрал щIыб зэпыщIэныгъэхэмкIэ и Департаментым и унафэщI Богацкая Севиль.

 Мэкъумэш

Къэбэрдей-Балъкъэрым и мэкъумэш IэнатIэм къыщалэжьауэ нэгъуэщI щIыналъэхэм ирагъашэм, 2023 гъэм кърикIуам тетщIыхьмэ, хэхъуащ.

 Гъуэгухэр

«ГъуэгуфI шынагъуэншэхэр» лъэпкъ проектым (пэхуэщIэм) ипкъ иту Налшык къалэ округым и автомобиль зекIуапIэхэр къагъэщIэрэщIэж. Мы зэманым республикэм и къалащхьэм и уэрамхэм ящыщу ЕтIуанэ Темэн дивизием (2-ой Таманской дивизии) еймрэ Осетием и цIэр зезыхьэмрэ я автомобиль зекIуапIэхэм лэжьыгъэ пыухыкIахэр щрагъэкIуэкI. 

Москва, ДахагъэмкIэ и тхьэмахуэм хыхьэу, «Манеж»-м и пэш Нэхъыщхьэмрэ ВДНХ-м и «Урысей» лъэпкъыбэ выставкэмрэ (павильон 75-м) и лэжьыгъэщIэхэр иджыблагъэ щигъэлъэгъуащ Къэбэрдей-Балъкъэрым щыщ дизайнер Уэркъуасэ Каринэ. 

ЦIыхухэр псы къабзэкIэ къызэгъэпэщынымрэ псы къагъэсэбэпар зэрыIуаш бжьамийхэр укъуэдиинымрэ ехьэлIа къалэнхэр 2030 гъэм ирихьэлIэу нэсу гъэзэщIа зэрыхъуным, абы щхьэкIэ зэлэжьыпхъэхэм, щыIэ Iэмалхэм иджыблагъэ щытепсэлъыхьащ КъБР-м и Правительстэм и Унэм. Ар икIи Къэбэрдей-Балъкъэрым Ухуэныгъэмрэ псэупIэ-коммунальнэ хозяйствэмкIэ и министерствэм 2023 гъэм иригъэкIуэкIа лэжьыгъэхэр къыщапщытэж зэIущIэу щытащ. 

Ди щIыналъэм къэлъэтэжа къуалэбзухэм иджы хуэдэ зэманым дэнэкIи я шхын къыщалъыхъуэ. Ипэ ита илъэсым елъытауэ, иджыпсту дунейр зэрыIэгъущэлъэгъущэри абыхэм сэбэп къахуэмыхъуу къэнакъым. Уэс зэрытемылъым и фIыгъэкIэ тегъущыкIыну хунэса жыг пхъафэхэм кIэщIопэщэщыхь, жыг лъабжьэхэми зыгуэрхэр къащыщыIухуэ щыIэщ. Иджы хуэдэ зэманым дунейр зэщIипхъэнкIэжу къесу щыта бжэндэхъу уэс гъущэм и пIэкIэ, мэлыжьыхьыр икIыху синоптикхэм къытпагъаплъэр щIыIэтыIэрэ уэтIпсытIрэщ. 

КъызыхэкIа балъкъэр лъэп­къым щыщхэм нэмыщI, зэрыкъэ­ралуи зэрыгушхуэ щIэныгъэлI щыпкъэу щытащ ди тхыгъэр зы­теухуа еджагъэшхуэр. Ар ЩIэныгъэхэмкIэ Урысей Академием и академик цIэрыIуэ, ди лъахэгъу еджагъэшхуэ Энеев Тимур Магомед и къуэрщ. Мы илъэсым илъэси 100 ирокъу а щIэныгъэлI щэджащэр къызэралъхурэ.