Хэку зауэшхуэм хэта цIыхубз цIэрыIуэхэрЗауэм щысхь ищIэркъым
Хэку зауэшхуэм и пэ къихуэу Дзэ Плъыжьым зэи бзылъхугъэ хэтакъым, ауэ къэрал гъунапкъэхэм къулыкъу щызыщIэ я щхьэгъусэхэм ящIыгъуа фIэкI. 1941 гъэм шыщхьэуIу мазэм гурыIуэгъуэ хъуат - дзэм бзылъхугъэхэри ираджэн зэрыхуейр. ЗенитчицэхэрСыт хуэдэ зэхэуэ гуащIэми щымышынэу, а хъыджэбз хахуэхэм я къалэныр ягъэзэщIащ. Сталинград къекIуэлIа фашистхэр советыдзэм къыщиухъуреихьам, Германием и хьэуа флотыр къраджауэ щытащ, ахэр зыдагъэIэпыкъун я гугъэу. Ауэ пщащэ-зенитчицэхэм бийр жыжьэрэ гъунэгъуу Сталинград кърагъэкIуэлIакъым - мазитIым къриубыдэу абыхэм нэмыцэ кхъухьлъатэ 1000-м щIигъу къраудыхауэ щытащ. Апхуэдэ зэи зыщIыпIи щалъэгъуатэкъым зэрыпхъуакIуэхэм. Жэщтеуэхэр1943 - 1944 гъэхэм подполковник Бершанская Евдокие и бомбардировщик полкыр У-2 кхъухьлъатэхэм ису жэщкIэ теуэу щытащ Керч хытIыгуныкъуэр зыубыда нэмыцэ зэрыпхъуакIуэхэм. ИужькIэ, 1944 - 1945 гъэхэм полкыр Белорус фронтым „щылэжьащ“, маршал Жуковым и дзэм дэIэпыкъуу. Лилие хужьИпщэ фронтым, Мелитополь деж, истребитель цIыхухъу полкым зы пщащэ яхэтащ кхъухьлъатэзехуэу, Лилия ХужькIэ еджэу (и кхъухьлъатэм лилия хужь тещIыхьат). Мисс ПавличенкэПриморскэ Дзэм зы пщащэ закъуэ яхэтащ. Ар снайпер Павличенкэ Людмилэ жыхуаIэрат. 1942 гъэм ирихьэлIэу Людмилэ фашист 309-рэ иукIат, абыхэм ящыщу 36-р снайперт. "Туснолобовэ Зинэ щхьэкIэ!"Туснолобовэ Зинэ медсестрауэ Калининград фронтым щыIащ. 1943 гъэм уIэгъэ хъуа сэлэтхэм ядэIэпыкъуу зауэ губгъуэм иту, лагым къауэри, Зинэ и лъакъуитIыр пиудат. Нэмыцэхэр къызэрыблэгъам гу щылъитэм, Зинэ лIа нэпцI зищIащ, ауэ сэлэт гуэр абы лъакъуэкIи къыкIуэцIыуащ, фочыкъумкIэ и щхьэм къеуащ. ИукIыпа и гугъэу сэлэтыр ежьэжащ, иужькIэ совет тIасхъэщIэххэм къагъуэтыжащ пщащэр. Зинэ бауэрт. Щымахуэт, мазае мазэти, медсестрам и IитIыр щIыIэм писыкIат. Абы къыхэкIыу, и IитIри и лъакъуитIри фIэкIуэдащ пщащэм. Зинэ и щхьэ мыгъуагъэ хуихьыжу щысакъым. Абы щхьэгъуси игъуэтащ, бынищи къыщIэхъуэжащ. Ар дунейм щехыжар 1980 гъэращ, илъэс 59-м иту. Ауэ Туснолобовэр цIэрыIуэ зыщIар аракъым, атIэ и Iэр пымытыжымкIэ итхауэ щыта тхыгъэращ. Танкистхэр1941 гъэм, КъухьэпIэ фронтымкIэ щыIэ танкист ротэм и командир, капитан Октябрьскэр зауэм хэкIуэдат. Абы и щхьэгъусэ Марие мурад ищIащ и лIым илъ ищIэжыну. Марие мылъкуу иIэр ищэжри, Сталиным хуэтхащ, къыщIэкIа ахъшэмкIэ Т-34 (и щхьэгъусэр зэрысу щытам хуэдэ) танк къищэхуну, фронтым кIуэну хуит къищIыну. Сталин унафэ ищIауэ щытащ танк училищэм Марие щIагъэтIысхьэну, танкым исыфу зригъэса нэужьи зы кърату зауэм ягъэкIуэну. Октябрьскэр 1944 гъэм уIэгъэ хъури, абы къелакъым.
Поделиться:
Читать также:
07.05.2024 - 10:18 →
Адыгэхэр дэни щылэжьакIуэшхуэщ
06.05.2024 - 17:00 →
ПэIущIэм нэсахэщ
06.05.2024 - 16:55 →
Пшадэрэ Пщыщэрэ
06.05.2024 - 16:09 →
ЦIыхум зезыгъэузэщI
06.05.2024 - 15:22 →
Сом меларди 3,3-рэ хухах
|