| | ||||
|
| ||||
ЕпщIанэ Гайдаровскэ зэхыхьэшхуэм хиубыдэу экспертхэр тепсэлъыхьащ дуней псом елъытауэ Урысейм и щIыналъэхэм яIэ демографие щытыкIэм.
КъБР-м и Премьер-министр Мусуков А. ТI. иджыблагъэ иригъэкIуэкIащ КъБР-м и Правительствэм и деж «Къалэр иджырей псэукIэм хуэгъэпсыныр» проектыр гъэзэщIэнымкIэ щыIэ комиссэм и зэIущIэ. Абы щытепсэлъыхьащ а проектыр республикэм щыпхыгъэкIынымкIэ 2018 гъэм зэфIагъэкIахэм.
Урысейм и Дзэ-Хьэуа Къарухэм я командованэ нэхъыщхьэм и махуэщ
Тунисым щагъэлъапIэ я Революцэм и махуэр
1535 гъэм Лимэ къалэм (иджыпсту Перу къэралым и щыхьэрщ) и лъабжьэр ягъэтIылъащ.
Котляровхэ Мариерэ Викторрэ я тхылъ тедзапIэм къыщыдэкIащ Къэбэрдей-Балъкъэрыр дунейм щыIэ къэрал зэмылIэужьыгъуэхэм я пощт маркэхэм къызэрыщыгъэлъэгъуам теухуа буклет. Ар игъэхьэзыращ маркэхэр зэхуэхьэсыным куэд щIауэ дихьэх Тхьэкъуахъуэ Iэуес.
Къэбэрдей-Балъкъэрыр нэмыцэ-фашист зэрыпхъуакIуэхэм къызэрыIэщIагъэкIыжрэ илъэс 76-рэ ирокъу
ЕтIуанэ дунейпсо зауэм и зэранкIэ зэпагъэуат ЩIы хъурейм и шахматист нэхъыфIыр гъэбелджылыныр. Ар щызэхаублэжар 1948 гъэращ. Фызэрыщыдгъэгъуэзащи, абы щыгъуэм чемпион хъуа Ботвинник Михаилрэ ар пIалъэкIэ зыхъуэжа Смыслов Василийрэ я текIуэныгъэхэм къыпащащ ди шахматист цIэрыIуэхэм икIи Совет Союзыр къутэжыхукIэ зэ закъуэщ шахмат тажыр (1972 - 1975 гъэхэм) нэгъуэщI къэралхэм щыщ гуэрым щыIэрыхьар.
Шахматхэр спорт лIэужьыгъуэ нэхъыжь дыдэхэм ящыщ зыщ. Дунейм и щIыпIэ псоми абы зыщиубгъуащ икIи цIыху мелуанхэр дихьэхащ. ЦIыхум и акъылыр, зэфIэкIыр, зэпэлъытэр нэсу къэзыгъэлъагъуэщ ар. ШахматхэмкIэ япэ дунейпсо зэхьэзэхуэшхуэ щекIуэкIар 1851 гъэращ.
Бахъсэн къалэ округым и щIыналъэ администрацэм и Iэтащхьэ Мамхэгъ Хьэчим езым и унафэм щIэт лэжьакIуэ зыбжанэ, апхуэдэу Дыгулыбгъуей къуажэм и Iэтащхьэ Къуэдзокъуэ Л. сымэ щIыгъуу иджыблагъэ къызэхикIухьащ Цагъуэм и цIэр зезыхьэ уэрамыр.
Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Правительствэм 2017 гъэм
мазаем и 28-м къыдигъэкIа унафэ №25-ПП-м зэхъуэкIыныгъэхэр хэлъхьэным и IуэхукIэ
Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Правительствэм и Унафэ №221-ПП
ЩоджэнцIыкIу Алий и цIэр зезыхьэ Къэбэрдей къэрал драмтеатрым и артист пажэхэм ящыщ, Урысей Федерацэмрэ Къэбэрдей-Балъкъэрымрэ щIыхь зиIэ я артист Балъкъыз Валерэ и ныбжьыр мы махуэхэм илъэс 70 ирикъуащ. Дэ иджыблагъэ абы упщIэ зыбжанэкIэ зыхуэдгъэзащ.
«Иджырей зэманым и дирижёр щэджащэ», «Макъамэбзэм и пащтыхь», «Дуней псом щыцIэрыIуэ дирижёр», «Дирижёр Iуэхум и тхьэ»…
Мыхэр ди хэкуэгъу, Къэбэрдей-Балъкъэрым хиубыдэ Зэрэгъыж къуажэ щыщ, дуней псом щыцIэрыIуэ музыкант, Санкт-Петербург дэт, Шостакович и цIэр зезыхьэ къэрал филармонием и Академическэ симфоническэ оркестрым и дирижёр нэхъыщхьэ Темыркъан Юрэ щхьэкIэ цIыхушхуэхэм жаIэхэм щыщ зымащIэщ.
Пкъынэ - бальзамин,
прунж - рис,
псей - ель,
псылъэудз - тростник обыкновенный,
псымэракIуэ - лапчатка,
псышыбжий - перец водяной,
Языныкъуэхэм жаIэ лышх узыфэ шынагъуэр цIыхум и зыужьыныгъэм къыдэунэхуауэ, цIыхур щIыуэпсым пэжыжьэ зэрыхъуам, ерыскъы тэмэм зэримышхым, хьэуар зэрымыкъабзэм къыхэкIауэ.
Гулъытэ
КъБР-м щыIэ МВД-м Iэпхъуэшапхъуэ IуэхухэмкIэ и Управленэм адэкIи пещэ я узыншагъэм къызэримыхьым къыхэкIыу унэм нэхъ щIэс цIыхухэм къэрал Iуэхутхьэбзэхэр яхуэщIэным. Абыхэм зыхуеину тхылъхэр я унэм кIуэурэ щрат.
ЩыIэщ псэ тынш, и ныбэ изрэ ил къыщIэмыщмэ, нэгъуэщIкIэ мыхъуапсэу; щыIэщ псэ нэпсей, мылъкурэ тхъэгъуэкIэ зимыгъэнщIу; щыIэщ псэ джаур, фыгъуэнрэ ижэным кърихуэкIыу; щыIэщ псэ гугъу, цIыхум ямыщIэ гуэр къимыхутамэ, мыжеифу… Бэчмырзэ Iутар псэ инатт, щIэныгъэ лъыхъуэнымрэ захуагъэм щIэбэнынымрэ зэрахуэу.
Услъэгъуащ ныжэбэ уэ пщIыхьэпIэу:
Утест тетIысхьэпIэм укъызэжьэу,
Жьы къыкъуэум си кIэр къысфIыдэфэу,
СыныдокIыр, си гур къысфIилъэту.
Уэрэнт и сэмэгурабгъум деж хьэтыдзэр къыщытт куэд щIауэ, Къэдеш бийр къыдыхьэу, зыщIыпIэ деж щетIысэхыным ежьэу. Фирхьэуным и дзэр зэкIэрыхуат, Iыхьэ-Iыхьэу щIыпIэ-щIыпIэкIэ хэпхъати, хьэтхэм я Iуэхур нэхъ тынш хъуауэ къалъытэщ, Уэрэнт къызэпрысыкIри, къатеуауэ арат.
Редактор нэхъыщхьэ:
ХьэфIыцIэ Мухьэмэд
Мы къыдэкIыгъуэм елэжьахэр:
ЖьэкIэмыхъу Маринэ, Жыласэ Заурбэч, Къаншокъуэ Эллэ, ДыщэкI Соня, Джатокъуэ Залинэ, Дол Маринэ, Ныр Саидэ, Щомахуэ Марианнэ, Бещто Оксанэ, Щоджэн Иннэ, Щоджэн Заирэ, Афэ Тамарэ, Инэрокъуэ Азэмэт, Нэужьокъуэ Заирэ, Бицу Жаннэ.
Главный редактор:
Хафицэ М. М.
Над номером работали:
Марина Жекамухова, Заурбек Жилясов, Элла Каншокова, Соня Дышекова, Залина Гетокова, Марина Долова, Саида Нырова, Марианна Шомахова, Оксана Бештоева, Инна Шогенова, Заира Шогенова, Тамара Афова, Азамат Инароков, Заира Наужокова, Жанна Бицуева
