Налшык и «КъуэкIыпIэ» хьэблэм шыщхьэуIум и 4-м щагъэтIылъащ ПщыхьэщIэ Iэнэс-хьэжы и цIэр зрихьэу яухуэну Мэжджытышхуэм и япэ мывэр, къэкIуэну щIэблэм хуагъэхь тхы-
гъэр зэрылъ капсулэр и гъусэу.
Дауэдапщэм хэтащ КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек, Къэбэрдей-Балъкъэрым и муслъымэн IуэхущIапIэм и унафэщI, муфтий Дзасэжь Хьэзрэталий, гъунэгъу республикэхэм къикIа хьэщIэхэр, архитекторхэр, къулыкъущIэхэр, жылагъуэ лэжьакIуэхэр, Iуэхум зи гуащIэ хэзылъхьа хьэрычэтыщIэхэмрэ цIыхубэм и лIыкIуэхэмрэ.
ЗэIущIэр къызэIуиха нэужь, Дзасэжь Хьэзрэталий къызэхуэсахэм ягу къигъэкIыжащ мэжджытыр яухуэн унафэр КъБР-м щекIуэкIа Муслъымэнхэм я VII съездым къыщащтауэ зэрыщытар. «Илъэс куэдкIэ ар зэдгъэхъулIа зэрыхъуну щIыкIэм дегупсысурэ, Алыхьым и фIыщIэкIэ нобэ ди нэгу щIэкI Iуэхум дыхуэкIуащ», - жиIащ муфтийм.
КъурIэн лъапIэм и псалъэхэмкIэ зэIущIэм пищащ Налшык къалэ мэжджытышхуэм и Iимам-хъатIиб, Iэбу Хьэнифэ и цIэр зезыхьэ Кавказ Ищхъэрэ ислъам университетым и егъэджакIуэ Сэбаншы Мухьэдин.
И псалъэм адэкIэ пызыща Дзасэжь Хьэзрэталий республикэм щыпсэухэм ехъуэхъуащ мэжджытыщIэ яухуэн насыпыр Алыхьталэм къазэрыригъэхъулIамкIэ. Ар зэрыпсапэм щыхьэт техъуэ хьэдисхэри ягу къигъэкIыжащ. «Алыхьталэм папщIэ мэжджыт зыухуам жэнэтым унэ щыхуищIынущ», - жеIэ хьэдисым. НэгъуэщI зыми къыщокIуэ: «Мэз джэдыр зыщIэхуэн абгъуэ хуэдиз фIэкIа мыхъуми, мэжджыт зыухуам Алыхьталэм жэнэтым унэ щыхуищIынущ», - яжриIащ муфтийм къызэхуэсахэм.
Мэжджытыр яухуэн унафэр къызэращтар куэдкIэ зи фIыгъэр КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбекщ, муфтийм зэрыжиIэмкIэ. Ар иджыри 1994 гъэм яухуэну мурад ящIри, ирахьэлIэн мылъку къахуэмыгъуэту къэнэжауэ щытащ. «Мыр дэ тхузэфIэкIынущ», - жиIэри, Iуэху мыублэр и пIэ иригъэкIащ республикэм и Iэтащхьэм.
Муслъымэн сэламкIэ къызэхуэсахэм захуигъэзащ КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек. «Бисмиллахьи Ррэхьмани Ррэхьим. ПщIэ зыхуэсщI си къуэшхэ, си шыпхъухэ! Ди нэхъыжьхэ! Нобэ Къэбэрдей-Балъкъэрым ис муслъымэн псом я дежкIэ Iуэху лъапIэу щыт дауэдапщэм дыкърихьэлIащ. ПщыхьэщIэ Iэнэс-хьэжы и цIэр зезыхьэну мэжджытышхуэ республикэм щыду-
хуэну ди мурадщи, Алыхьым и псэр щигъэгуфIыкI. Мэжджыт ухуэныр игъащIэ лъандэм жылэр езыгъэфIакIуэ псапэу къокIуэкI. Хьэзрэталии зэрыжиIащи, мы унафэр пасэу къащтауэ щытащ. Ауэ цIыху щIэхуэнум я бжыгъэр нэхъыбэ тщIын, щIыпIэу хухэтхыным, текIуэдэну мылъкум дегупсысурэ, нобэм дыкъэсащ. Шэч къытесхьэркъым ар ди республикэми Урысейуэ ди Хэкушхуэми сэбэп зэрыхуэхъунум. Нобэ ди къэралыр щытыкIэ гугъу зэритым тепщIыхьмэ, апхуэдэ зэкъуэтыныгъэм дэ хуабжьу дыхуэныкъуэщ, ар зэрыдиIэми шэч хэлъкъым. Мыхьэнэшхуэ иIэу къызолъытэ Къэбэрдей-Балъкъэрым нэхъ ин дыдэу итыну мэжджытыр «КъуэкIыпIэ» хьэблэщIэм зэрыхиубыдэр. ТыншыпIэрэ псэупIэрэ, лэжьапIэрэ зыгъэпсэхупIэрэ а хьэблэм щагъуэтынущ цIыху мин 50-м щIигъум, ар зы къалэ цIыкIу хуэдиз мэхъу. Нобэ зи лъабжьэ дгъэтIылъ мэжджытри абы хуэгъэза лъэбакъуэщ. Зыужьыныгъэм, дахагъэм, нэгъэсаигъэм и дамыгъэ хъунущ а мэжджытыр. ЦIыхухэм зыузэщIыпIэ, щIэныгъэ зэгъэгъуэтыпIэ яхуэхъунущ. Ислъам диным игъэлъапIэ тегъэщIапIэхэм къыщыхураджэрэ, фIыгъуэмрэ мамырыгъэмрэ щыхуаунэтIу, гупсэхугъуэмрэ зэгурыIуэмрэ, гумащIагъымрэ гулъытэмрэ яхипщэу. Ижь-ижьыж лъандэрэ къекIуэкI а тегъэщIапIэ лъапIэхэрщ ПщыхьэщIэ Iэнэс-хьэжы и гъащIэр щIитар. Ди жылагъуэм фIэщхъуныгъэм и къабзагъэр лъэIэсын, къыдэкIуэтей щIэблэр щIэныгъэншагъэмрэ дин пхэнжымрэ щыхъума хъуным хэлъхьэныгъэшхуэ хуищIащ абы. Диныр зытет лъабжьэхэр зэманым и шыбзэм щIэкIащ. Ахэр игъащIэ лъандэми нобэми къыддоIэпыкъу гугъуехьым дыпимыкIуэтын, фIым дыщыгугъын, псапэ тщIэн щхьэкIэ. Дэ фIыщIэшхуэ худощI уасэшхуи худогъэув республикэм и муслъымэн Iумэтым, цIыхубэм и зэхуаку зэгурыIуэрэ мамырыгъэрэ дэлъыным хуищI хэлъхьэныгъэм папщIэ», - жиIащ республикэм и Iэтащхьэм.
Псалъэ купщIафIэкIэ къызэхуэсахэм закъыхуигъэзащ Кавказ Ищхъэрэм ис Муслъымэнхэм я зэзыгъэуIу советым и унафэщI, КъШР-м и муфтий Бердиев Исмэхьил-хьэжы. КIуэкIуэ Валерэ и гъусэу Индонезием зэрыщыIар игу къигъэкIыжкIэрэ, Бердиевыр КIуэкIуэхэ я унагъуэм псапэ куэд зэращIэм тепсэлъыхьащ. Мы Iуэху дахэри зи фIыгъэр республикэм и Iэтащхьэр зэрыарар къыхигъэщащ.
Сыт щыгъуи хуэдэу гунэст Осетие Ищхъэрэ - Аланием и муфтий Гацалов Хьэжмурат и псалъэхэри: «ДыкъыщIызэхуэсам и щхьэусыгъуэм къытезмыгъазэу, махуэ къэс демыгупсысу къэтпсэлъ «псэкупсэ» псалъэм и гугъу сщIынт, - жиIащ Гацаловым. - «Псэ» псалъэращ абы и лъабжьэр. ЦIыхупсэм зиузэщIын зэрыхуейрщ и мыхьэнэр. Мэжджытырщ цIыхур цIыху хъун зэрыхуейр къыщыбгурагъаIуэр. Абы хуэдэу гъэсэныгъэ щы- халъхьэ щIыпIи щыIэкъыми, КъБР-м щыпсэухэм а ехъулIэныгъэмкIэ сынывохъуэхъу, мэжджытыр яухауэ Алыхьым дигъэлъагъу».
Хъуэхъу псалъэкIэ къызэхуэсахэм зыкъыхуагъэзащ УФ-м и Президентым и полномочнэ лIыкIуэу КИФЩI-м щыIэм и дэIэпы-къуэгъу Валиев Айдемыр, Адыгейм и муфтий Къардэн Аскэрбий сымэ, нэгъуэщI щIыпIэхэм къикIа дин лэжьакIуэхэм.
Дзасэжь Хьэзрэталий псоми зэхахыу къеджащ унафэр къыщащта 1994 гъэм КъБР-м и унафэр зыIэщIэлъа КIуэкIуэ Валерэ и IэщIэдзыр зыщIэлъ тхыгъэм. Апхуэдэу илъэс бжыгъэ ипэкIэ ящIа мурад дахэм иджы гъуэгу зэригъуэтар Алыхьталэм и фIыгъуэу зэрыщытым и гугъу ящIкIэрэ, дауэдапщэр зэхуащIыжащ. Мухьэрэм мазэ лъапIэм, мэрем махуэ лъапIэм апхуэдэ Iуэху щхьэпэ щекIуэкIащ Къэбэрдей-Балъкъэрым, ифI Тхьэм псоми ялъигъэIэс!
Сурэтыр Къарей Элинэ трихащ.
