ЩIымахуэр икIыху я нэIэм щIэтынущ

ЩIышылэмрэ мазаемрэ мэз псэущхьэхэмрэ къуалэбзухэмрэ уэс щIагъым я шхын къыщалъыхъуэным гугъуехь щхьэхуэхэр пыщIащ. АрщхьэкIэ кIуэрыкIуэм утету абыхэм шхын е щыкъун яхуэпшиинри къезэгъыу къалъытэркъым «Росприроднадзор» IуэхущIапIэм и лэжьакIуэхэм.

Уэсыр куууэ къызэрытрилъхьэу, Налшык паркымрэ «Дэшхуей хадэмрэ» уащрохьэлIэ жыгхэм къежэх кIэпхъ цIыкIухэмрэ дуууэ къызэхуэс бзу гъуабжэхэмрэ зи Iэгум изыгъэшхыкIхэм. Дэрэжэгъуэщ абыхэм уакIэлъыплъыныр. Абы есагъэжьхэм фIыуэ къагуроIуэ щIакхъуэ хужь, булкэхэкIхэр абыхэм я узыншагъэм зэранышхуэ зэрыхуэхъур – я лъатэм игъэткIуркъым. Абы псэущхьэ цIыкIухэр токIуадэ. КъищынэмыщIауэ, псоми фIыуэ тлъагъу а кIэпхъхэр туляремие, геморрагическэ техьэгъуэ уз зэрыцIалэхэм я къежьапIэ хъункIэ шынагъуэщ.

 -ЗэгъэщIапхъэщ абыхэм езэгъынумрэ егуэуэнкIэ хъунумрэ, уи Iэгум йомыгъэшхыкIынри Iэмалыншэкъым - гъунэгъуу яхуэбгъэтIылъыр япхъуэтэну хьэзырщ, - жаIэ кIэлъыплъакIуэхэм.

КъБР-м дыкъэзыухъуреихь щIыуэпсымрэ экологиемкIэ и министерствэм дызэрыщигъэгъуэзамкIэ, Iуэхур нэхъ щыгугъущ ди мэзылъэ щIыпIэхэм. Мэз псэущхьэ инхэм (мыщэхэм, мэз бжэнхэм, кхъуэ пIащэхэм) щIымахуэр икIыху мэзхъумэхэр яхуосакъ шыгъурэ къэуат зыщIэлъ IускIэ. ЯкIэлъыплъ къудей мыхъуу, ди республикэм япэу щаублауэ языныкъуэ уней мэзхэм щIэс псэущхьэхэм ятIэ хущхъуэкIэ йоIэзэ. Апхуэдэ зэфIэкI нобэкIэ зимыIэ адрей мэз хозяйствэхэр шыгъу кIанэмкIэ бэлэрыгъыркъым.

Къэбэрдей-Балъкъэрым и «Тхылъ Плъыжьым» ихуа мыщэхэм я щхьэ бжыгъэр зэфIэгъэувэжыным илъэс куэдкIэ иужь итащ. « Росприроднадзор»-ым дызэрыщигъэгъуазэмкIэ, иджы ахэр апхуэдизу куэд хъуащи, тхылъым кърахыжыну къыщIэкIынщ. Мыщэхэр цIыхуми Iэщми щытеуа къэхъуакъым. Мэзыкухэр нэхъ я псэупIэщ, дунейр нэхъ хуабэ зэрыхъуами емылъытауэ, и чэзум щIымахуэ жей ящI, я шхыныгъуэр мэзым щIэт пхъэщхьэмыщхьэхэрщ.

ЩIэныгъэлIхэм къызэралъытэмкIэ, мэз псэущхьэхэри дяпэкIэ уз зэрыцIалэхэм щыхъумэн хуейщ. Къапщтэмэ, япэ вакцинацэр Ставрополь щIыналъэм тыншу щрагъэкIуэкIащ: шхыным хэлъу мэзым щIагуэша хущхъуэр хъарзынэу яIухуащ дыгъужьхэми, бажэхэми, псэущхьэ нэхъ цIыкIухэми. А щапхъэм тету Iуэхур адрей щIыналъэхэми щызэфIахынущ.