Щэнхабзэ

Илъэс 40 гъуэгуанэ

ЦIыхубэ къафэхэмкIэ щапхъэу къалъыта «Дети гор» («Куршхэм я бын») сабий ансамблыр къызэрызэрагъэпэщрэ илъэс 40 ири­къуащ. 

СурэтыщI, егъэджакIуэ

Налшык дэт Ткаченкэ Андрей и цIэр зезыхьэ ­ГъуазджэхэмкIэ музейм Нарткъалэ щыщ су­рэтыщI Чернощёковэ Ольгэ и IэдакъэщIэкIхэр щагъэ­лъагъуэ. Ар IэщIагъэм зэрыхэтрэ илъэс 30 зэрырикъуам теухуащ. Чернощёковэр сурэты­щIу, утыкур гуащэхэмрэ хьэпшыпхэмкIэ игъэ­щIэращIэу щолажьэ Нарткъалэ дэт ЩIалэ­гъуалэ теат­рым, Сабий художественнэ школым, Налшык щыIэ Къэзанокъуэ Жэбагъы и цIэр зе­зыхьэ ГъуазджэмкIэ школ №2-м гъуазджэр щре­гъэдж. 

«Адыгэжьхэр щыстхкIэ, сщохъу лъэхъэнэ жыжьэхэм сахьыж…»

«ЗэбгъащIэр IэщIагъэщи, умыщIэр IэщIыбщ», жи адыгэм. Мы псалъэхэр нобэрей гъащIэм зэрекIум шэч къытетхьэну дыпылъмэ, ар къытхуэзыгъэнам пщIэ хуэдмыщIу къокI. Хъарзынэ хъунт щIэныгъэм и къэухьым хэхауэ мардэрэ щапхъэрэ щIимыIэр зэгуэр зыгуэрым къыдгуригъэIуэфамэ…

Тхыдэ дахэ къызыдекIуэкI

КъБАССР-м и цIыхубэ усакIуэ, Социалист Лэжьыгъэм и ЛIыхъужь, РСФСР-м и Къэрал саугъэтым и лауреат, Горький Максим и цIэкIэ щыIэ Къэрал саугъэтыр зыхуагъэфэща КIыщокъуэ Алим и цIэр зезыхьэ, Шэджэм щIыналъэм и тхыдэ-лъахэхутэ музейм тхыдэ дахэ къыдокIуэкI. Музейм и унафэщIыр Мамбэт Майещ.

Си лъэпкъ тхыдэрщ си дзапэ уэрэдыр

Сонэ Абдулчэрим нэхъыбэу зытетхыхьхэм ящыщщ усакIуэм гурэ псэкIэ игъафIэ и лъахэр, лъэпкъ тхыдэр, гъащIэмрэ зэманымрэ. УсакIуэр иропагэ, и псэм къыбгъэдэкI псалъэ IэфIкIэ егъэлъапIэ и лъэпкъ тхыдэр, зэи теплъэкъукIыркъым абы:
Си лъэпкъ тхыдэрщ си дзапэ уэрэдыр;
Илъэс мин зыбжанэм ар я макъщ.
Тхыдэ инхэр мы дунейм щыкуэдми, 
Сыхуэхъуапсэ мыхъумэ, 
СыблэхъуэпсыкIакъым сэ ди лъэпкъым

ТхакIуэ цIэрыIуэ

Урыс тхакIуэ, журналист, сценарист, усакIуэ цIэрыIуэ, СССР-м (1989 гъэ), УФ-м (1994 гъэ) я Къэрал саугъэтхэм я лауреат, ХудожествэхэмкIэ Урысей академием хэта Искандер Фазиль къызэралъхурэ гъатхэпэм и 6-м и илъэс 95-рэ ирикъуащ.

Чуваш псалъэжьхэм хагъэгъуазэ

 «Нарспи» чуваш лъэпкъ щэнхабзэ центрым сабийхэм зэхыхьэ щIэщыгъуэ къахузэригъэпэщащ, Анэдэлъхубзэхэм я махуэм и щIыхькIэ. 
Зэхыхьэр траухуат чуваш цIыхубэ хъыбарыжьхэмрэ псалъэжьхэмрэ. Пшыхь гуапэр иригъэкIуэкIащ творчествэмкIэ «ДыгъафIэ къалэ» сабий академием и «Альтернатива» гупым и унафэщI Жамбэч Маритэ. 
- Илъэс зыбжанэ хъуауэ ди ныбжьэгъущ Жамбэч Маритэрэ и гъэсэнхэмрэ икIи зэхыхьэ щIэщыгъуэхэр, щхьэпэхэр зэгъусэу къызыдогъэпэщ, - жиIащ «Нарспи» центрым и унафэщI Черновэ Алёнэ. 

Оркестрым и концерт

Къэрал киноконцерт гъэлъэгъуапIэм щекIуэкIащ КъБР-м и къэрал филармонием и оркестрым (художественнэ унафэщIыр УФ-м щIыхь зиIэ и артист Темыркъан Пётрщ) и концерт. 
Пшыхьым щагъэзэщIащ зи макъамэхэм дуней псом щIэупщIэшхуэ щызиIэ нэмыцэ композитор цIэрыIуэ Бетховен Ван Людвиг и симфоние №1-р, «Эгмонт», «Кориолан» увертюрэхэр, фортепианэмрэ оркестрымрэ папщIэ концерт №3-р, нэгъуэщIхэри. Лэжьыгъэхэр гукъинэжу зыгъэзэщIар Сочэ щыщ пианист, Краснодар крайм щIыхь зиIэ и артист, международнэ зэпеуэхэм я лауреат Громов Денисщ. 

«Ислъэмей» къафэм и цIэр къызэрежьам и хъыбар

Кавказым ис лъэпкъхэм я макъамэхэмрэ я пшыналъэхэмрэ итхыну, зэхуихьэсыну урыс композиторышхуэ Балакирев Милий Алексей и къуэр 1826 гъэм къыщыкIуам, Псыхуабэ къыщыувыIауэ щытащ. 

Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек ЦIыхубзхэм я дунейпсо махуэм теухуа и хъуэхъу

Къэбэрдей-Балъкъэрым и цIыхубз лъапIэхэ!
Сынывохъуэхъу къэблэгъа махуэшхуэмкIэ - ЦIыхубзхэм я дунейпсо махуэмкIэ!
А махуэщIыр гъэнщIащ бзылъхугъэхэм яхуэгъэза псалъэ нэхъ гуапэхэмкIэ, нэ­ху­хэмкIэ, гумрэ псэмрэ къабгъэдэкIхэмкIэ. ИгъащIэ лъандэрэ къызэрекIуэкIыр аращи, цIыхубзхэращ унагъуэ жьэгум, абы дэлъ фIыгъуэхэм, хабзэм я хъума­кIуэу щытыр, унагъуэм и зэIузэпэщыгъэр ирагъэфIакIуэу, гупагъэрэ хуабагъэрэ ­къабгъэдэкIыу. Бзылъхугъэм и гулъытэм хуэныкъуэу цIыхур мэпсэу, дунейм къы­щытехьа дакъикъэм къыщыщIэдзауэ. 

Страницы

Подписка на RSS - Щэнхабзэ