Абы дегъэпIейтей

Урысей махуэгъэпсымкIэ фокIадэм и 3-р Терроризмэм ебэныным щызэкъуэувэным теухуа махуэщ. Ар къыгуэхыпIэ имыIэу епхащ 2004 гъэм фокIадэ мазэм и япэ махуэхэм Беслъэн къалэм къыщыхъуа гукъутэ Iуэху­гъуэ­хэм. Абы щыгъуэм терактым цIыху 300-м щIигъу хэ­кIуэ­дауэ щытащ, я нэхъыбэр сабийуэ. А къэхъукъащIэ шы­нагъуэм къигъэлъэгъуащ абы и къызэгъэпэща­кIуэхэмрэ и гъэзэщIакIуэхэмрэ я нэ­мыукIытэншагъэм, гу­щIэгъун­шагъэм, бзаджагъэм, гъэпцIагъэм гъунэ зэримыIэр.

Махуи 100-м щIигъуащ «къызыхэкIыр къахуэмыщIэ пневмониер» (COVID-19-р) Китайм къызэрыщыхъейрэ. Абы лъандэрэ вирус гущIэгъуншэм дуней псор зэщIицIэлащ. ПIалъэ кIэщIым ­къриубыдэу коронавирусым зэхъуэ­кIыныгъэ куэд къыщихьащ дуней псом. НобэкIэ COVID-19-р къызэуэлIа сымаджэхэм я бжыгъэр мелуанитIым нэблэгъащ, цIыху мини 120-м щIигъу илIы­кIащ.

Тырку Республикэм щыIэ Урысей Федерацэм и лIыкIуэ Ерхов Алексей «Спутник» агентствэм 2020 гъэм мазаем и 13-м ирита интервьюм щыжиIахэмкIэ адыгэхэм я тхыдэр пхэнжу къигъэлъагъуэри лъэпкъри игъэпудащ.

Мазаем и 13-м Абхъаз Республикэм и «Спутник» агентствэм Тырку Республикэм щыIэ УФ-м и лIыкIуэ Ерхов Алексей Урысеймрэ Тыркумрэ зэрызэбгъэдэт щIыкIэм тепсэлъыхь пэтрэ, адыгэхэм ятеухуауэ псалъэ зыбжанэ жиIащ.

Дунейм адыгэу тетыр зыгъэпIейтея, Тырку Республикэм щыIэ Урысей Федерацэм и лIыкIуэ Ерхов Алексей «Спутник» агентствэм дригъэкIуэкIа псалъэмакъым зэгуигъэпа адыгэ зэгухьэныгъэхэм язщ Къэбэрдей Адыгэ Хасэри. Дипломатым лъэпкъ псом тхыдэм къыпхиха и пщIэр игъэлъэхъша къудейкъым, зыгъэкIуа къэралри, и псалъэхэр щыжиIа Тырку Республикэри, ар зэхэзыхыжа дунейпсо цIыхубэри хъыбар нэпцIым и пащхьэ иригъэуващ.

1920 - 1940 гъэхэм ди къэралым щекIуэкIа политикэ зэхэзехуэм лъэпкъ куэдым щыщ мелуан бжыгъэ хэкIуэдащ, цIыху гъащIэ, унагъуэ куэд зэхикъутащ. Политикэ зэхэзехуэн ящIахэм я фэеплъ махуэм ирихьэлIэу, Омск областым хыхьэ Тарэ къалэмрэ Тарэ районым хыхьэ Пологрудовэ жылагъуэмрэ щыгъуэ пэкIухэр щызэхэтащ.

Къэбэрдей-Балъкъэрым мафIэсым щыпэ­щIэт-къегъэлакIуэ IуэхущIапIэм и къэлъыхъуакIуэ-къегъэлакIуэ гупым бадзэуэгъуэм и 16-м сыхьэт 20-м хъыбар къыIэрыхьащ Бахъсэн районым хыхьэ Зеикъуэ къуажэм щыщ цIыхубзыр зэрыкIуэдамкIэ.

Дзэ щIыхьым и къалэ Налшык, мэкъуауэгъуэм и 22-м пщэдджыжьыр сыхьэтиплIым ЩIыхьым и мафIэ мыужьыхым и деж щекIуэкIащ Фэеплъымрэ щыгъуэмрэ я махуэм теухуа «Фэеплъ шэху уэздыгъэ» урысейпсо Iуэхугъуэм хыхьэ пэкIу.

Урысей Федерацэм и Президент Путин Владимир, хабзэ зэрыхъуам тету, махуэку кIуам теленэтын занщIэмкIэ жэуап яритащ ди къэралым и щIыналъэ зэмылIэужьыгъуэхэм щыпсэу цIыхухэмрэ хамэ къэралхэм щыщхэмрэ я упщIэхэм. Путиныр Президент къулыкъум зэрыпэрыхьэрэ мыр теленэтын 17-нэщ. «Первый», «Россия 1», «Россия-24», «НТВ», «ОТР», «Мир» каналхэмкIэ къата теленэтыным къыщыIуащ ди хэкум и жылагъуэ-политикэ, социально-экономикэ щытыкIэхэм, хамэ къэрал Iуэхухэм ятеухуа упщIэхэмрэ къэрал унафэщIым и жэуапхэмрэ.

КъБР-м щыIэ МВД-м Наркотикхэр зэрызэрагъэкIуэкIым кIэлъыплъынымкIэ и управленэм (УНК) и лэжьакIуэхэм яубла «Притон» Iуэхур теухуащ афиян зэхьэлIапIэхэр къыщызэрагъэпэщ е щагъэлажьэ щыIэмэ, наркотикхэкIхэр щызрахьэлIэн папщIэ я пэшхэр бэджэнду зыт цIыхухэр къыщIэгъэщыным.