Жылагъуэ

ЦIыхум ягу къина къулыкъущIэ

Къэрал, политикэ, жылагъуэ лэжьакIуэ цIэрыIуэ, Урысей Федерацэм щэнхабзэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ, илъэс 24-кIэ Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм щэнхабзэмкIэ и министру щыта, хамэ къэрал щыпсэу ди лъэпкъэгъухэм ядэлажьэ «Хэку» IуэхущIапIэм и Къэбэрдей-Балъкъэр къудамэм и унафэщIу илъэс 15-кIэ лэжьа, Къэбэрдей Адыгэ Хасэм и Налшык къалэ къудамэм и тхьэмадэ къалэныр илъэс куэдкIэ зыгъэзэщIа Ефэнды Джылахъстэн Къасым и къуэр къызэралъхурэ нобэ илъэси 100 ирокъу. Ар 1924 гъэм щэкIуэгъуэм и 14-м Аушыджэр, пасэм ДыгъужьыкъуейкIэ зэджэу щыта жылэжьым, къыщалъхуат.

Хьэлывэ сыр

Пасэм зэрызэкIэлъыкIуэу, хабзэр зэрызэрахьэу зэрызэдэгушыIэу щытар уи нэгу къыщIэзыгъэувэ тхыгъэкIэ дывдогуашэ, КIэрашэ Михаил и гукъэкIыжхэр ди тегъэщIапIэу.

- Урыху къикIа щIалэм къытхуихьа хъыбарыр фIыт: Албэчрэ Даухъанрэ Урыху дэс я Iыхьлыхэм я деж щыхьэщIэну ягъэкIуа япхъу нэхъыжь Рае яхьауэ арат. ХьэгъуэлIыгъуэр щэбэт гъунэгъум траухуат, хъыбарегъащIэм уасэIыхыр ишэну и пщэрылът. А псом зыхуэгъэхьэзырыным махуитI фIэкIа къэнатэкъым. Ещанэ пщыхьэщхьэм уасэIыхыр Урыху кIуэнут.

ЛIыгъэ егъэлъагъуэ

Украинэм щекIуэкI дзэ Iуэху хэхам япэ махуэхэм щегъэжьауэ щыIэ ди  щIалэхэм ящыщщ Сомгъур Алим. Ар гвардием и сержантщ.  

- Армэм сыкъикIыжщ, илъэс зыбжанэ дэкIри, къулыкъу сщIэну зэгурыIуэныгъэм Iэ тездзащ. Илъэс 12 хъуауэ сыхэтщ абы, - жеIэ Алим. - Сэ къулыкъум сыпэрытти, дзэ Iуэху хэха щекIуэкI щIыпIэм сыкIуэным е сымыкIуэным сегупсысын хуей хъуакъым. Си къалэнт, си лэжьыгъэт. Къэралым дзэм епха Iуэху къылъыкъуэкI хъужыкъуэмэ, Хэкум укъыщхьэщыжыну ухуэхьэзырын хуейщ апхуэдэ IэнатIэм ущыпэрыткIэ, - жеIэ Алим дзэ Iуэху хэхар щекIуэкIым зэрыкIуам дыщыщIэупщIэкIэ.

Дзэ-псэкупсэ диктантым зыхуагъэхьэзыр

ЦIыхум и зэхэщIыкIыр къэIэтыным, дунейм къыщекIуэкI Iуэхугъуэхэм набдзэгубдзаплъэу яхэплъэрэ яхуэфащэ уасэ яхуигъэувыфу егъэсэным тхыдэм хуэдэу дерс щIагъуэ щыIэу къыщIэкIынкъым. ЕкIуэкIар къызэрыщыхъуну щIыкIэм хэти хуитщ, ауэ а блэкIам курых хуэхъуа Iуэхугъуэхэм жылэр Iыхьэгъу хуэхъумэ, пщыгъупщэныр игъуэджэщ.

Бзэ куэд зэзыгъэщIахэр

Дунейпсо тхыдэм дыхэплъэмэ, бзэ куэд дыдэ зыщIэу щыта щапхъэхэр хэтщ. Псалъэм папщIэ, инджылыз къэрал лэжьакIуэ, политик, экономист, зыплъыхьакIуэ, тхакIуэ, Гонконг и еплIанэ губернатор Боуринг Джон цIэрыIуэ хъуауэ щытащ бзэ куэд зэрищIэмкIэ. 

Къэбэрдей-Балъкъэрым Географие диктант щатхынущ

ЩIэныгъэр хышхуэм хуэдэщ, псыхэлъадэр и куэдрэ и лъащIэр унэмыплъысу куууэ. ЦIыхур зытет дунейм къыщекIуэкIри абы ещхьщ: щэхубэщ, гъэщIэгъуэныщэщ, къитыр къыпхуэмылъытэну инщ. Дыкъэзыухъуреихь дунеймрэ щIыуэпсымрэ хъумэныр, гулъытэ хэха яхуэщIыныр, абыхэм епха щIэныгъэр щIэблэм бгъэдэлъхьэныр хьэкъышхуэщ. Ар къалэн зыщызыщIыж сыт хуэдэ пэхуэщIэми гъуэгу етыпхъэщ, нэхъыбэм яхэгъэIуапхъэщ. Иджыблагъэ Урысей географие зэгухьэныгъэм КъБР-м щиIэ къудамэм къита хъыбарыр а гупсысэм хуэунэтIа Iуэхугъуэщ.

Iэтащхьэр ехъуэхъуащ

КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек хэтащ УФ-м и МВД-м и лэжьакIуэхэм я махуэр щагъэлъапIэ зэIущIэм.

Iуэхутхьэбзэ ин зэфIэзыгъэкI

Газетыр бгъэхьэзыру къыдэбгъэкIа иужькIэ, цIыхум ар яIэрыхьэн щхьэкIэ куэд зэлъытыжар пощтырщ, дунейр щыщIыIи дыгъэр щыгуащIи емылъытауэ, ар зэбгрызых лэжьакIуэхэрщ.

Технологиехэмрэ Интернетымрэ я зэману иджыпсту щытми, зэрыжытIауэ, пощтыншэу ди гъащIэр ди нэгу къытхущIэгъэхьэркъым. Къалэшхуэхэм пощт лэжьакIуэм и гуащIэр къыщыхэмыщми, къуажэм деж - ар пщIэ щызиIэ цIыхущ. Апхуэдэщ Тэрч районым и Курп Ищхъэрэ къуажэм щыщ Портэ Жаннэ. Илъэс 30 мэхъу а бзылъхугъэр пощтым зэрыщылажьэрэ. Мы зэманым ар къудамэм и унафэщIщ.

И гуащIэ емыблэжу лъэпкъым хуэлэжьащ

Лъэпкъ щэнхабзэм къыпхуэмылъытэн хэлъхьэныгъэ хуищIащ зыхужаIэ творческэ цIыхухэм ящыщт Мэзыхьэ Борис. Лъэпкъ литературэми журналистикэми абы зэфIэкI лъагэхэр къыщигъэлъэгъуащ, абыхэм я зыужьыныгъэм и гуащIэ емыблэжу хуэлэжащ. А унэтIыныгъэхэмкIэ Iуэхугъуэ куэдым я зэхэублакIуэуи щытащ. Художественнэ творчествэми, жылагъуэ лэжьыгъэхэми, зыпэрыта унафэщI къулыкъухэми ехъулIэныгъэфIхэр щиIэт.

ЕфIакIуэ зэпыту къогъуэгурыкIуэ

Адыгэ Республикэм мы гъэм егъэлъапIэ ар къызэрызэрагъэпэщрэ илъэс 33-рэ зэрырикъур. 

Страницы

Подписка на RSS - Жылагъуэ