Литературэ

Къанкъылыш и къуэ Сэнджэлей

Къэбэрдейм и тхыдэр къэзыIуэтэж уэрэдхэм ящыщщ Сэнджэлей и уэрэдыр. Ар Сэнджэлей и щхьэ закъуэм траусыхьа пэтми, Къэбэрдейм и тхыдэр зыгъэпсу, лIы бланэу, хэкум батэр щызыгъэшу иса лIыхъужьхэм ящыщщ.

Псысэм хуэдэ щIыналъэ

Тэрч Iуащхьэхэм удэкIа нэужь, Къаншыуей жылэр къиухъуреихьу таурыхъ щIыпIэ щыIэ хуэдэу жаIэрт къуажэдэс щIалэ нэхъ балигъхэм. КъапыкIэм я инагъкIи IэфIагъкIи къапэхъун нэгъуэщI зы щIыпIи ущримыхьэлIэну, щыкуэдт абы тутей хадэ хьэлэмэтхэр…

«Адыгэ» рассказыр

Сватоплук Чех (1846 - 1908 гъгъ.) чех тхакIуэм адыгэ дунейр къыхэщыжу и къалэмым къыщIэкIа «Адыгэ» рассказым папщIэ пщIэ лей хуэтщIыпхъэщ. 1874 гъэм, и ныбжьыр илъэс 28-м иту, Сватоплук Кавказым къакIуэри зэригъэлъэгъуащ Урыс-Кавказ зауэм и Iэужьыр зыхуэдэр. Шынагъуэт, гукъутэгъуэт абы илъэгъуахэр. А псор и нэгу щIэту зыгъэзэжа тхакIуэм «Адыгэ» рассказыр итхащ адыгэм ди шыфэлIыфэм хуэфащэ дыдэу. Тхыгъэр къыхахыжауэ щытащ Истамбыл щыIэ Шэрджэс фIыщIэ Хасэм и тхылъ хъумапIэм.

Нэхущ Мухьэмэд и «Адыгэ нэпсхэр»

ТхакIуэ, усакIуэ, журналист Нэхущ Мухьэмэд 1944 гъэм фокIадэм и 20-м Къэрэшей-Шэрджэс Республикэм щыщ Алий-Бэрдыкъуэ къуажэм къыщалъхуащ. И ныбжьыр зы илъэс фIэкIа иримыкъуауэ Мухьэмэд и адэр зауэм хэкIуэдащ. Анэмрэ и шыпхъу нэхъыжьхэмрэ япIащ щIалэр. Адэ зыщхьэщымытыж унагъуэм лIыуэ къинар а сабийрати, и ныбжьым емылъытауэ, унагъуэм и тхьэмадэу ялъытэрт, абы къыхэкIкIэ, зэрыцIыкIу лъандэрэ лъэбакъуэу ичым и жэуап ихьыжыфу, унагъуэм цIыхухъу пщэрылъхэр щигъэзэщIэным хущIэкъуу къэхъуащ.

ГъащIэр зыIэщIэкIа

Абы, хъыджэбз цIыкIуу, етхуанэ классыр къиуха къудейуэ, еджэныр хыфIидзэри, бэзэрым зритауэ щытащ. Жыг хадэ яIэти, мыIэрысэ ищэрт. Унагъуэм сэбэп хуэхъурт, езыми зихуэпэжырт. Апхуэдэурэ ар хъуащ бэзэр цIыху. ИужькIэ хыхьат сондэджэрынми. Иджы ар бэзэрым къытекIыжыххэркъым.

УсакIуэ гъуэзэджэм и къежьапIэр

КъБР-м, КъШР-м я цIыхубэ усакIуэ, «Эльбрус» тхылъ тедзапIэм и унафэщI, КъБР-м и Къэрал саугъэтым и лауреат Ацкъан Руслан ящыщщ адыгэ литературэм и лъабжьэр быдэ ищIу нобэ тхэ усакIуэхэм. Ар дэ зэрытцIыхур и творческэ дунейрщ, и IэдакъэщIэкIхэм ящIилъхьэ гупсысэхэрщ, ар къызэриIуатэ и бзэрщ.

Дыкъыщыдахум ди адэжьхэм я жьэгум

Отаров Керим Кавказ Ищхъэрэм и усакIуэ нэхъыфI дыдэхэм ящыщщ. Абы и къалэмыпэм къыщIэкIащ хэкум ирагъэкIа балъкъэрхэм, шэшэнхэм, къэрэшейхэм, ингушхэм, къалмыкъхэм ятеухуа тхыгъэ гъуэзэджэхэр.

Усэбзэ дахэ зыIурылъ

Газетхэмрэ журналхэмрэ щIэх-щIэхыурэ зи IэдакъэщIэкIхэр къытехуэ усакIуэ Нэгъуей Радимэ и тхылъиплI дунейм къытехьащ. 

Теджэнокъуей къуажэ

Повестым щыщщ

Пщыкъан зекIуэ къикIыжащ щIымахуэ пщэдджыжьу. Теджэнокъуей къуажапщэмкIэ зы фочауэ макъ къыщыIуащ, Хуэдз псыхъуэр къигъэпсалъэщ, хьэуа диям ирижэри кIуэдыжащ. Ар къэIуащ уафэгъуагъуэ жыжьэм ещхьу, къуажэдэсхэри мыщхьэусыгъуэншэу къыхэщтыкIащ. ИтIанэ гъуо Хьэнэф-лъашэ уэрамхэр къызэхижыхьащ. И лъакъуэ лъашэмкIэ хэуэу, жэщым къеса уэс Iувым хэнэу, ар кIуэрт икIи и макъ лъэщым къызэрихькIэ гуорт...

Зэадэзэкъуэм я ныбжьэгъухэр

Зэадэзэкъуэ псэурт. ЩIалэм ныбжьэгъу куэд иIэти, пщыхьэщхьэ къэс ешхэ-ефэ ящIырт. Ауэрэ лIыжьым и мылъкур лъащIэм нагъэсащ. «Уи ныбжьэгъухэр къомышэ» жиIэуи и къуэм жриIэфыртэкъым, и жагъуэ имыщIын щхьэкIэ.

Страницы

Подписка на RSS - Литературэ