Литературэ

Саугъэтхэр Налшык къахьащ

 

ТЕПЛЪЭГЪУЭХЭР

Адыгэ литературэм хэлъхьэныгъэфI хуэзыщIахэм ящыщщ усакIуэ, тхакIуэ Къагъырмэс Борис. Абы и дэтхэнэ зы IэдакъэщIэкIри узыщIагъэгупсысыжу апхуэдэщ. Абы и творчествэм и Iыхьэ щхьэхуэщ и тхыгъэ кIэщIхэр. ГъащIэм и лъэныкъуэ куэд къызэщIаубыдэ а теплъэгъуэхэм.

Нарт Сосрыкъуэрэ бгы гъуанэм ихьэжа шумрэ

(Нарт тхыдэжь)

Нарт Сосрыкъуэ Хьэрэмэ Iуащхьэ техьауэ плъэри, зы шу ищхъэрэкIэ къыдэкIуейуэ къыIэщIэлъэгъуащ. Шур къэсри блэкIащ, къызэплъэкIакъым, фIэхъуси кърихакъым.
 – Мыр зищIысыр зэзгъэщIэнщ, – жери шум и ужь иуващ нарт Сосрыкъуэ.
И ужь иувауэ, кIэлъокIуэ. Шур къызэплъэкIыркъым. Мэзым хыхьэжрэ пэт, шум щIыхьащ. Шур къэувыIэри:
 – Сыт ухуей, нарт Сосрыкъуэ? – жиIэри къеупщIащ.
 – Узыщыщым сыхуейщ. Узыщыщыр къызжеIэ.
 – Сэ сызыщыщым уи Iуэху хэлъкъым. Си ужь икI, – къыжриIащ шум.

Зэшищым я шыпхъур

(Нарт тхыдэжь)

Утыку иредмыгъэшмэ, нэхъыфIщ

Иужьрей зэманым адыгэбзэр курыт еджапIэхэм хуейм щидж хъуну, хуэмейм имыджми хъуну унафэ къыдагъэкIащ. Абы теухуа и Iуэху еплъыкIэирэ бзэр нобэ и Iуэху зыIутымрэ теухуа гупсысэщ филологие щIэныгъэхэм я доктор, профессор БакIуу Хъанджэрий и лэжьыгъэм щыщ мы Iыхьэр.

Даур Нэгъуей и къэжыхь

Бжьыхьэпэу Къэсейхьэблэ (Хьэбэз къуажэ, Къэрэшей-Шэрджэс) къеблэгъат Блашэпсынэ (Адыгей) щыщ уэркъ цIэрыIуэм и щIалэ. Абы шу гупышхуи тешанкIэхэри кIэрыщIат. Уэркъ щIалэ къэкIуар Къэсейхэ я гуащэм и дэлъху благъэти, шэ зытемыхуа мыщафэкIэ ар къегъэгугъэ, Даур Нэгъуей зыри жримыIэу. 

Адыгэ сабий джэгукIэхэм ящыщщ

Адыгэм езым и сабий гъэджэгукIэ, и щIэблэ гъэсэкIэ иIэжурэ къэгъуэгурыкIуащ. Куэд мэхъу джэгукIэхэр. Абыхэм цIыкIухэр ягъасэрт я акъылыр жану, хэлъэт къызыкъуахыу. Хабзи къыхахырт. ЩыIэщ гъэмахуэм нэхъ хуэкIуэ джэгукIэхэри, щIымахуэм нэхъ тещIыхьахэри. Адыгэм пасэ лъандэрэ къыдэгъуэгурыкIуа джэгукIэхэм ящыщщ «кIэн джэгу» жыхуэтIэр. КIэнкIэ зэджэр мэлым и кIэбдз къэшыпIэм хэлъ къупщхьэ цIыкIурщ. ДжэгукIэр сэбэпщ цIыкIухэр гупсысэу, шэрыуэу, жану щытынымкIэ.

Азэпщ и къуэ Гъудэберд и уэрэдымрэ и хъыбарымрэ

(Япэ Iыхьэ)

Сыхьэтыжь

ГушыIэ хъыбар

 

ТIэкIуи зэхэуфауэ къыщIыхьа Лилэ и нэ щхъуантIэ дахитIыр зэуэ техуащ блыным фIэлъ сыхьэтым - мазэ зэхуаку къэс ерыщу сыхьэт ныкъуэкIэ къыкIэрыхуныр и нэрыгът абы.

- Сыхьэт къыкIэрыхум еплъу цIыхур щыщысым нэхърэ нэхъ си жагъуэ дунейм теткъым, - къызэпхижыIыкIащ Лилэ, сэ къызиIуэкIрэ и щхьэм хужиIэжрэ мыгурыIуэгъуащэу.

- Къыптемыхьэлъэмэ, кхъыIэ, кIуэи Рашид къеджэ! Абы тредгъэухуэжынщ, - зэрыс шэнтжьейр къриIуэнтIэкIри къызиIуэкIыпащ, щымыхъум. Мис иджы IупщIт псалъэхэр хэт хуэгъэзами.

Азэпщ и къуэ Гъудэберд и уэрэдымрэ и хъыбарымрэ

ЯпэщIыкIэ, зэкъуэхуауэ ямыубыдын щхьэкIэ, абрэджу Урыху и банэм хыхьэжри, абы зыкъомрэ зыщигъэпщкIуащ Азэпщ Гъудэберд.

Страницы

Подписка на RSS - Литературэ