Быныр фIым хуэвгъасэ, хабзэм щIэфпIыкI

 Къэбэрдей-Балъкъэрым и щIалэ­гъуалэ зэгу­хьэ­ныгъэхэм къызэрагъэ­пэщ дауэдапщэхэм Зеущэ Алёнэ жы­джэру зэрыхэтымкIэ къэтцIыхуащ. Иджы­благъэ ар иджыри зы ехъу­лIэныгъэкIэ къы­хэщхьэхукIащ - «Сабий творчествэм и IуэхущIапIэу» Бахъсэн къалэм дэтым и унафэщI хъуащ.

Алёнэ Дыгулыбгъуей къуажэм къы­щалъхуащ. Курыт еджапIэ нэужьым абы къиухащ КъБКъУ-м тхыдэмкIэ и къудамэр. 2011 гъэм Бахъсэн къалэ ад­министрацэм къыщызэрагъэпэща ЩIалэ­гъуалэ советым и унафэщIу хахащ. Жы­лагъуэ-политикэ лэ­жьыгъэм пыщIа Iуэху­хэм тыншу пэлъэщу, кърихьэжьар и кIэм нигъэсыу, ищIэр хъууэ - апхуэдэщ Алёнэ.
Зеущэм и лэжьыгъэ гъуэгуанэр «Псынэ» журналым къыщожьэ. ЕджапIэ нэхъыщхьэм щIэсу ар псэемыб­лэжу хуэ­лэ­жьащ адыгэ журналым, еджэнымрэ рек­ламэмкIэ менеджер къалэнхэмрэ зэдихьу. Абы щы­гъуэ жылагъуэ-политикэ лэ­­жьыгъэм хыхьащ.
- Сыт хуэдэ Iуэху къетхьэжьами, щIэгъэкъуэн ди куэду, дакъыгурыIуэу, ды­зыхащIыкIыу лэжьыгъэшхуэ дыублат абы щыгъуэм. Дызыдэлажьэ къулыкъущIэ­хэм, нэхъыжьхэм, жылэм ди мурадхэр къыддаIыгъ­-ти, тхузэфIэмыкIын щымыIэу къытщыхъурт. Абы апхуэдизкIэ ди гукъы­дэжыр къиIэтырти, илъэситIым къриу­быдэу ди цIэр республикэ псом щыдгъэ­Iуат, ди зэгухьэныгъэм хуэдэ адрей щIы­пIэхэм къыщызэ­рагъэпэщыну мурад зыщI­хэр чэнджэщакIуэ къытхуэкIуэрт, - жеIэ пщащэм.
Апхуэдэу Алёнэ къыгурыIуащ политикэмрэ жыла­гъуэ лэжьыгъэмрэ къызэрыхуигъэщIар. Абы щыхьэт техъуэу 2013 гъэм Зеущэр «Урысей зэкъуэт» партым и «ЩIэблэщIэ гвардие» щIыпIэ къудамэм и уна­фэщIу хахащ. И IэнатIэр фIэфIу зэрызэрихьэмкIэ, и гуп­сы­сэкIэмрэ лэжьэкIэмкIэ адрейхэм къахэщхьэхукI ­щы­хъум, КъБР-м и Парламентым и ЩIалэгъуалэ ­палатэм хагъэхьащ икIи Бахъсэн къалэм и лIыкIуэу, абы Егъэджэныгъэмрэ щIэ­ныгъэмкIэ и комиссэм и унафэщIу щы­Iащ. А псом и щIыIужкIэ, Алёнэ дэ­ла­жьэрт «Адыгэбзэ хасэм».
- 2016 гъэм Бахъсэн къалэм и щIыпIэ самоуправленэм и депутатхэр щыхахым сыхэтат, ауэ «резервым» сыкъыщынащ. Абыи щхьэусыгъуэ иIащ - хэхыныгъэ­хэр фокIадэм и 18-м екIуэкIащ, етIуанэ ­махуэм бын згъуэтати, унагъуэр нэхъа­пэ изгъэщри, сыкъызэтеувыIат, - пещэ Зеущэм. - Жылагъуэ-политикэ лэжьыгъэр хьэ­лъэщ, ар гурэ псэкIэ фIыуэ умылъа­гъумэ, упэ­лъэщынукъым. Я Iуэхум хуэ­пэж, гъащIэм и мы­хьэнэр абы халъагъуэу, щапхъэ зытесхынрэ гъуазэ схуэхъунрэ цIыху куэд срихьэлIащ. Псом япэ си адэ-анэр изогъэщ. Абыхэм лэжьыгъэм сыт­рагъэгушхуэу, гукъыдэж къызату, къыздаIыгъыу сыкъекIуэкIащ. Си адэм «укъимыкIуэт!» жиIэрт сытым дежи. Ар сигу изубыдащи, сыт хуэдэ Iуэху сыпэрыу­вэми къыс­хуа­гъэлъагъуэми, сыкъикIуэтыркъым, сытегушхуэ мы­хъумэ. Адэ­кIэ, администрацэм сыщыщыIэм Быр­-хьэм Залинэ и лэжьэкIэр згъэщIагъуэрт икIи абы хуэдэу сыщытыну сехъуапсэрт. Бахъсэн дэт курыт еджапIэ №4-м, тхыдэмкIэ езгъаджэу сыздэщыIэм, сэ щапхъэ ­дахэ схуэхъуащ абы и унафэщI Багъэтыр ­Маринэ. Парламентым и гугъу пщIымэ, абы щыла­-жьэ дэтхэнэ зыри и Iуэхум хьэщыкъ хуэхъуа защIэщ. КъБР-м и Парламентым и УнафэщI Егоровэ Татьянэ, абы и къуэдзэ Жанатаев Сэлим, «Урысей зэкъуэт» фракцэм и тхьэмадэ АфэщIагъуэ Михаил, Егъэджэ­ныгъэмкIэ, щIэныгъэмрэ щIалэгъуалэ политикэмкIэ комитетым и унафэщIу щыта Азы­чэ Светланэ сымэ дадэлэжьащ, дагъэгушхуэу, чэнджэщэгъу къытхуэ­хъуу. 
Алёнэ и адэр къыщхьэщы­тыжкъым, ауэ дэгъэзеигъуэхэм тригъэгушхуэу къыбгъурытщ и ­щхьэгъусэр. Абы къыдеIыгъ и сыт хуэдэ лэжьыгъэри.
КъызыхэкIа лъэпкъым и бзэм, и тхыдэм, и хабзэм Алёнэ пищIын щыIэкъым. Ар хэкупсэщ. А гурыгъуазэращ ар 2008 кърихужьэу, «Псынэ» журналым ­къе­зышэлIари. 
Зыхуеджар егъэджакIуэ IэщIагъэми, политикэм ­дихьэхами, къызыхуигъэщIауэ къилъытэжа Iуэхум ­къигъэзэжащ Алёнэ. Ар нобэкIэ Бахъсэн къалэм дэт «Сабий творчествэм и IуэхущIапIэм» и унафэщIщ. 
- Бахъсэн къалэ администрацэм и Iэ­тащхьэ Мэм­хэгъ Хьэчим мы лэжьыгъэр къыщысхуигъэлъэгъуам Iэнкун сыхъуат. Къапщтэмэ, сэ курыт еджапIэм илъэс куэдкIэ сыщылэжьати, сабийхэм дэлэ­жьэным сесэжауэ щытын хуейт, ауэ уна­фэщI къалэным сыщышынат. Арами, «укъи­мыкIуэт» псалъэр си тхьэкIумэм ит­ти, сытегушхуащ, пэжыр жысIэнщи, сы­ху­щIе­гъуэ­жа­къым. Алъандэрэ си щхьэм илъа лэжьыгъэр нахуа­- пIэ сщIыну Iэмал къызэзыта IэнатIэм махуэ къэс фIыщIэ хузощI сигукIэ. Сабийхэр курыт еджапIэр ­къаухын хуейуэ гъащIэм къегъэуври, макIуэ. Ди деж къыщIэкIуэр яфIэфIщи аращ. Щхьэж зыхуэIэзэ, дэзыхьэх, и псэм фIэфI IэщIагъэм теухуауэ зиужьыну Iэмал къыщагъуэт ди деж. А цIыкIухэр нэжэгужэу, ­пIащIэу къызэрыкIуэм, я егъэджа­кIуэхэр къаухъуреихьауэ уэршэру, зыгуэрхэм тепсэлъыхьу зэхэту сащыIуплъэкIэ, нэхъыбэж сщIарэт, мыхэр цIыхум яхэс­шарэт, сIэтарэт, псоми къезгъэцIыхуарэт жысIэу ­сохъу, - жеIэ Алёнэ.
«Сабий творчествэм и IуэхущIапIэм» цIыкIу 1610-рэ йокIуалIэ иджыпсту. Ахэр унэтIыныгъэ 26-м теухуауэ мэлажьэ, тхьэмахуэ къэс зэпеуэ, зэIущIэ зэмылIэу­жьыгъуэхэр щрагъэкIуэкI, «Успех каждого ребёнка», «Доступная среда» къэрал программэхэр щагъэзащIэ. 
- Иджыри унэтIыныгъэ зыбжанэ къы­зэ­Iусхыну со­хъуапсэ: сурэт щIыныр, театрыр, къафэр, IT техно­логиехэр щагъэунэху, анэдэлъхубзэмкIэ гупжьейхэр, нэгъуэщI­хэри. Сыхуейт иужьрей IэмэпсымэхэмкIэ къызэгъэпэща унэ щхьэхуэ диIэу, абы дыщылэжьэну. Сабийхэм нобэ яхэтлъхьэращ гъащIэм Iэпэгъуу ща­Iэнур, зыхуэд­гъасэращ лъабжьэ яхуэхъунур. Си къа­-рум фIэкIа зыми сыщымыгугъыу къэс­кIуащ а гъуэ­гуанэри, зищIысыр сощIэ. ЦIыхум и чэзум щIэгъэ­къуэн, тезыгъэгуш­хуэн, зыунэтIын игъуэтын хуейщ. Иджыпсту апхуэдэ дунейщ дыщыпсэури, бзылъ­хугъэм лэ­жьыгъэри, унагъуэри, унэгуащэ, нысэ, пхъу къалэнхэри, сабийхэри екIуу зэдехьыф. Аращи, бзылъ­хугъэхэм я махуэшхуэм ирихьэлIэу захуэзгъэ­зэну сы­хуейт мыпхуэдэ псалъэхэмкIэ - адыгэ бзылъхугъэу дунейм фытет, фи быныр фIым хуэвгъасэ, хабзэм щIэфпIыкI, анэ­дэлъхубзэр яIурыфлъхьэ, хэкур фIыуэ евгъэлъагъу, нэхъыжьхэм пщIэ хуевгъэщI. СощIэ, ар лэжьыгъэ хьэлъэщ, ауэ мыри зыщывмыгъэгъупщэ - фи щхьэ фIыуэ флъагъуж, пщIэ зы­хуэфщIыж!