IэщIагъэлIхэр ягъэфIащ

ЕгъэджакIуэмрэ унэтIакIуэмрэ я илъэсыр къызэднэкIащ, IэнатIэм щахузэфIэкIахэм щриплъэж икIи щызэIэрагъэхьа ехъулIэныгъэхэр къыщызэщIакъуэж зэIущIэхэри ирагъэкIуэкIащ. УФ-м и Президентым къыхилъхьа жэрдэмым ипкъ иткIэ, егъэджакIуэхэм, унэтIакIуэхэм, гъэсакIуэхэм я пщIэр къэIэтыным, абыхэм я лэжьыгъэм гулъытэ егъэгъуэтыным хуэунэтIауэ къэралым лэжьыгъэшхуэ щызэфIагъэкIащ. Апхуэдэу илъэсыр купщIафIэу икIи жэрдэм зэмылIэужьыгъуэхэмкIэ гъэнщIауэ гъэкIуэным зи гуащIэ хэзылъхьахэм я гуфIэгъуэ пшыхь Бахъсэн щIыналъэм хыхьэ ХьэтIохъущыкъуей Ищхъэрэ къуажэм дэт ЩэнхабзэмкIэ унэм иджыблагъэ щекIуэкIащ.

ГуфIэгъуэ зэхуэсым хэтащ Бахъсэн щIыналъэм щIыпIэ унафэр щызехьэнымкIэ и IуэхущIапIэм и унафэщIым и къуэдзэ Оганезовэ ФатIимэт, егъэджэныгъэм пэрытхэр, щэнхабзэмрэ спортымкIэ гъэсакIуэхэмрэ унэтIакIуэхэмрэ, IэнатIэм пыщIа къулыкъущIэхэр, курыт щIэныгъэ щрагъэгъуэт IуэхущIапIэхэм я унафэщIхэр.

ЗэIущIэр къыщызэIуихым, Оганезовэ ФатIимэт и фIэхъус псалъэм къыщыхигъэщащ ЕгъэджакIуэмрэ унэтIакIуэмрэ я илъэсыр гукъинэжу зэрекIуэкIар, IэнатIэм лъэныкъуэ IэджэкIэ къыщыщхьэпэну лэжьыгъэрэ пэхуэщIэу куэд дыдэ утыкум къызэрырахьар.

 – «ЕгъэджакIуэ» псалъэм кIуэцIылъ мыхьэнэр къыбгурыIуэн щхьэкIэ гъащIэ къэбгъэщIэн хуейуэ къыщIэкIынщ, сыт щхьэкIэ жыпIэмэ абы къыббгъэдилъхьэ щIэныгъэмрэ къыпхилъхьэ есэныгъэхэмрэ я къарур дунейм утетыхук1э бгъэунэхун, я уасэр нэсу зэхэпщIыкIын хуейщ. Зэм-зэм уи щхьэр хуокIуэ зы гупсысэм: си япэ егъэджакIуэр мыхъуамэ, мыпхуэдэ зэхэщIыкI сиIэну къыщIэкIынтэкъым, жыпIэу. ФIэщщIыгъуейщ зыщIэкIа еджапIэм зэ закъуэ нэхъ мыхъуми хуемыплъэкIыж, ар фIыкIэ зигу къэзымыгъэкIыж цIыху щыIэу. Псоми ди сабиигъуэм къыхэнащ еджапIэр, Iэджэ гукъэкIыжи епхауэ гукIэ догъафIэ. Дауи, а псори зи фIыгъэр дызыгъэса, къытщхьэщыта, ябгъэдэлъ фIагъ псомкIи къыддэгуша егъэджакIуэхэмрэ гъэсакIуэхэмрэщ. Абыхэм фIыщIэ мыухыжыр яйщ. Егъэлея хъуну къысщыхъуркъым сабийм и хъуэпсапIэхэр къызэщызыгъэур, и гуращэхэм зэрахуэлэжьэн гуащIэкIэ зыузэдыр, щыIэныгъэм зэрыхэтын есэныгъэхэм щIэзыпIыкIыр егъэджакIуэращ, жысIэмэ. Гуапэщ къэралым и гупэр егъэджакIуэхэмрэ унэтIакIуэхэмрэ я лэжьыгъэм къызэрыхуигъазэр, ахэр хэмыту хэгъэгум къэкIуэн зэримыIэнур къызэрыгурыIуэр. ТIуащIэу си гуапэщ къызэднэкIа илъэсыр IуэхугъуэфIхэмкIэ гъэнщIауэ зэрекIуэкIар къыхэзгъэщыну. Сыт хуэдиз гукъэкI IэнатIэм къыщыхамылъхьами, ехъулIэныгъэфIхэр щызыIэрагъэхьащ, егъэджакIуэмрэ унэтIакIуэмрэ лэжьыгъэфIхэр кърахьэлIащ. Абы ущымыгуфIыкIынкIэ Iэмал иIэкъым, ар узыгъэгугъэ, дяпэкIи нэхъыфIыжхэр къызэрытпэплъэр къэзыгъэлъагъуэ щытыкIэ дахэщ. Гурэ псэкIэ IэнатIэм пэрытхэм сынывохъуэхъу, гукъыдэж къывэзыт еджакIуэхэмрэ гъэсэнхэмрэ фи куэдыну, лэжьыгъэр IэфI къыфщызыщI узыншагъэ фиIэну си гуапэщ», – жиIащ Оганезовэ ФатIимэт.

ЗэIущIэм КъБР-м Егъэджэныгъэмрэ щIэныгъэмкIэ и министр Езауэ Андзор и фIэхъус псалъэми къыщеджащ. Абы къыщыхэщащ КъБР-м ц1ыхухэм щ1эныгъэ егъэгъуэтын IэнатIэм зиужьыным Бахъсэн щIыналъэм щыщ егъэджакIуэхэмрэ унэтIакIуэхэмрэ хэлъхьэныгъэшхуэ зэрыхуащIар, фIы и лъэныкъуэкIэ къыхэщ жэрдэм гъэщIэгъуэнхэр къызэрыхалъхьар.

 – Дрогушхуэ икIи дропагэ ди хэгъэгум щыпсэу егъэджакIуэхэм. Сабийм цIыкIу щIыкIэ хэплъхьэращ бгъуэтыжынури, абыхэм дунейм и дахагъэри, и IэфIагъри, къекIуэкI щIэныгъэри ябгъэдэзылъхьэхэм яхуэмыфащэ фIыгъуэ щыIэкъым. БлэкIа илъэсыр, абы и IуэхукIэ жыпIэмэ, дызэрыщыгугъам хуэдэу къытхущIэкIащ – егъэджакIуэхэм я зэфIэкIхэр наIуэ къащIащ, абы гъунэ зэримыIэр псоми нэрылъагъу ящыхъуащ. Зи унафэ сщIы къулыкъущIапIэм дяпэкIи гуращэ Iэджи иIэщ, егъэджакIуэхэм я гъащIэр нэхъ гъэщIэгъуэн, щIэщыгъуэ икIи купщIафIэ щIыным хуэунэтIауи, ди гугъэщ зыIэрыдгъэхьа ехъулIэныгъэхэм дыкъыщымыувыIэну, нэхъыбэжи тлъэкIыну. ФIым щымыгугъ къытхэткъым, аращ дызытелажьэр махуэ къэс. ЕджапIэщIэхэр доухуэ, сабийм и зэчийм зыщрагъэужь IуэхущIапIэхэр идогъэфIакIуэ, методикэ лэжьыгъэр щIыдогъэхуабжьэ – министерствэр зытелажьэ унэтIыныгъэхэм ящыщу къыубжэкI хъуну мащIэращ мыхэр. Ущызэкъуэтым деж улъэщщ. Дэ ди лъэщагъыр къызэднэкI илъэсым къигъэлъэгъуащи, нэхъри гуащIафIэ фыхъуну, гури псэри етауэ фызытелажьэ Iуэхум фызыщыгуфIыкIын куэд къыхэкIыну сынывохъуэхъу, – щыжиIащ Езауэм и фIэхъус псалъэм.

ЗэIущIэм щытепсэлъыхьащ щIыналъэм щылажьэ егъэджакIуэхэр хэгъэгупсо икIи урысейпсо зэпеуэхэм жыджэру зэрыхэтам. Апхуэдэу и гугъу ящIащ «Иджырей еджапIэ» къэрал программэм ипкъ иткIэ Куба къуажэм сабий 500 зыщIэхуэну еджапIэ зэрыдащIыхьар, Псыхъурей къуажэм дэт сабий гъэсапIэр зэрызэрагъэпэщыжар, «ЗыужьыпIэ» зыфIаща центрым хуэдэхэр еджапIихми къызэрыщызэIуахар.

ГуфIэгъуэ зэхуэсым и IэтащхьэIулIэжу ЕгъэджакIуэхэмрэ унэтIакIуэмрэ я илъэсым зи лэжьыгъэкIэ нэхъ къыхэжаныкIахэм, IэнатIэм илъэс куэд лъандэрэ гуащIафIэу щылажьэ ветеранхэм я цIэр къраIуащ, абыхэм зыIэрагъэхьа ехъулIэныгъэхэм папщIэ Бахъсэн щIыналъэм щIыпIэ унафэр щызехьэнымкIэ и IуэхущIапIэмрэ абы хыхьэ къудамэхэмрэ къабгъэдэкI фIыщIэ тхылъхэмрэ тыгъэ лъапIэхэмрэ иратащ.

ЗэIущIэр щэнхабзэ лэжьакIуэхэм ягъэдэхащ: утыку къихьащ ныбжьыщIэ къэфакIуэ гупхэр, уэрэдхэр адыгэбзэкIи, балъкъэрыбзэкIи, урысыбзэкIи щыIуащ.

ШУРДЫМ Динэ.