«Дзэ» псалъэм къытепщIыкIахэр

БзэщIэныгъэ 

Дзэ - зауэ хуэIухуэщIэ къарухэр.
Дзэзешэ – дзэм и пашэ.
ДзакIуэ-дзашэ – дзэзешэ.
Дзапщэ, дзэпашэ, дзакIуэпашэ – дзэм ипэ ит пакIэ, «дзэпашэу шу щхьэмыгъазэхэр биидзэм зэдобгъэрыкIуэ».
ДзакIуэ-дзашэ, дзэпщ – дзэм я Iэтащхьэ.
Дзэгъасэ - дзэ пакIэм и унафэщI.
Дзэгъуэлъ - гъуэгу тет дзэм я къэувыIэгъуэ-зыгъэпсэхугъуэ.
ДзэгъуэлъыпIэ - дзэм зыщигъэпсэху щIыпIэ.
Дзэхъумэ - дзэ зызыгъэпсэхум е гъуэгу техьам зэрымыщIэкIэ къытемыуэн папщIэ, бийм кIэлъыплъ дзэ пакIэ; плъыр, къэрэгъул.
Дзэшу - зауэлI шу.
ДзэкIэ - дзэм и кIэ дыдэр.
Дзэукъуэ – дзэр зыгъэгужьей цIыхум, хьэгъапхъэ, хьэзежэ зыщI хъыбарым хужаIэ.
Дзей – зэдзылIауэ зэдэлажьэ, Iуэху гуэр зэдэзыщIэ. 
Дзэуэкъуэдзыхь – Iуэхур зраухылIэу дзыхь зыхуащIа цIыху.
ДзэхэнапIэ – нэрыгъ щIын, зыгуэр мыгъэпсэун, гупсэхугъуэ имыгъэхуэн.
Дзэпкъэуэн – дзэпэфIанэкIэ, дзэкIэ еIэн, пхъуэн (псэущхьэ Iэлхэм, хьэкIэкхъуэкIэхэм хужаIэ). Дыгъужьыр мэдзэпкъауэ. 
 

Бэрау Бышэ.
Поделиться: