Къэбэрдей-Балъкъэр, Адыгей, Къэрэшей-Шэрджэс республикэхэм щIыхь зиIэ я артисткэ Тхьэгъэлэдж Светланэ адыгэ дунейм фIыуэ щалъагъу, ди зэманым и уэрэджыIакIуэ пэрытхэм ящыщщ. Абы макъ дахэ зэриIэм, уэрэд жыIэным къызэрыхуигъэщIам куэд щыгъуазэщ. А цIыху щабэм и дуней еплъыкIэр тфIэгъэщIэгъуэну упщIэ зыбжанэкIэ зыхуэдгъэзащ.
- Иужьрей зэманым уиIа ехъулIэныгъэхэм, зыIэрыбгъэхьа лъагапIэщIэхэм теухуащ си япэ упщIэр.
- Уи щхьэ Iуэху зэрыдэбгъэкIыным фIэкIа къыпфIэмыIуэхумэ, сыт хуэдэ IэнатIэми лъагапIэфIхэр щызыIэрыбгъэхьэфынущ. Иужьрей зэманым си щхьэ Iуэхур, эстрадэ лэжьыгъэр згъэмэщIэн хуей хъуащ. Псэуныгъэм ехьэлIауэ гъащIэм къытхуигъэув къалэнхэм си закъуэ сеувэлIэн хуей щыхъум, а Iуэхум гулъытэ нэхъыбэ езмыту хъуакъым. Си щIалитIыр гъащIэм лъэ быдэкIэ зэрыхэзгъэувэным тегъэщIауэ щытащ си къалэнхэр. Сызыгъэкъуэншэни щыIэу къыщIэкIынщ, ауэ унагъуэм, быным нэхъапэ дэтхэнэм и дежкIи, ар эстрадэм и цIыхуу щытми, щыIэкъым. Гъуазджэм сызэрыхэтрэ япэ изгъэщыр си унагъуэрщ, си бынитIырщ. ГъащIэр тхъэгъуэ защIэу зэхэлъкъым, сэри куэдрэ гугъу сехьащ. Си щхьэ щызгъэщхъын хуей щыхъуаи къысхуихуащ, ауэ цIыхугъэ схэлъу сыблэкIащ а гугъуехь псоми. СиIэ псори си къарукIэ зэзгъэпэщыжащ. ДяпэкIэ си псэм фIэфI Iуэхухэм гулъытэ нэхъыбэ яхуэсщIынущ.
- Уи репертуарым иужьу къыхыхьа уэрэдхэр уи творчествэм и псыIэрышэу къэплъытэ хъунущ, абыхэм псэщIэ яхэлъщ, зэманым докIу. Гу зылъыстаращи, цIыхухэм я деж щIэупщIэ щаIэщ. А уэрэдхэр пхуэзытххэм я гугъу уэзгъэщIынут.
- Си къару, зэфIэкI къызэрихькIэ си лэжьыгъэм сыпэрытщ. 2013 гъэм дуэт программэ сщIауэ щытащ, абы иужькIэ концерт щхьэхуэ къызэзгъэпэщыну мурад сиIати, щхьэусыгъуэ гуэрхэр зэран къысхуэхъури, къэнэжащ. Вындыжь Марие, Багъэтыр Нинэ, Сэхъу Хьэсэн, Вэрокъуэ Валерэ сымэ садолажьэ, хуабжьу сахуэарэзыщ. ПщIэшхуэ зыхуэсщIхэм ящыщщ Лосэн Тимур. Дахагъэу щыIэр, ар гъэсэныгъэ, хабзэ, цIыху щIыкIэ ирехъу, Алыхьым абы къыбгъэдилъхьам ярейщ, апхуэдизкIэ цIыху нэгъэсащи. Абы и уэрэдищ тыгъэ къысхуищIауэ жызоIэ. Ахэр си гум, си псэм щыщ хъуащ, си гугъэщ цIыхухэми ягу ирихьу.
- ГъащIэм къару къыщозытыр сыт?
- СимыIэр, сызыщIэхъуэпсыр зэзгъэхъулIэным къару къысхелъхьэ. Си зэфIэкI хэзгъахъуэмэ, си быным ехъулIэныгъэ яIэмэ, схуэдиз схохъуэ. Си щIалитIыр си дамэ зырызщ, сыпсэуху а дамитIыр стетмэ, сынасыпыфIэнущ. Абыхэм я насыпыр куу хъуну, гъащIэ дахэ яIэну сыщIохъуэпс. ТIуми щIэныгъэ нэхъыщхьэ езгъэгъуэтащи, я щхьэ Iуэху дагъэкIыжыф, си дежкIэ ар насыпышхуэщ.
Къару ин къызет цIыхухэм сызэхащIыкIыу, сакъыгурыIуэу щыслъагъукIэ. Сэ сыкъыщыгубжь къэхъуркъым, ауэ бегъымбарри и пIэ къизышыфын жьэмыгъуэ гуэрхэми уащрохьэлIэ гъащIэм. Пхуэмыфащэ къыпхужаIэу, уи щIыбагъкIэ псалъэу, икIагъэ щызэрахьэу. ЦIыхур сыт хуэдэ IэнатIэ пэрытми цIыхуу къэнэжын хуейщ.
- Уи мурадхэм я гугъу къытхуэпщIамэ арат.
- Мы дуней дахэм фIыуэ щыслъагъу цIыхухэм сащыгуфIыкIыу иджыри куэдрэ сыпсэуну сыщIохъуэпс. ДяпэкIэ нэхъ щIэгъэхуэбжьауэ си творчествэм и Iуэху зесхуэну сыхуейщ.
ГъащIэр гуфIэгъуэ защIэу зэхэмылъми, сыхуейщ бэм къыпхуаIэ лъагъуныгъэ мыкIуэщIым и къарур зыхэпщIэу илъэс куэдкIэ лъэпкъ эстрадэр бгъэбжьыфIэну.
Сурэтыр Къарей Элинэ трихащ.
