Хуэфэщэн увыпIэфI еубыд

Псоми гу лъыттауэ къыщIэ­кIынущ илъэс къэс гъэм и япэ Iыхьэр махуэшхуэмкIэ гъэнщIауэ зэрыщытым. Абыхэм Урысейм и махуэр зэрыхыхьэрэ куэд щIакъым, ауэ абы езым хуэ­фэщэн увыпIэ иубыдакIэщ. Иджы ар ди гуфIэ­гъуэ нэхъыщхьэхэм ящыщ хъуащ.

И къежьапIэ хъуари 1990 гъэм мэкъуа­уэгъуэм и 12-м ­РСФСР-м и Совет Нэхъыщхьэм Урысейм и Къэрал суверенитетым теухуауэ къищта декларацэрщ. А дэфтэрым политикэ парт, жылагъуэ зэгухьэныгъэ псоми зэхуэдэ хуитыныгъэ яIэу игъэуват. Апхуэдэу къилъытэрт автоном республикэ, область, щIыналъэ псоми нэхъ хуитыныгъэ нэхъыбэ етын ­хуейуэ. КъищынэмыщIауэ, декларацэм щыжаIащ Конституцэр къэралым и Закон Нэхъыщхьэу зэрыщытыр.
Зы илъэс дэкIри, а махуэ дыдэм УФ-м тхыдэм щыяпэу зэIухауэ щекIуэкIащ япэ президент хэ­хыныгъэхэр. Абыхэм щыте­кIуат хэхакIуэхэм я процент 57,3-м Iэ зы­хуаIэта Ельцин Борис.
А зэманым Декларацэр къыщащта ­мэ­къуауэгъуэм и 12-р Урысей Федерацэр хамэ унафэ къыщыщIэкIа махуэу щытт. Абы мыгурыIуэгъуэ хэлът. ЦIыхухэр щIэупщIэрт: хэт зи унафэ ды­щIэтар? Жэуап ягъуэтыртэкъым.
1993 гъэм Ельциным Совет Нэхъы­щхьэр зэбгрихуа иужь, абы къищта унафэ псоми къару ямыIэж хъуащ. Арати, 1994 гъэм ­Ельцин Борис мэкъуауэ­гъуэм и 12-р къэрал гуфIэгъуэу щIэ­рыщIэу игъэувыжащ. Абы къы­хилъхьэри, 1998 гъэм мэ­къуауэгъуэм и 16-м иджы дгъэлъапIэ ­гуфIэгъуэр Урысейм и махуэ ­хъуащ. Ауэ а цIэр щIэзыгъэбыдар Урысейм и Лэжьыгъэ кодексырщ - абы щыубзыхуат къэралыщIэм и гуфIэгъуэ ­махуэ псори.
УФ-м и Президент Путин Владимир зэрыжиIащи, Къэрал суверенитетым теухуа декларацэрщ Урысейм и тхыдэщIэр къы­зэIузыхар: «А дэфтэрырщ цIыхум и хуиты­ныгъэхэмрэ законыр япэ игъэ­щынымрэ зи лъабжьэ демократие къэралым гъуэгу езытар. Абы и купщIэ нэхъыщхьэр цIыху­хэм ехъулIэныгъэ яIэ­нырщ, ахэр хуэщIауэ икIи ефIакIуэу псэу­нырщ».
Мы махуэм егъэщIылIащ Iуэху куэд: концертхэр, спорт зэхьэзэ­хуэхэр, Президентым Кремлым къэрал саугъэтхэр еджагъэ­ш­хуэхэм, тхакIуэхэм, артистхэм щарет. ЩIыналъэ къэс нэгу­зыужь зэхуэсхэр икIи щIэ­щы­гъуэ­хэр къыщызэрагъэпэщ.

ШАЛ Мухьэмэд.
Поделиться: