КъБР-м щIыхь зиIэ и артист, адыгэбзэ шэрыуэ зыIурылъ, утыку итыкIэ дахэ зиIэ Гумэ Маринэ сыт хуэдэ Iуэху пэрыхьэми екIуу, къызыхуэтышэу зэфIех.
- Си шыпхъу нэхъыжьым зригъэщIэну курыт школым къыщрат усэхэр езым зримыгъащIэ щIыкIэ сигу изубыдэрт, - къыддогуашэ Маринэ. - Абы щыгъуэ сэ иджыри школым сыкIуатэкъым. Сызэрыгурыхуэм и фIыгъэкIэ, школми фIыуэ сыщеджащ. Зэрыхабзэщи, дерс нэужьым къагъанэхэр фIыуэ емыджэхэрат. Махуэ гуэрым ди егъэджакIуэм сыкъыщIинэри, тхыгъэ ин дыдэ къызитащ, гукIэ зэзгъэщIэн хуейуэ. КъызэрыщIэкIымкIэ, япэ классым щIэсхэм школыр къэзыуххэм жраIэ хабзэ хъуэхъур си пщэ къыдалъхьауэ арат. Мис абы щыгъуэ япэ дыдэ утыку сихьащ, си зыкъэгъэлъэгъуэкIэр ягу щрихьым, адэкIэ школым щрагъэкIуэкI сыт хуэдэ Iуэхуми жыджэру сыхэтащ. ЦIыхум бгъэдэлъ зэчийр къыщызэкъуимыхыф щыIэщ, укIытэр къызытекIуи урохьэлIэ, апхуэдэхэм елъытауэ сэ сыт щыгъуи гушхуауэ утыкум ситт.
Курыт школыр къэзуха нэужь, Щэнхабзэмрэ гъуазджэмкIэ училищэр къыхэсхащ, КъБКъУ-м и урыс-адыгэ къудамэм сыщIэтIысхьэну Iэмал хъарзынэхэр сиIами. Сыщеджэну сызыхуейр театр режиссурэмкIэ къудамэрати, а илъэсым а унэтIыныгъэмкIэ цIыху къащтэртэкъым, арщхьэкIэ си аттестатыр щалъагъум, етIуанэ курсым щIэсхэм сыхагъэтIысхьэну арэзы хъуащ. Абыи си япэ изгъэщ щIагъуэ щымыIэу сыщеджащ. Ар къыщызухым, иджы сыщылажьэ Профсоюзхэм щэнхабзэмкIэ я уардэунэм срагъэблэгъащ, илъэс 30-м щIигъуауэ а IэнатIэм сыпэрытщ. Сыкъызыхыхьа гупым си IэщIагъэм хуэдэ яIэу цIыху 22-рэ щыIэт. Япэ илъэсым куэдрэ утыку сыкъихьакъым. КъыкIэлъыкIуэ гъэм адыгэбзэкIэ пшыхь куэд ирагъэкIуэкI хъуащ. Зэдэлажьэ гупым адыгэбзэр зыщIэр си закъуэт. «Адыгэбзэм КъалэкIыхь унигъэсынукъым» жыIэгъуэр пцIыщ. Сэ адыгэбзэращ утыкум сизышар. Пэжщ, сэ бзэр нэгъэсауэ сщIэуэ схужыIэнукъым, IутIыж Борис, ХьэIупэ ДжэбрэIил, Нэхущ Чэрим сымэ я адыгэбзэ гъэшэрыуэкIэм елъытауэ си бзэм куэд зэрыхущыщIэр езыми къызгуроIуэж.
ЕзгъэкIуэкIыну Iуэхум сыт хуэдизу гугъу сыдехьу зыхуэзмыгъэхьэзырами, сызыхуэарэзыжу утыкум сыкъикIыжауэ сщIэжыркъым. «Ар нэхъыфI схуэщIыну пIэрэт?» - жысIэу сызэныкъуэкъужу апхуэдэщ, сыт щхьэкIэ жыпIэмэ, фIагъым пщалъэ иIэкъым. Си лэжьыгъэр ефIэкIуэнымкIэ фIэщхъуныгъэ къысхалъхьэрэ сытрагъэгушхуэу зи жьауэ сыщIэта нэхъыжьыфIхэм я сэбэп куэд къызэкIащ. Уи ныкъусаныгъэр зэрыщыт дыдэм хуэдэу къыбжезыIэфын куэд щыIэкъым, сэ апхуэдэ цIыху пэжхэр къызбгъэдэтщ.
ИджыкIэ садолажьэ щхьэзакъуэ концерт зыщIхэм. Ауэ щыхъукIи, уэрэд жызыIэ псори сэ утыку къисшэнукъым. Сыт щхьэкIэ жыпIэмэ, куэдым я уэрэд гъэзэщIэкIэр, утыку итыкIэр, хьэл-щэныр сигу ирихьыркъым. И дуней тетыкIэр мыхъумыщIэмэ, и уэрэдхэми купщIэ ящIэмылъмэ, артистым щытхъупс къезгъэжэхыу, цIыхухэр къэзгъапцIэу я пащхьэ схуишэнукъым. Зи зэман, зи ахъшэ къыттезыгъэкIуадэу къыдэкIуалIэ цIыхухэм пщIэшхуэ яхузощI. Режиссёрым и пщэм къалэнышхуэ къыдохуэ. «Кулисэ къуагъымкIэ Iупхъуэ кIапэр щыхъеямэ, режиссёрыр зыри и уасэкъым» - къыджаIэрт. Абы сытету нобэр къыздэсым сыкъогъуэгурыкIуэ, артистхэри къызэсащи, здэнумрэ сымыдэнумрэ иджы ящIэ. Зы артистми и жагъуэ сщIыну сыхуейкъым, ауэ ди щэнхабзэм и купщIэр зэрытхъумэным, ар зэредгъэфIэкIуэным, цIыхухэм я пащхьэ дахэу дыкъызэрихьэным яужь дитыпхъэщ. ЩэнхабзэмкIэ критик дызэримыIэм и зэран къыдокI. Псалъэм папщIэ, уэрэд жиIэу щIэзыдзагъащIэм зэуэ концертышхуэ итыну хуейщ е усакIуэ ныбжьыщIэм тхылъ къыдегъэкIри, абы пшыхь хуащIыпхъэу къелъытэ. Илъэс бжыгъэкIэ узэлэжьыжын хуейщ щэнхабзэм ухэбэкъуэн папщIэ. Ди жагъуэ зэрыхъунщи, ар псоми къагурыIуэркъым. Апхуэдэу щытми, утыку къихьэ щIалэгъуалэм яхэтщ артистыфI зэрыхъунум и нэщэнэ зыдэплъагъухэри. Апхуэдэхэращ сызыдэлажьэри.
Иджырей уэрэджыIакIуэхэм щыщу езым нэхъ игу ирихьхэр къыхегъэщхьэхукI Маринэ.
КъБКъУ-м къафэмрэ уэрэдымкIэ и «Амикс» театрым хэтхэр хъарзынэу ягъасэ, абы и лъэныкъуэкIэ Къул Амиррэ Ланэрэ лэжьыгъэшхуэ ирагъэкIуэкI. «Хатти» гупыр, «Пшыналъэм» хэт щIалэхэр сигу ирохь. Махуэ къэс утыку къимыхьэми, зэфIэкI хъарзынэхэр къэзыгъэлъагъуэ нэгъуэщI щIалэгъуалэ гупхэри диIэщ. Утыкум къихьэнракъым артистым дежкIэ нэхъыщхьэр, атIэ цIыхухэр къызэрыдэпхьэхын уиIэн зэрыхуейрщ.
«Гъэм и теплъэгъуэхэр» фIэщыгъэм щIэту Къаныкъуэ Заринэрэ Маринэрэ къызэрагъэпэщ усэ пшыхьхэр зэрырагъэжьари гъэщIэгъуэнщ.
- «Горянка» газетым и редактор нэхъыщхьэ Къаныкъуэ Заринэ, модельер Сэралъп Мадинэ, сэ ди гупсысэ зэрызэтехуэм зы дищIауэ илъэс зыбжанэ хъуауэ дыкъызэдогъуэгурыкIуэ, Iуэху зэдыдощIэ. Заринэ и усэ тхылъ къыдэкIри, абы теухуа пшыхь ЩоджэнцIыкIу Алий и цIэр зезыхьэ Къэбэрдей къэрал драмэ театрым щыхуэсщIат. Ар цIыхухэм ягу зэрырихьар къыщыджаIэм, телевиденэмкIэ зыбжанэрэ къыщатыжым, гъэм и зэманхэм теухуауэ ди усакIуэхэм я Iэдакъэ къыщIэкIа усэхэм артистхэр къедгъэджэну мурад тщIащ. Iуэхур зэретхьэжьэрэ кIуэ пэтми нэхъ зэщIэплъэу, зэхыхьэм кърихьэлIэхэр нэхъыбэ хъууэ апхуэдэщ. Ди усакIуэхэм я IэдакъэщIэкIхэр нэхъыбэрэ утыкум къихьэнымрэ цIыхухэр усыгъэм дегъэхьэхынымрэщ мы IуэхумкIэ къалэн зыщытщIыжар.
