Пенсэхэм хэгъэхъуэным теухуауэ
«Зи ныбжь хэкIуэтахэм Iэмал псори къахузэгъэпэщыпхъэщ тыншу загъэпсэхуным, я узыншагъэм кIэлъагъэплъыным хуэгъэзауэ», - жиIащ УФ-м и Президент Путин Владимир, Федеральнэ Зэхуэсым иджыблагъэ зыщыхуигъэзам.
Абы папщIэ зэфIэгъэкIыпхъэ Iуэхухэм я нэхъыщхьэуи къигъэлъэгъуар къэралым и цIыхухэм зэрызащIигъакъуэ мылъкур нэхъыбэ щIынырщ.
«Псом япэрауэ, дэ зэдгъэхъулIэн хуейщ цIыхухэм я пенсэхэм хэдгъэхъуэныр, ахэр инфляцэм зэрызихъуэжым елъытауэ зэпымыууэ къэбжыжыныр. Уеблэмэ инфляцэр зэрыдэкIуейм нэхърэ нэхъ псынщIэу пенсэхэр къэIэтыпхъэщ, - къыхигъэщащ къэралым и УнафэщIым. – Дэ апхуэдэуи дыхущIэкъунущ цIыхум и пенсэр ар щылажьэм къихьу щытам нэдгъэсыным».
Абы теухуа Iуэхухэр Москва гъэзэщIэн щыщIадзащ. Псалъэм папщIэ, абы щыпсэухэм нэхъ мащIэ дыдэу къахь пенсэхэм мы гъэм и щIышылэм къыщыщIэдзауэ хэхъуащ – сом 14500-м и пIэкIэ сом 17500-рэ хъуащ. Къалэдэс пенсионерхэр къалэ транспортымкIэ пщIэншэу зокIуэ, я мылъку ямыгъэкIуэду зыгъэпсэхуакIуэ кIуэнуи хуитщ, я узыншагъэм щыкIэлъагъэплъ поликлиникэ хэхахэр, къегъэбыдылIа дохутырхэр яIэщ.
Къэралым и нэгъуэщI щIыналъэхэм щыпсэу пенсионерхэми, апхуэдэ хъыбархэр щызэхахкIэ, шэч хэмылъу, мэгугъэ езыхэм я дежи апхуэдэ гулъытэр зэгуэр нэсыну.
ЩэкI гъэщIэгъуэн
Туристхэм къагъэсэбэп хьэпшыпхэр, псалъэм папщIэ, рюкзакхэр, кIагуэхэр, зэпкърыплъхьэ хъу чэтэн унэ цIыкIухэр, къызыхащIыкI щэкIхэр быдэ дыдэу щытын хуейщ.
Апхуэдэ хьэпшыпхэр къыщIэгъэкIыным елэжьхэм къахуэщхьэпэнщ США-м щыщ Imperial Motion компанием къигупсыса технологиер. А IуэхущIапIэм и IэщIагъэлIхэм иджыблагъэ ягъэлъэгъуащ езыхэм ящIа чэтэн унэ цIыкIухэм, щыгъын щIыIутелъхэм я быдагъыр. ЩэкIыр тIэкIу уIами, жыг къудамэм къритхъами, туристхэр абы щIытегузэвыхьын щыIэкъым. Пхыуда иIэ хъуамэ, цIыхуIэр зэреIусэу а дыркъуэр «мэкIыж».
ЩIэныгъэлIхэр йолэжь щэкIыр нэхъри нэхъ быдэж щIыным, ар хэтхъамэ е инышхуэу къиудамэ, ахэри асыхьэту зэрызэбгъэпэщыж хъуну Iэмалхэр къалъыхъуэ.
Нобэ
Правительствэм и нэIэ щIэмыт зэгухьэныгъэхэм я дунейпсо махуэщ
Мыщэ хужьым и дунейпсо махуэщ
Урысейм ЩытыкIэ хэхахэм деж къагъэсэбэп и къарухэм я махуэщ. УФ-м и Президент Путин Владимир къыдигъэкIа унафэм ипкъ иткIэ ягъэувауэ 2015 гъэ лъандэрэ ягъэлъапIэ.
Ингуш Республикэм и Конституцэм и махуэщ
1411 гъэм Шотландием щыщ Сент-Эндрюс къалэм а къэралым щыяпэу университет къыщызэIуахащ.
1598 гъэм Годунов Борис Урысей къэралыгъуэм и пащтыхьу ягъэуващ.
1693 гъэм дунейм щыяпэу Лондон къыщыдэкIащ цIыхубзхэм папщIэ журнал.
1781 гъэм пащтыхь гуащэ Елизаветэ ЕтIуанэм Урысейм цIыху куэд зэкIуалIэ «къалэ еджапIэхэр» къыщызэIухыным теухуа унафэ къыдигъэкIащ. Къэралым цIыхубэм щIэныгъэ егъэгъуэтынымкIэ и IэнатIэр зэтеувэныр абдеж къыщежьауэ къалъытэ.
1879 гъэм фошыгъум нэхърэ хуэдэ 400-кIэ нэхъ IэфI ерыскъыгъуэр – сахариныр - къыщIагъэкIащ.
1900 гъэм Германием къыщызэрагъэпэщащ «Бавария Мюнхен» футбол клубыр.
1943 гъэм Матросов Александр нэмыцэхэр къызэрыукI быдапIэм зыIуидзащ икIи советыдзэхэр а щIыпIэм блэкIынымкIэ Iэмал яритащ. Хахуагъэ къэзыгъэлъагъуэу хэкIуэда Матросовым Совет Союзым и ЛIыхъужь цIэр фIащауэ щытащ.
1945 гъэм Мэсей Аслъэнджэрий Совет Союзым и ЛIыхъужь цIэр къыфIащащ.
1964 гъэм цIыхухэм псы щIагъым зэрызыщрагъэплъыхь, тенджызхэм я лъащIэр къэхутэным къыщагъэсэбэп япэ аппаратыр – мезоскафыр - Атлантикэ хым траутIыпщхьащ.
1965 гъэм совет Ан-22 («Антей») кхъухьлъатэр япэу уэгум ихьащ.
1873 гъэм гъэм къалъхуащ Италием щыщ оперэ уэрэджыIакIуэ цIэрыIуэ Карузо Энрико къызэралъхурэ илъэси 146-рэ ирокъу.
1887 гъэм къалъхуащ урыс дзэ кхъухьлъатэзехуэ Iэзэ Нестеров Пётр.
1925 гъэм къалъхуащ совет осетин тхакIуэ, литературовед, филологие щIэныгъэхэм я доктор Джусойты Нафи.
1932 гъэм къалъхуащ инджылыз-америкэ киноактрисэ, «Оскар» саугъэтыр щэнейрэ зыхуагъэфэща Тейлор Элизабет.
1940 гъэм къалъхуащ шэрджэс сурэтыщI Мэзукъэбз Хьэзрэт.
1941 гъэм къалъхуащ уэрэджыIакIуэ, УФ-мрэ КъШР-мрэ я цIыхубэ артист, КъБР-м щIыхь зиIэ и артист Гъуэт Хъусин.
1956 гъэм къалъхуащ совет уэрэджыIакIуэ, Эстонием щIыхь зиIэ и артисткэ Вески Анне.
1957 гъэм къалъхуащ актрисэ, режиссёр, УФ-м и цIыхубэ артисткэ Догилевэ Татьянэ.
1958 гъэм къалъхуащ жылагъуэ лэжьакIуэ, ДАХ-м и вице-президент КIэкIыхъу Мэжид.
1973 гъэм къалъхуащ къэрал лэжьакIуэ, Адыгэ Республикэм и Iэтащхьэ КъумпIыл Мурат.
1971 гъэм къалъхуащ урысей журналисткэ, теленэтынхэр езыгъэкIуэкI Хромченкэ Эвелинэ.
1971 гъэм къалъхуащ урысей журналисткэ, режиссёр Толстая Фёклэ.
Дунейм и щытыкIэнур
«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу, къешх-къесу щыщытынущ. Махуэм хуабэр градуси 5 - 7, жэщым щIыIэр 1 градус щыхъунущ.
Лъэпкъ Iущыгъэ:
Псалъэ щабэ гущабэщIщ.
