Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм щыIэ жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм я зэIущIэ иджыблагъэ Налшык къалэ щекIуэкIащ. Ар къызэзыгъэпэщари зэхэзышари КъБР-м Жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм ядэлэжьынымрэ лъэпкъ IуэхухэмкIэ и министерствэрщ.
ЗэIущIэр «Къэралыр жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм зэрадэIэпыкъу Iэмалхэр егъэфIэкIуэныр» проектымрэ «КъБР-м и жылагъуэ зэгухьэныгъэхэмрэ цIыхубэ IуэхущIапIэхэмрэ къэралыр зэрадэлэжьэну щIыкIэхэр» къэрал программэмрэ япкъ иткIэ къызэрагъэпэщащ.
Къалэн зыбжанэ зыхуигъэувыжат зэIущIэм. Абыхэм ящыщщ цIыхубэ зэгухьэныгъэхэмрэ къэралымрэ нэхъ зэлъэIэса, Iуэхугъуэ екIуэкIхэм теухуауэ яIэ еплъыкIэхэмкIэ зэрыщIа хъун папщIэ къызэрагъэпэщыпхъэ лэжьыгъэхэм тепсэлъыхьыныр, зэгухьэныгъэхэмрэ зэщIэхъееныгъэхэмрэ я гуащIэр нэхъри къызэщIэIэта, абы ущыфIэкIыжмэ, зэгъэуIуа хъун папщIэ щыIэ хэкIыпIэхэр къэгъуэтыныр, къэрал къулыкъущIапIэхэр, щIыпIэхэм унафэ щызезыхьэ IуэхущIапIэхэр, хъыбарегъащIэ IэнатIэхэр а Iуэхум хэша зэрыхъунум и Iэмалхэр къэгъэIэгъуэныр.
ЗэIущIэм и лэжьыгъэм хэтащ Къэбэрдей-Балъкъэрым и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек, КъБР-м и щIыдэлъху лъэпкъхэм я жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм я унафэщIхэмрэ лIыкIуэхэмрэ, КъБР-м и Жылагъуэ палатэм хэтхэр, цIыхубэ зэхущытыкIэхэмкIэ къэхутакIуэхэр, ди щIыналъэм щыпсэу лъэпкъхэмрэ дин зэмылIэужьыгъуэхэмрэ я хасэхэр.
КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек видеозэпыщIэныгъэ IэмалкIэ зэIущIэм кърихьэлIахэм защыхуигъазэм, къыхигъэщащ: «Сэ хьэкъыу си фIэщ мэхъу ди жылагъуэр цIыхубэм я зэIузэпэщыныгъэр ипэ изыгъэщ, щэнхабзэм пщIэ хуэзыщI дунейуэ зэрыщытыр. Абы и кIуэцIым ит цIыхухэр псэукIэмрэ щыIэкIэмрэ нэхъыфI щIын зэрыхуей гупсысэхэм зэрепх, ар зэребгъэфIакIуэ хъуну Iэмалхэр къызэралъыхъуэм зэрешалIэ. Къэбэрдей-Балъкъэрым граждан жылагъуэр щызэфIэувауэ жыпIэ хъунущ, и утыкум политикэ бгъэдыхьэкIэ зэхуэмыдэхэр къыщралъхьэу, Iуэху еплъыкIэ зэмылIэужьыгъуэхэм щрипсалъэу. АбыкIэ мымащIэу фIыщIэр ябгъэдэлъщ жылагъуэ зэгухьэныгъэхэмрэ зэщIэхъееныгъэхэмрэ. 2005 гъэм ди щIыналъэм къыщыхъуа мыщхьэпэхэм къагъэлъэгъуащ цIыхум мамырыгъэрэ мамыр Iэмалыр зыхэлъ Iуэху щIэкIэрэ фIэкIа залымыгъэр къызэримыщтэр, хэт и гъащIэми пщIэ зэрыхуищIыр, зыужьыныгъэм и гъуэгур Iэщэрэ хабзэншагъэкIэ зэрыпхухэмышынур. Жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм къыхалъхьэ гупсысэхэр щIыналъэм щызекIуэ щыIэкIэм щIэщыгъуэ хэлъхьэным и мызакъуэу, цIыхум и псэуныгъэм зрагъэузэщIу щытщи, ахэр къэлъытэн, къэрал къулыкъущIапIэхэм ядэлэжьэн зэрыхуейм зы шэч хэлъкъым».
КIуэкIуэ Казбек и къэпсэлъэныгъэр щиухым, мыхьэнэшхуэ зиIэ зэIущIэр купщIафIэу екIуэкIыну, абы къыдэкIуэуи дызытехьэ ИлъэсыщIэр дэтхэнэми махуэ яхуэхъуну къызэхуэсахэм къехъуэхъуащ.
ЗэIущIэр унэтIыныгъиплIкIэ лэжьащ: «Къэбэрдей-Балъкъэрыр илъэси 100 ирокъу: жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм зэрадэлэжьэну щIыкIэхэр», «2025 гъэ пщIондэ къэралыр зэрылэжьэну лъэпкъ политикэм и стратегием къигъэув Iуэхухэр зэфIэхынымкIэ жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм яхузэфIэкIынур», «ЩIыналъэхэм заужьынымкIэ жылагъуэ зэгухьэныгъэхэм я мыхьэнэр», «Къэрал къулыкъущIапIэхэр, хьэрычэтыщIэ IуэхущIапIэхэр, жылагъуэ зэгухьэныгъэхэр пандемием и лъэхъэнэм зэрызэдэлэжьэну щIыкIэхэр».
Абы шэщIауэ къыщагъэсэбэпащ иджырей технологием и Iэмалхэр, жылагъуэ зэгухьэныгъэ щхьэхуэхэр, къулыкъущIапIэхэм я лэжьакIуэхэр зэIущIэм пэIудзауэ къыхыхьащ.