«Бжьыхьэ-2022»

Налшык дэт Лъэпкъ музейм а фIэщыгъэм щIэту мы махуэхэм къыщызэ­Iуахащ Къэбэрдей-Балъкъэрыр къызэрызэрагъэ­пэщрэ илъэси 100 щри­къум хуэгъэпса гъэлъэ­гъуэныгъэ телъыджэ. Абы ди щIыналъэм, абы и тхы­дэм, щIыуэпсым, цIыху цIэ­­рыIуэхэм я сурэтхэр щыкуэдт. 

Къэбэрдей-Балъкъэрым и сурэтыщIхэм я Iэда­къэ­щIэкI нэхъыфIхэр щы­зэ­хуэхьэсат абы. Ахэр музейм и пэшым апхуэдизкIэ зэкIуу, зэхэзагъэу щызэ­кIэ­лъы­хьати, умыгъэщIэгъуэн плъэ­кIыртэкъым. Пэжщ, ахэр зы сурэтыщIым и Iэдакъэ къызэрыщIэмыкIар гу­ры­Iуэгъуэт, ауэ лэжьыгъэ псоми зэдайуэ зыгуэр зэ­ра­Iэри IупщIт. ЛэчкIэ щIа су­рэт­хэм, графикэ жыпхъэм итхэм, пхъэм къыхэбзыкIа хьэп­шыпхэм, ятIэм къы­хэ­щIыкIахэм, Iэщэ-фащэхэм, бзылъхугъэм зэрызигъэдахэ хьэпшыпхэм, упщIэ, арджэн зэкIужхэм уащеплъкIэ ди щIыналъэм ис цIыхухэм зэрыIэпэIэсэм, лъэпкъхэм IэрыкI дахэ зэраIэм иджыри зэ щыхьэт утохъуэ. 
КъБР-м щэнхабзэмкIэ и министр Къумахуэ Мухьэдин зэIущIэр къыщызэIуихым илъэс къэс къызэрагъэпэщ мыпхуэдэ гъэлъэ­гъуэныгъэхэр фIыуэ зэри­лъагъур жиIащ. 
- Мы гъэлъэгъуэныгъэр ­ ди щIыналъэм и тхыдэм щыщ Iыхьэу къэплъытэ хъунущ. КъБР-р къызэрызэрагъэпэщрэ илъэси 100 ­щрикъу лъэхъэнэм мы лэ­жьы­гъэ­хэр, ди адэжьхэм я Iэужьыр зэрытхъумэм и мы­хьэнэр тIууащIэу лъапIэщ. Сыт щыгъуи хуэдэу, ар гъэ­щIэгъуэн, унэтIыныгъэкIэ бей хъуащ, ауэ щыхъукIи псэр егъэгуфIэ апхуэдиз лэ­жьыгъэ нэгъэсам уащеплъ­кIэ. Ди щIыналъэм щып­сэу­хэм, ди сурэтщI Iэзэхэм, гъуа­зджэр фIыуэ зылъагъу дэтхэнэми сохъуэхъу мып­хуэдэ гъэлъэгъуэныгъэ дахэ къызэдгъэпэщыну Iэмал зэрыдиIэмкIэ, - захуигъэзащ Къумахуэм къызэхуэсахэм.
Урысейм ХудожествэхэмкIэ и академием и член-корреспондент Ступин Сергей ди щIыналъэм щыпсэухэм къэблагъэ махуэ лъапIэмкIэ ехъуэхъури, зи лэжьыгъэ ­музейм къыщыгъэлъэгъуа сурэ­тыщIхэм я Iэзагъэм, зэ­фIэкI лъагэм тепсэлъы-хьащ. Иужьрей илъэсищэм къриубыдэу ди республи­-кэм щылэжьа сурэтыщIхэм, гъуазджэм и IэщIагъэлIхэм ятеухуа тхылъ къыдагъэ­кIыну, Урысейм Художест­вэ­хэмкIэ и академиер хэту дауэдапщэ зыбжанэ ди щIы­налъэм щрагъэкIуэкIыну къыхилъхьащ Ступиным. Абы­­хэм ящыщщ «ЦIыху. ЩIыуэпс. Хьэрш» фIэщыгъэм щIэту ирагъэжьа зэ­пеуэр. Абы хэтыну хуей дэтхэнэми фокIадэ мазэм ­къриубыдэу и Iэдакъэ­щIэкI­хэр яIэригъэхьэн хуейщ. Зэпеуэм щытекIуахэм я гъэ­лъэ­гъуэныгъэ ди республикэм щыхуащIыну я мурадщ.
УФ-м щIыхь зиIэ и сурэ­тыщI, КъБР-м и цIыхубэ су­рэтыщI КIыщ Мухьэдин ­псалъэ ирата иужь ди щIыналъэм и сурэтыщIхэм дапщэщи щIэщыгъуэ гуэр къызэралъыхъуэр, дэтхэ­нэ­ри и хъэтIымкIэ къы­зэрып­хуэцIыхужынур къыхигъэщащ. КъБР-м и Сурэ­тыщI­хэм я зэгухьэныгъэм иджы­рей гъэлъэгъуэныгъэмкIэ ехъуэ­хъури, Мухьэдин скульп­торхэмрэ сурэтыщI­хэмрэ ящыщу зи лэжьэкIэр ­нэхъыфI, нэхъ щIэщыгъуэ хъуауэ къилъытэхэм я цIэ къриIуащ. Апхуэдэу, абы къыхигъэщащ сурэтыщI ныб­жьыщIэхэм ящыщу нэхъыжьхэм я IэужьыфIыр къэзыщтэжахэр. КIыщым зэрыжиIамкIэ, зэфIэкI зиIэ сурэтыщI щIалэгъуалэм я лэжьыгъэхэр нэхъыбэрэ утыку кърахьэмэ, заужьыну, ипэкIэ кIуэтэну Iэмал ягъуэ­тынущ.
- КъБР-р илъэси 100 зэры­рикъум иримыгушхуэ ди щIыналъэм искъым, - жи­Iащ УФ-м и цIыхубэ сурэ­тыщI, Урысейм Художест­вэ­хэмкIэ и академием и академик Пащты Герман. - Ар икъукIэ бжыгъэ дахэщ, махуэ лъапIэщ, абы хуэфа- щэу дызэрыпежьам нобэрей гъэ­лъэгъуэныгъэр и щы­хьэтщ.
КъБР-м и СурэтыщIхэм я зэгухьэныгъэм и унафэщI Къаныкъуэ Жаннэ къызэ­хуэсахэм къахуеджащ Урысейм и СурэтыщIхэм я зэгухьэныгъэм и тхьэмадэ Ковальчук Сергей къыбгъэдэкI хъуэхъу телеграммэм. Ар ди щIыналъэм щыпсэухэм зэдай бжыгъэ лъапIэмкIэ, гъэ­лъэгъуэныгъэ телъыджэмкIэ къехъуэхъуащ, КъБР-м и сурэтыщIхэм узыншагъэ, къа­ру, гушхуэныгъэ, творческэ зэфIэкI щымыщIэну закъыхуигъэзащ.

Сурэтыр Къарей Элинэ трихащ.