Сабий къэс сом минищ хуэзэу
Урысей Федерацэм и Правительствэм унафэ къищтащ зи адэ-анэхэр лэжьапIэншэу къалъыта сабий къэс хуэзэу сом минищ фокIадэм мазэм иратыным теухуауэ.
А унафэр гъэзэщIэным трагъэкIуэдэну ахъшэр къэрал бюджетым къыхахынущ - абы сом меларди 8,5-рэ ихьыну къабжащ.
«Къэралым IэнатIэншэу къыщалъытауэ абы пэкIуэ дэIэпыкъуныгъэ зратхэу балигъ мыхъуа сабий зиIэхэм я ахъшэм фокIадэ мазэм яхущIыгъуным теухуа унафэм Iэ щIидзащ УФ-м и Правительствэм и УнафэщI Мишустин Михаил, - щыжеIэ къэралым и Правительствэм зэбгригъэха хъыбарегъащIэм. - Коронавирус узыфэ зэрыцIалэм зыщиубгъу мы лъэхъэнэм къэралым и цIыхухэм зэрызащIигъакъуэ Iэмалхэм языхэзщ ар».
ЗэрыхуагъэфащэмкIэ, зи гугъу ящI дэIэпыкъуныгъэр яIэрыхьэнущ цIыху мелуани 2,8-м хуэдизым.
Банк картэу къагъэсэбэпыр
нэхъ мащIэ мэхъу
2020 гъэм и етIуанэ мазищым Урысейм нэхъ мащIэ щыхъуащ хэхъуэ кърагъэщIыну я ахъшэр банкым зэрыхалъхьэ (депозит), щIыхуэ къызэрыIах (кредит) картэхэр къэзыгъэсэбэпхэм я бжыгъэр.
Илъэситху хъуауэ апхуэдэ щытыкIэ имыхуауэ, банкым Iуэхутхьэбзэхэр зыхуищIэхэм якIэрыхуащ цIыху мелуани 4,5-рэ. Апхуэдэ иужьрейуэ къыщыхъуар 2015 гъэрщ - урысейхэм яIыгъ картэхэм я бжыгъэр илъэсым и япэ мазищым къриубыдэу мелуаниплIкIэ нэхъ мащIэ хъуауэ щытащ абы щыгъуэ.
Абы и зэранкIэ къызэтеувыIащ пластикым къыхэщIыкIа картэхэр къыщIэгъэкIыным и Iуэхури: мы илъэсым и мэлыжьыхь – мэкъуауэгъуэ мазэхэм банкхэм къыдагъэкIар зэрыхъур мин 500 къудейщ. Ар икъукIэ мащIэу къалъытэ IэщIагъэлIхэм.
Картэхэр зыгъэлажьэхэм я бжыгъэр апхуэдизу мащIэ щIэхъуам и щхьэусыгъуэу финансистхэм къалъытэр коронавирусым дунейм псом и IэнатIэхэр, абы банкхэри яхэту, зэрызэхитхъуарщ, экономикэм мардэхэр зэрыхуигъэуварщ. Нэхъыщхьэу къалъытэри банкым щIыхуэ къызэрыIах картэхэр зэрат хабзэхэр зэрагъэткIиярщ.
Ари гурыIуэгъуэщ – къызэрыратыжынум шэч къытримыхьэмэщ хэти щIыхуэ зэритыфынур, шэсыпIэ зимыIэхэм ахъшэ иратыну зыри хуейкъым. А хабзэм тетщ сыт хуэдэ банкри.
Нобэ
♦Фадэ емыфэным и Урысейпсо махуэщ
♦Урысей Федерацэм IэщэкIэ ЗэщIэузэда и Къарухэм гъэсэныгъэ лэжьыгъэмкIэ я IэщIагъэлIхэм я махуэщ
♦Урысей МВД-м Iэпхъуэшапхъуэ IуэхухэмкIэ и къудамэхэм я махуэщ
♦США-м щагъэлъапIэ Хэкупсэм и махуэр
♦Аргентинэм щагъэлъапIэ егъэджакIуэм и махуэр
♦1812 гъэм Аляскэм япэу итIысхьащ урыс лъэпкъым щыщ гупхэр - Форт Росс зыфIаща щIыналъэр къэунэхуащ.
♦1882 гъэм Москва къыщызэIуахащ Урысейм щыяпэ уней театрыр.
♦1912 гъэм Москва къыщызэIуахащ «Бородино зауэзэрылIыр» панорамэр - а зэпэщIэтыныгъэ гуащIэр уи нэгу къыщIэзыгъэувэжыр. 1812 гъэм екIуэкIа Хэку зауэр илъэсищэ щрикъум ирихьэлIэу ар ирагъэщIащ сурэтыщI Рубо Франц.
♦1918 гъэм Урысейм и ЦIыхубэ комиссархэм я советым унафэ къищтащ къэралыр дуней псор зытет мардэхэм - бгъуагъ-кIыхьагъыр, хьэлъагъыр, н.къ. къызэралъытэ пщалъэхэм - зэрытехьэм теухуауэ.
♦1943 гъэм Къуэныкъуей Назир дзэ къалэн иIэу япэ дыдэу уэгум ихьащ икIи япэ нэмыцэ кхъухьлъатэр къриудыхащ, абы папщIи генерал Савицкэм япэ орденыр къритащ.
♦1961 гъэм къызэрагъэпэщащ Дыкъэзыухъуреихь щIыуэпсыр хъумэным и дунейпсо фондыр.
♦1973 гъэм Чилим Iэщэ къагъэсэбэпу щрагъэкIуэкIа зэхъуэкIыныгъэхэм яужькIэ властыр IэщIыхьащ дзэ хунтэм, генерал Пиночет Аугустэ зи пашэм.
♦2000 гъэм Осетие Ищхъэрэм и Правительствэм унафэ къищтащ Кавказым и къуршхэм ящыщ зым «Курск» фIэщыным теухуауэ. Баренцевэ тенджызым 2000 гъэм шыщхьэуIум и 12-м щыщIилъэфа псыщIагъырыкIуэ кхъухьым исахэм я фэеплъыр апхуэдэ щIыкIэкIэ гъэлъэпIэным щIэлъэIуар а бгым япэу дэкIа альпинистийрт.
♦2001 гъэм дунейм щынэхъ ин дыдэ теракт щалэжьащ США-м и Нью-Йорк къалэм. Дэтхэнэри къати 110-рэ хъууэ зэбгъурыту абы дэт унэшхуитIым, Дунейпсо Сату Центрым игъэлажьэм, щIэпхъаджащIэхэм зэрагъакIуэ кхъухьлъатитI еуащ. А гузэвэгъуэм цIыху минищым щIигъу хэкIуэдат.
♦2015 гъэм хьэлъэ къызэраIэт кран техуащ Сауд Хьэрыпым и Мэчэ къалэм дэт Аль-Хьэрэм мэжджытым. Абы щыгъуэ цIыхуи 107-рэ хэкIуэдат.
♦1862 гъэм къалъхуащ Америкэм щыщ тхакIуэ цIэрыIуэ, дунейпсо литературэм и классик О’ Генри.
♦1877 гъэм къалъхуащ совет къэрал лэжьакIуэ, ВЧК-м и къызэгъэпэщакIуэ Дзержинский Феликс.
♦1894 гъэм къалъхуащ совет кинорежиссёр, тхакIуэ, драматург, УФ-м и цIыхубэ артист Довженкэ Александр.
♦1900 гъэм къалъхуащ кхъухьлъатэхэр зэпкърызылъхьэ совет конструктор, генерал-майор Лавочкин Семён.
♦1929 гъэм къалъхуащ балетмейстер, КъБР-м и цIыхубэ артист, УФ-м щIыхь зиIэ и артист Дашу Хьэшыр.
♦1935 гъэм къалъхуащ кхъухьлъатэзехуэ-космонавт, авиацэм и генерал-полковник, Совет Союзым и ЛIыхъужь Титов Герман.
♦1937 гъэм къалъхуащ СССР-ми КъБР-ми я цIыхубэ артист, жылагъуэ лэжьакIуэу щыта Кобзон Иосиф.
♦1954 гъэм къалъхуащ КъБКъУ-м и ректор, техникэ щIэныгъэхэм я доктор, профессор, РАЕН-м и академик Алътуд Юрий.
♦1961 гъэм къалъхуащ урысей актёр, УФ-м и цIыхубэ артист Добронравов Фёдор.
♦1965 гъэм къалъхуащ Сирием щыщ къэрал къулыкъущIэ, 2000 гъэ лъандэрэ абы и президент Хафез ал-Асад Башар.
♦1970 гъэм къалъхуащ генерал-майор, Кавказ Ищхъэрэ федеральнэ округым и Следственнэ комитетым и лэжьакIуэ Хьэжмусэ Руслан.
Дунейм и щытыкIэнур
«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ. Хуабэр махуэм градус 26 - 27-рэ, жэщым градус 16 - 17 щыхъунущ.
Лъэпкъ Iущыгъэ:
ПсэукIэмыщIэ уэкъулэ щIрейщ.