ЩIалэгъуалэ насыпыфIэ

Ди зэманым къэралым щIалэгъуалэм яхуищI гулъытэр мащIэкъым. Заужьын, я къэухьым хагъэхъуэн, щIэныгъэ зрагъэгъуэтын жыпIэмэ, зыхуейр гукъыдэжым и закъуэу къыщIэкIынщ. Куэд и уасэщ абыхэм я еплъыкIэхэр къэлъытэным хуэгъэза Iуэхугъуэ зэмылIэужьыгъуэхэр, зэхьэзэхуэхэр зэрекIуэкIми, зэфIэкI къэзыгъэлъагъуэхэм ахъшэ саугъэтхэмкIэ зэрызыщIагъакъуэми.

Апхуэдэу 2018 гъэм КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек и жэрдэмкIэ, екIуэкIа «ЛъагапIэщIэ» зэхьэзэхуэм къигъэнэIуауэ щытащ IэщIагъэлI ныбжьыщIэ хъарзынэ куэд республикэм зэриIэр. Абы текIуэныгъэ къыщызыхьахэм ящыщт «Стартап» Егъэджэныгъэ центр» ООО-м и унафэщI Къущхьэ Инали.

ЩIалэм щIэныгъэ нэхъыщхьитI иIэщ. КъБКъУ-м и «Прикладная информатика в экономике» (2009 - 2017 гъэхэм) специалитетымрэ «Журналистикэ»-м и магистратурэмрэ (2014 - 2016) къиухащ. ЕхъулIэныгъэ иIэу еджа щIалэм адэкIи и щIэныгъэм щыхегъахъуэ аспирантурэм икIи диссертацэм зэрелэжьым хуэдэу, 2014 гъэм «Стартап» Егъэджэныгъэ центр» ООО-р къызэригъэпэщащ. IуэхущIапIэр школ къэзыуххэм ядолажьэ, ахэр къэрал экзаменхэм хуигъэхьэзыру. Зи адэ-анэр егъэджакIуэ, ахэр зи щапхъэ Инал дежкIэ сабийхэм я щIэныгъэм хэгъэхъуэныр Iуэхум я нэхъыщхьэщ. Къапщтэмэ, ар зи унафэщI IуэхущIапIэр сэбэпышхуэ зэрыхъум и щыхьэтщ ныбжьыщIэхэм экзаменхэмкIэ яIэ ехъулIэныгъэхэр.

- Си сабиигъуэр сигу къэзгъэкIыжмэ, ар тхылъхэмрэ щIэнгъуазэхэмрэщ гъэнщIауэ зэрыщытар. Апхуэдэуи зыхэслъэ щымыIэу сфIэфIу шахмат сыджэгуу щытащ, - жеIэ Инал. - НыбжьыщIэхэм шахматымкIэ я республикэ зэпеуэхэм япэ увыпIэхэр къыщысхьырт, КъБКъУ-м и гупым сыхэту акъыл жан зэпеуэхэм си зэфIэкI сыщеплъыжырт. 2013 гъэм си насып кърихьэкIри, дунейпсо мыхьэнэ иIэу Абхъазым щекIуэкIа апхуэдэ зы зэхьэзэхуэм сыхэтауэ щытащ. Сригушхуэу сигу къызогъэкIыж 2012 гъэм «КъБКъУ-м и студент нэхъыфI» сыхъуауэ зэрыщытари. А псор сэбэпышхуэ къыщысхуэхъуауэ къызолъытэ «ЛъагапIэщIэ» республикэ зэхьэзэхуэм сыпхыкIыным. Псом хуэмыдэу тест лэжьыгъэхэр щысщIыжым къыздэIэпыкъужащ шахматым сыдихьэхыу зэрыщытар. Къэбгъэлъагъуэмэ, балл 200-м щыщу 199-рэ къэсхьащ. «ЛъагапIэщIэ» зэпеуэр и мыхьэнэкIэ ебгъэщхь хъунущ «Урысейм и пашэхэр» урысейпсо зэхьэзэхуэм, абы къыхэкIыу икъукIэ сыщыгуфIыкIат ди щIыналъэм ар зэрыщекIуэкIым. Шэч хэмылъу, сфIэгъэщIэгъуэнт си щIэныгъэр здынэсыр къэспщытэжыну. Зэхьэзэхуэм зыщыхуэзгъэхьэзырым, школ программэ куэд щIэспщытыкIыжын хуей хъуащ, абы къегъэлъагъуэ мыпхуэдэ зэпеуэхэм цIыхум и зыужьыныгъэм теухуауэ мыхьэнэшхуэ зэраIэр. КъищынэмыщIауэ, абы къигъэлъагъуэу къысщохъу республикэ унафэщIхэр ди зыужьыныгъэм зэрытегузэвыхьыр. ФIыщIэ хузощI «Россия - страна возможностей» IуэхущIапIэм апхуэдэ зэпеуэ къызэрытхузэригъэпэщам папщIэ. Мы зэманым сызэлэжьыр си гум къыдохьэ. Ауэ сыт хуэдэ IэнатIэ къысхуагъэлъагъуэми, си къару себлэжынукъым, нэхъыщхьэр - цIыхубэм сэбэп узэрыхуэхъуным ухущIэкъунырщ.

Къущхьэ Инал хьэрычэт Iуэхуми хозагъэ. 2013 гъэм абырэ и щхьэгъусэ Радимэрэ лъэпкъ фащэр къэгъэщIэрэщIэжыным теухуауэ ягъэхьэзыра проектыр «Мэшыкъуэ» зэпеуэм утыку къыщрахьауэ щытащ икIи я нэхъыфIхэм хабжэу къыхуагъэфэща сом мини 100-мкIэ я Iуэху къызэрагъэпэщыжащ. Зэщхьэгъусэхэм 2017 гъэм къызэIуахащ лъэпкъ фащэхэмрэ нысащIэ бостейхэмрэ зыщIэлъ «Rada Kush» тыкуэныр. Радимэ езым лъэпкъ фащэхэр ед, зэфIэкIышхуэ иIэщ. «Мэшыкъуэ - 2018 гъэ» зэпеуэм УФ-м и Президент Путин Владимир къыщыкIуам, Радимэ и насып къихьри, къэрал УнафэщIыр я Iуэхум щигъэгъуэзащ. Шэч хэмылъу, мыпхуэдэ щIалэгъуалэм узрагъэхъуапсэ, къэкIуэну дахэ зэраухуэфынури уи фIэщ мэхъу.