Усэхэр

* * *
Уи сурэт закъуэр къызощтэжри,
НэгъуэщI дуней сыхобзэхэж,
НэгъуэщI хьэуа сыхоIубэж.
Уи сурэт закъуэр къызощтэжри,
НэгъуэщI щIымахуэ сытохьэж,
НэгъуэщI зыгуэрым сыхуопэж.
НэгъуэщI уэрэд, нэгъуэщI макъамэ,
НэгъуэщI уэрам, сымыцIыхуауэ,
НэгъуэщI унэбжэ, гъэбыдауэ,
ИгъащIэм зыми Iуимыхауэ.
БжэщхьэIум си лъэр къытенауэ,
Зы гъуджэ гуэр срагъэплъауэ,
Къищар сэрауэ-сэрмырауэ, 
Зыгуэрым и Iэр къишияуэ…
Ауэ…
Уи сурэт закъуэр къызощтэжри,
Зэрыдунейуэ къыслъохьэж,
НэгъуэщIу хъуари мэлъэлъэж,
НэгъуэщIу хъуари мэбзэхыж,
НэгъуэщI щIымахуэр Iурехыж,
Уи деж гупсысэм сынехьыж.
25.01.2019.

Гухэлъ уэлбанэ
Аргуэру уафэр къызогъачэ,
Аргуэру щыблэм зызошэкI.
Гъэмахуэ уэшхыр си IуфакIэу,
Гухэлъ уэлбанэ узоIуэкI.

Гухэлъ уэлбанэм и ткIуэпс уэрхэм
Щыуагъэ мин къыпхурабжэкI.
ЗыщыбгъэпщкIуа пшэ унэ гуэрхэм
Уэшх защIэу зыкъаублэрэкI.

Дыгъэм и нэкIу уримыгъаплъэу,
Лъэныкъуэ зещIри къыппокIуэкI.
СитIысхьэжауэ уафэ-тахътэм,
Гухэлъ уэлбанэ узощIэкI. 
1.07.2019.

***
ЩIымахуэр ищтыхьри и пIэм,
Уэс налъэр хьэуам щыщ хъуат.
Иджыри уIутт бжэIупэм,
(Уи щхьэцым тхъугъэ хипхъат).

Къехуэхри щэщат сыхьэтыр,
Зэманыр Iурихыпат.
Хьэлъэу си напIэр сIэтри,
Уи нэIур къэслъыхъуэжат...

ЩIымахуэр щыбзэхт си пэшым,
ЩыIэжыр сыхьэт къутат.
БжэIупэм къыIутт нэгъуэщIи,
ЩIымахуэу имыщIэхат.

Уэс налъэ щыткIужт си Iупэм,
Си нэкIум къытещт зэлъа.
ЩIымахуэкIэ си гур ипIэу,
Уи напIэм сыщIэбгъэпщкIуат.
30.07.2019.

***
Дыщэ хъарыр къызэпхъухи,
Къызбгъэдэс ныщхьэбэ…
Уафэм пшэплъыр ирекъухри,
ЩIы диям тоIэбэ.

Хьэцыбанэ мыщIэ плъыжьыр
ХокIуэсэжыр жэщым.
Махуэм банэу къыхичыжыр
Йощэщэж и куэщIым.

Уафэм пщIыхьу щызэхалъхьэм
ЩIожеикIыр къуажэр.
Си щхьэцыгъуэм Iэ къыдилъэу,
Бжьыхьэм срешажьэ.

Вагъуэ быным сызэхахри,
Уафэм щызэщIоблэ…
Тхьэмпэ хъарыр къызэпхъухи,
Къызбгъэдэс ныщхьэбэ.
23.09.2019.

***
БалигъыпIэ иува си усэр
ЛъапэпцIийуэ пщIантIэм къыдохьэж.
Дунейм щыщу зы дурэш къылъысмэ,
Щэхуу кърихьэкIхэр щеIуэтэж.

БалигъыпIэ иува си усэр
Жьыбгъэ мащIэм IэфIу хозэрыхь.
Хадэм йохьэ, жыгхэм ар йоIусэ,
Тхьэмпэ къэс дамыгъэ трещIыхь…

Тетщ бжэщхьэIум, и гупсысэр изу,
Мы екIуэлIэжыгъуэр сыту гугъу…
Къыпэплъа унэбжэ дамэдазэр,
Жьыбгъэр къыщыIухьэкIэ, мэкIыргъ.
25.11.2019.

***

Нэхущым вагъуэ ибжыжти,
ИрикIутэжт уафэ жып.
Пщэдджыжьым и Iупэ плъыжьыр
Хьэуа щIыIэмыл еIубт.

Мы къуажэм щхьэщытт удыгъи,
Жей щIыхуэ иджы ипшынт.
Адакъэм и Iуэгъуэ псыгъуэм
Хьэуам щешэкIат дыжьын.

Згъэзэжти си сабиигъуэм,
Жейбащхъуэу сытетт бжэщхьэIу.
Ирихурт уэнжакъым Iугъуэ,
Къыпихыу щIакхъуэмэ IэфI.
27.11.2019.

Хьэ банэ макъыр - жэщым
Хьэ банэ макъыр жэщым хозагъэ,
Уафэр зэсшэкIыурэ сыббгъэдотIысхьэ.
Мо гъуэгущхьиблым языр ди лъагъуэщ,
ЩыдгъэфIэжыну зэгуэр ди жьыщхьэ.

Хьэ банэ макъым жэщыр йосэжыр,
Бжьыхьэу къэсщIэжым балигъ сохъукI.
ЖэщкIэ уэздыгъэр щыблэ унэжьым
ГъащIэм и макъыр къытхущIоIукI.

Хьэ банэ макъым си гур дотыншыр,
Жэщыр си пэшым къыщохуэбэж.
Къуажэр къысIуплъэурэ нэбэнэушэу,
Щызоущэхур си гум зы пэж.
17.02.2020.

***
Къызэщыури, уэсэпс еIубауэ,
ЩIыуэпсым зеукъуэдий.
Нэхущ жейбащхъуэм пшэплъым хуищI бахэр
Ещтэжыр дыгъэ лъэдийм.

Зеукъэбзыпэри, хуиту мэбауэ,
Жьыбгъэр щоджэгу и джийм.
Къэрабэ хужьхэр жьым къищыпауэ,
Уэгу къэхъуэпсам хуеший.

Мес, псыIэрышэр бгышхуэм йопсалъэ,
ГуфIэурэ йошкIурэх.
Вагъуэхэм уэгум щызэрат пIалъэм
Уащхъуэр щоумэзэх.
14.04.2020.

Мэжджытжыг мэгъагъэ
Щогъагъэ хадэм мэжджытжыг,
Гухэлъыр щыму зэпытIыгъщ.
Гъатхэкуращ насып лэгъунэр,
Из сощIыр си Iум гъатхэм и мэр.
Жыг хадэм гъатхэр йодэхащIэ,
БэуэкIэ щIылъэм ирегъащIэ.
Псынэпсым къыхэIукI макъ псыгъуэр
Дунейм аргуэру и щIэщыгъуэщ.
Щогъагъэ си гум мэжджытжыг,
Зы гъатхэ тIуми зэпытIыгъщ.
Мо уафэ къабзэу гухэлъ гъуджэм
Ди вагъуэу дапщэ къыщыуджрэ!
Мы гъатхэм ешэкIащ удыгъэ,
Хьэуам ди плъэгъуэхэр хиIыгъэу.
Сэ гъатхэм Iурыслъхьащ уи макъ,
НыпкIэлъыжысIэу «зыхуэсакъ».

***

Си гупсысэр пкъырымызэгъэжу,
МэкIэрахъуэ, мэджэрэз дунейр.
Си Iэр бутIыпщыжмэ, ущIегъуэжу,
УтепшэхъукIынущ щIы хъурейм.

Уафэм си гукъанэу дэспхъеяхэр
Уафэгъуагъуэу, щыблэу къызэгуоч.
Пшэ гуэрэным уэшхыу къыпхитхъахэр
УмыгъэудэIужмэ, ягъэ йокI.

Си гупсысэм игъэудэрэщхъуауэ,
ЩIылъэм зимыщIэжу пыхьэ-пыкIщ.
Си жэуапыр жэщым хэIуэщхъуауэ,
Уафэм вагъуэ мин щоункIыфIыкI.

Уи гъунапкъэм бжыхь къебгъэувэкIахэм,
Салъэцырхъмэ, мэкъутэж дунейр!
Си уэлбанэм утеплъэкъукIакъэ,
НыплъэщIыхьэжынущ тIэуней.
4.05.2020.

Гущэкъу 
Зэгуэр, гъатхэкуу, тхурабзат гущэкъу,
Дыкъытемыхьэ щIыкIэ мы дунейм.
Пщэдджыжьу дыгъэр къиплъэри ди нэIу,
Ди Iэгум трипхъат лэдэх щыкъуей…

Сэ гъатхэ къэс си Iэгур соIуэтыж,
Пщэдджыжь къэсыхуи дыгъэ тызогъапсэ.
Уи Iэгу лэдэххэм ещхь сымыгъуэтыж,
ГущапIэм къыхэсхауэ, лэдэх кIапсэ…

Аргуэру гъатхэщ. Гъатхэ укIытэхщ.
НысащIэ джанэщ щIылъэм зыщитIагъэр.
Нэхущым гъатхэ дыгъэм сыIуплъэху,
Уи псалъэ жылэ си гум къыщогъагъэ.
5.05.2020.

***
Къуажэр хьэ банэ макъым
Iуэщхъуурэ щIожеикI.
Мы си гупсысэ къакIуэр
Жэщым къыхокIиикI.

Мы си гупсысэ къакIуэм
Уи цIэр изоудэкI.
Жэщым сIэта и кIапэм
ГъащIэ къеублэрэкI.

ПщIыхьым къыхэхуа псалъэр
Жэщым и куэщIым илъщ.
Уафэм къыщыщIэзгъалъэ
Вагъуэхэр щIыIэмылщ.

Жэщым и щIыфэ щIыхум
КъыщытрищIэм нэху,
Си гум ущыIурехри,
Уи нэм сыщIэмыплъэф.
7.05.2020.

***
Уи бгъафэм, лъахэ, сыщIэгъапщкIуэ,
КъыщысхуэщIыIэкIэ дунейр.
Си жэщыр щIэщхъукIэ къомыгъаскIэ,
Аращ, си лъахэ, сызыхуейр…
Къысщхьэщыувэ къуршу, бгыжьу,
Псыкъелъэу къыстещащэ зэм.
Уи тафэр си гум щыубгъужи,
КъыхэзгъэщIыкI сурэтхэр пшэм.
Илъэсхэм Iуащхьэу заупэпцIыр,
Си лъахэ, узошалIэ псэр,
Си щхьэцыр тхъуарэ, сэ сылъапцIэу,
КъезбжэкIыу уи лъэс лъагъуэу сщIэр.
Уи щIыфэр мэзмэ, сыныхохьэ,
Уи псыжьхэр нэпсмэ, сырахьэх.
Уи бгыжьхэм я щхьэщыгуи сохьэ,
Сыкъемыхыжу, сыкъохуэх.
ИтIани, жьыбгъэкIэ сыпхъуати,
Лажьэншэу, лъэгум сынехьэх.
УзгъэфIэжыну сыкъэплъхуати…
Уэ узогъафIэ, сыджэлэху.
Уи бгъафэм, лъахэ, сыщIэгъапщкIуэ,
Уэ къыздэпхъумэурэ си щэху.
Уэ къыппощэщыр вагъуэр хъуаскIэу,
ПщIыхь гъуэгукIэ уафэм сынихьэху.
16.05.2020.

ГУГЪУЭТ Заремэ
Поделиться:

Читать также:

03.10.2024 - 16:00 Сэ езыр
23.09.2024 - 13:03 Гъуэгуанэ тхыгъэ
11.09.2024 - 16:42 Даус и тешапIэ
11.09.2024 - 15:40 Усэ нэжэгужэхэр