Хэт Кеннеди зыукIар?

Америкэм и Штат Зэгуэтхэм президент хэхыныгъэхэр къыщоблагъэ. Ахэр къэсыным зы илъэсрэ ныкъуэрэ иIэжми, зэныкъуэкъум щIидзакIэу къэплъытэ хъунущ. Абы и щыхьэтщ США-м и иджырей президент Байден Джо егъэщIылIауэ нэхъыбэ къатIэщI зэрыхъуар. Къэралым и Iэтащхьэм и шэнтжьейм итIысхьэну хущIэкъухэр мащIэкъым. А псоми къагъэлъагъуэ иджырей хэхыныгъэхэр тыншу зэрыщымытынур. Сыт щыгъуи хуэдэу а къулыкъум щхьэкIэ гуащIэу зэпэщIэтщ къару нэхъыщхьитIыр-демократие, республикэ партхэр. Зым адрейр игъэкъуаншэу сыт хуэдиз фIей зэрамыупцIми, абыхэм я программэхэр зэрызэщхьэщыкI гуэри щыIэкъым, бэнэныгъэр зыхуэгъэзари тепщэныгъэр убыдыным и закъуэщ. А зэныкъуэкъум лъыгъажи къыщишэ къохъу. Штат Зэгуэхэр къызэрызэрагъэпэщрэ абы щаукIащ президентиплI. Дэ нобэ зи гугъу тщIынур 1961 гъэм щIышылэм и 20-м Америкэм и президент хъуауэ щыта Кеннеди Джон и кIуэдыкIар. Зэманышхуэ дэкIами, абы зэIумыбзыныгъэ куэд хэлъщи, иджыри къэс и тэмэмыпIэр къахуэщIакъым. Демократие партым къыбгъэдэкIыу президент къулыкъум цIыхуитI щIэбэнырт 1960 гъэм: Кеннеди Джонрэ Джонсон Линдонрэ. Иужьрейр нэхъыжьти, арщхьэкIэ модрейр нэхъ жьакIуэт. ИкIэм-икIэжым аращ къэралым и Iэтащхьэ хъуари. Джонсон лъысар вице-президентым и къулыкъурщ. Кеннеди зэпымыууэ жиIэрт СССР-м тэмэму къыхущытыным, къыдэлэжьэным и телъхьэу. АрщхьэкIэ абы тетыгъуэр щыIэщIэлъа зэманым тIэунейрэ къэхъей пэтащ ядернэ Iэщэхэр къыщагъэсэбэпыну Ещанэ дунейпсо зауэр.
Япэр тхыдэм къызэрыхэщыж щыIэкъым, ауэ абы нэхъ мащIэ ищIыркъым пылъа шынагъуэр зыхуэдизар. Псори къыщыхъуар КъухьэпIэ Берлинщ. НаIуэу зэрыщытщи, ЕтIуанэ дунейпсо зауэм иужькIэ къэунэхуауэ щытащ социалист ухуэкIэм хуэкIуа ГДР-мрэ США-м, Инджылызым, Франджым зэхыхьэу къызэрагъэпэща ФРГ-мрэ. Берлин IыхьиплIу ягуэшауэ щытащ. СССР-м къылъысар ГДР-м и къалащхьэ хъуащ, ауэ адрей къэралхэм къахуэзэхэм КъухьэпIэ Берлин къыхащIыкIащ.
Лъэныкъуэхэр зэи зэрыгъэтыншакъым. Псори къызыхэкIыр къуэкIыпIэмкIэ икIыу абы Iэпхъуэнухэр зэрыкуэдырт. СССР-м и Iэтащхьэ Хрущев Никитэ и жэрдэмкIэ ухуэн щIадзащ щIыналъэхэр зэпэIэщIэ зыщI Берлин блыныр. 1961 гъэм жэпуэгъуэм и 27-м ухуэныгъэхэр щекIуэкI щIыпIэм къекIуэлIащ американ танкипщI зи гъусэ бульдозерхэр: блыныр ирахыну зэрамурадым шэч хэлътэкъым. АрщхьэкIэ нэгъуэщI лъэныкъуэмкIэ абыхэм къащыпэплъэрт Т-55 совет танкхэр. Ахэри зэуэным хуэхьэзырт.
Апхуэдэу нэху щыху зэпэщIэтахэщ. Американхэр тегушхуэртэкъым ипэкIэ къэкIуэтэн. Абыхэм къагурыIуэрт а Iуэхур зауэм и пэщIэдзэм хуэкIуэнкIэ зэрыхъунур.
 Мис абы щыгъуэм Кеннеди япэ дыдэу фэжагъуэ къихьащ. Ар едэIуакъым ихъу-ипкI генералхэм. ЕтIуанэ къаугъэр СССР-м, нэхъ щхьэтечу жыпIэмэ. абы и унафэщI Хрущев Никитэ и зэрану щытащ. Ар Кубэм и Iэтащхьэ Кастрэ Фидель гурыIуат хытIыгум Р-12 ядернэ ракетэхэмрэ (километр мини 2-кIэ лъэтэфырт) километр мини 4 зэпызычыф Р-14 Iэщэхэмрэ хытIыгум щихигуэшэну.
Ар Вашингтон игу темыхуэнт: и лъапэхэм урыс ракетэхэр Iуту…
Ядернэ зауэ къэхъеякъым, лъэныкъуитIри кнопкэхэр тракъузэным хуэхьэзыру щытами. Уеблэмэ, СССР-мрэ США-мрэ я зэхущытыкIэхэр нэхъыфI хъууэ хуежьат. США-м кIуэри, Хрущев Никитэ Кеннеди Джон епсэлъащ. Абы и Iэужьу уващ Кубэм иращIылIа блокадэр зэрыщхьэщахар, США-м и ракетэхэр Тыркум зэрырашыжар, СССР-м и ядернэ Iэщэр Кубэм къызэрыригъэIэпхъукIыжар. Хэбгъэзыхьмэ, лъэныкъуитIыр зэгурыIуат IэщэхэмкIэ зызэщIэузэдэныр ягъэувыIэну. КIэух унафэр къащащтэн хуеяр 1964 гъэм и пэщIэдзэрт. АрщхьэкIэ ар къэмысу 1963 гъэм щэкIуэгъуэм и 27-м США-м и президент Кеннеди Джон Даллас п штатым щаукIащ. Шэч зыхуащIар етIуанэ махуэм яубыдащ. Ар Освалльд Лит. ИкIэм-икIэжым аращ зыукIауэ къалъытари.
ЯпэщIыкIэ Штат Зэгуэтхэм я Iэтащхьэр зыIэщIэкIуэдар СССР-м и щэхурылажьэ IуэхущIапIэхэрауэ жаIащ. Зэ еплъыгъуэкIэ абы лъабжьэ иIэ хуэдэт. США-м и тенджыз лъэсырыкIуэдзэм хэта Освальд 1959 гъэм и жэпуэгъуэм СССР-м къэкIуащ. Совет Союзым къызэрысу илъэс 20 зи ныбжь щIалъэр лъэIуат совет цIыхум и паспорт иратыну. Ауэ ар хуадакъым. Абы щыгъуэм Освальд зыщиукIыжыну хущIэкъуащ хьэщIэщым. АрщхьэкIэ ар къемыхъулIэу делэщым къыщIэхутащ. ТIэкIурэ яIыгъа иужь хуит ящIыжа Освальд Минск щыпсэуну ягъэкIуащ. Абы зы пэш хъу фэтэр иратащ, арщхьэкIэ езыр зэпымыууэ кIэлъыплъыныгъэм щIэтт. Мыгувэу щIалэм къыIэщIэужэгъуащ совет псэукIэр. Пэжу, илъэс 19 зи ныбжь студенткэ Прусаковэ Маринэ щхьэгъусэ хуэхъуа иужь зымащIэрэ зиIэжьащ, арщхьэкIэ 1962 гъэм унагъуэщIэр зэгъусэу СССР-м икIыжащ.
США-м кIуэжа иужь Освальдхэ я унагъуэм Даллас псэупIэ яхуэхъуащ, езы Ли тхылъ хъумапIэм лэжьэн щыщIидзащ. А унэм и щхьэгъубжэм къиукIа Iэщэм къикIа шэхэращ президентыр зыукIауэ къалъытар. А щхьэусыгъуэм къыхэкIыу полицэм япэу къипщытар а хъумапIэм и лэжьакIуэхэрщ. Телъыджэ гуэри хэлъкъым илъэситIым щIигъукIэ СССР-м щыпсэуа Осфальд зэуэ шэч зэрыхуащIам. Ар а махуэ дыдэм яубыдыну хэтащ, арщхьэкIэ яIэщIэкIащ, полицейр иукIри. Жыжьи кIуакъым.
Освальд пкърыупщIыхьыну хунэсахэкъым- ар зэраубыду жэщ клуб зиIэ Губи Джек полицэм и хэщIапIэм кIуэри, ягъэIэпхъуэн папщIэ абы къыщIашыж щIалэр иукIащ.
АрщхьэкIэ совет тIасхъэщIэх IуэхущIапIэхэм Кеннеди яIэщIэкIуэда хуэдэу ягъэIуа хъыбарыр зэрыпцIыр щIэх дыдэу белджылы хъуащ. ФБР-м и унафэщI Гувер Элгар жиIащ Освальд зыри къыкъуэмытауэ. Абы иужьыIуэкIэ щыхьэт техъуащ зи хэку епцIыжа Носенкэ Юрий: жиIащ и акъыл зэтемысу къилъытэу КГБ-м Освальд зэрызримышэлIар.
АрщхьэкIэ езы Освальд Кеннеди зэриукIам шэч къытезыхьэхэри мащIэтэкъым. Метр 200 - 300-кIэ упэжыжьэр къэбукIыфын щхьэкIэ ушэрыуэу икIи хьэл быдэ пхэлъу ущытын хуейщ. Освальд тIуми хуэхейт.
АтIэ хэт зыукIар? Ар иджыри къэс белджылы хъуакъым. 2007 гъэм къытрадзащ ЦРУ-м и лэжьакIуэу щыта Хант Гоби и гукъэкIыжхэр. Езым уэсят къызэрищIам тету, тхылъыр къыщыдагъэкIар ар лIа иужькIэщ.
Хант къехьэкI-нехьэкI хэмылъу жеIэ Кеннеди езыгъэукIар Джонсон Линдону. Абы дэIэпыкъуащ ЦРУ-м Кубэм щригъэкIуэкI Iуэхухэр зи унафэм щIэт Филипс Давид, а IуэхущIапIэм и тIасхъэщIэххэу Мейер Код, Харли Уильям, Моралес Давид сымэ. ЗэрыгурыIуэгъуэщи, а щIэпхъаджагъэ иныр абы зи гугъу ищIахэм зэрызэхащIыхьам щыхьэт техъуэ куэд тхылъым къыщыхьащ.
АрщхьэкIэ США-м и властхэм а псори пцIыуэ къалъытащ икIи абыхэм иджыри къэс зытрагъащIэр Освальдщ.  

 

Махъшокъуэ Мухьэмэд.
Поделиться:

Читать также: