ЦIыхухэм гукъыдэжрэ дэрэжэгъуэкIэ яхуэупсэу утыкум итщ

9 августа, 2023 - 10:03
Тхьэщыгъуей Жаннэ 1988 гъэм Щукиным и цIэр зезыхьэ театр училищэр къиухри, Налшык къигъэзэжащ икIи ЩоджэнцIыкIу Алий и цIэр зезыхьэ Къэбэрдей къэрал драмэ театрым лэжьэн щыщIидзащ. Абы лъандэрэ зэгуэр къыхиха IэщIагъэм хуэпэжу, цIыхухэм гукъыдэжрэ дэрэжэгъуэкIэ яхуэупсэу утыкум итщ. Ар щыджэгуащ Башбеков Шараф и «Железная женщина», IутIыж Борис и «Дамэлей», КъардэнгъущI Зырамыку и «Къанщобийрэ Гуащэгъагърэ», Грушас Юозас и «Любовь, джаз и чёрт», Уильямс Теннесси и «Трамвай «Желание», Эдуардо де Филиппо и «ЦIыхущ икIи джентельменщ», Толстой Алексей и «Орел и орлица» спектаклхэм, нэгъуэщIхэми. Апхуэдэу Балабанов Алексей и «Война» фильмми хэтащ. 
- Налшык дэт курыт школ №11-р къэзухауэ Щукиным и цIэр зезыхьэ театр училищэм щIэтIысхьэнухэр ди деж къыщыхахыу хъыбар щызэхэсхым, си зэфIэкI сеплъыжыну мурад сщIащ икIи, си насып къихьри, а еджапIэм сыщIэхуащ, - жеIэ Тхьэщыгъуей Жаннэ. – Дэтхэнэ зи щIалэгъуэми а лъэхъэнэр игу къызэринэм хуэдэу, сэри гукъэкIыж гуапэхэр хузиIэщ а зэманым. ЕджапIэм щыдгъэкIуа илъэсхэр гуимыхужт. Дэ драгъэджащ а училищэр къэзыуха цIыху цIэрыIуэ куэдым. Абыхэм ягъэув спектаклхэм тфIэгъэщIэгъуэну дыхэтт. Апхуэдэу, псалъэм папщIэ, дадэлэжьащ Этуш Владимир, Авшаров Юрий, Борисов Олег сымэ, нэгъуэщIхэми. КъищынэмыщIауэ, Москва дэт театрхэм, музейхэм, нэгъуэщI щэнхабзэ нэгузегъэужьыпIэхэм дыщыIащ, ахэри творческэ и лъэныкъуэкIэ зыдужьынымкIэ дерс щхьэпэ тхуэхъуащ. Мис апхуэдэу купщIафIэу икIи щIэщыгъуэу дгъэкIуащ илъэсиплIыр.
- Жаннэ, япэ дыдэу утыку укъызэрихьар пщIэжрэ?
- ЩоджэнцIыкIу Алий и цIэр зезыхьэ Къэбэрдей къэрал драмэ театрым япэу утыку сыкъызэрихьар таурыхъкIэщ. «Али-Баба» спектаклым хъунщIакIуэу сыщыджэгуащ. ИтIанэ Чхаидзе Александр и «Чинарский манифест» спектаклым хэт зы роль цIыкIу къызатащ. Ар дгъэлъагъуэу къуажэ-къуажэкIэрэ къэткIухьырт. Сигу къинэжащ апхуэдэ ди щIымахуэ зекIуэхэр. Артистхэр икъукIэ гугъу дехьырт. Къуажэхэм клубхэр тэмэму къызэгъэпэщатэкъым, къагъэплъыртэкъыми, ар къыттехьэлъэрт. Къыдэплъыну къэкIуахэм бэлъто, кIагуэ ящыгъыу щIэст, сэ бостей пIащIэкIэ утыкум ситти, щIыIэм сызэрихьэрт. ИтIани си къалэныр згъэзэщIэн хуейтэкъэ?! Мо утыкум сыздитым, щIыIэм сызэрисыр цIыхухэм къезмыгъэщIэн папщIэ, зыкъэзгъэхуэбэжын мурадкIэ къезгъэзэгъыурэ сыкъафэ хуэдэу зысщIурэ, сыдэлъей-сыкъелъыхыурэ сыджэгуащ. Япэ дыдэу роль нэхъ ин щызгъэзэщIар режиссёр Шэрджэс Мухьэмэд игъэува, Грушас Юоазас и «Любовь, джаз и чёрт» спектаклырщ. Абы роль нэхъыщхьэр къыщысхуагъэфэщащ.
- Сыт хуэдэ ролхэр бгъэзэщIэну нэхъ пфIэфIыр?
- Сэ роль хэплъыхь сщIыркъым, сыт хуэдэри си къаруи си гуащIи есхьэлIэу згъэзэщIэнущ. ЩыIэщ роль, псалъэ куэдкIэ гъэнщIами, и купщIэр нэсу къыбгурымыIуэу е, жиIэр мащIэми, а зэ къихьэгъуэмкIэ утыкур къебгъэджэрэзэкIыфу, театреплъхэм гукъинэ ящыхъуу. Мис а етIуанэм хуэдэ ролхэр згъэзэщIэну нэхъ сфIэфIщ.
- Жаннэ, уэ фIы дыдэу къохъулIэу ущоджэгу комедиеми драмэми. А жанритIым дэтхэнэр нэхъ ппэгъунэгъу?
- Драмэ ролхэр нэхъыфIу солъагъу. Дэтхэнэм нэхъ сехъулIэми, дауи, зыщIэр театреплъхэрщ.
- Утыкум къыщыбгъэщIа образхэм ящыщу нэхъ уигу къыдыхьэу сыт хуэдэхэр къыхэбгъэщынт?
- Куэд мэхъу ахэр. Илъэс бжыгъэкIэ а образым уиту утыку укъыщихьэкIэ, уэ пщыщ гуэрым хуэдэу мэхъу. Ауэ гукIи псэкIи зыхэсщIэу згъэзэщIахэм ящыщщ КъардэнгъущI Зырамыку и «Къанщобийрэ Гуащэгъагъэрэ» хэт Iэсият, Нало Заур и «Къру закъуэм» хэт Iунэ, «Орёл и орлицэм» хэт пащтыхь гуащэм я ролхэр. 
- Ролыр къохъулIауэ къыщыпщыхъур сытым деж?
- Ар сэ зэи сщIэркъым. Си джэгукIэмкIэ сызыхуэмыарэзыжу утыкум сыкъыщикIыжам дежи, абы еплъахэм ар ягу ирихьауэ щытынкIэ хъунущ. Апхуэдэу ролыр къызэхъулIауэ къыщысщыхъужкIи, режиссёрым ар ауи игу дэмыхьауэ къыщIэкIынкIи мэхъу.
- Режиссёрымрэ актёрымрэ я зэдэлэжьэкIэм куэдкIэ елъытащ спектаклыр зэрыхъунур. Абыхэм я зэхущытыкIэм и гугъу уэзгъэщIынут.
- Режиссёр лэжьыгъэр, пэжыр жысIэнщи, тыншкъым, актёр къэс езым и хьэл иIэжщи, дэтхэнэми бгъэдыхьэкIэ щхьэхуэ къыхуэбгъуэтыфын хуейщ. Языныкъуэ режиссёрхэм я гугъэщ актёрым уи макъым зебгъэIэтауэ, нэхъ пхъашэу уепсалъэмэ, «сэ схузэфIэкIыр уэ узгъэлъагъункъэ» жиIэу, зыкъызэщIикъуэу нэхъыфIу джэгуну. Апхуэдэ Iуэху бгъэдыхьэкIэр зыхэзагъи щыIэ хъунщ. Ауэ сэ укъыстекIиерэ себудыхмэ, лэжьыгъэм сигу хыхьэжынукъым. Режиссёрымрэ сэрэ дзыхь зэхуэтщIу дызэдэлэжьэн хуейщ. Абы щхьэкIэ шыIэныгъэ хэлъу зыхуейр тэмэму къызгуригъаIуэу, си щыуагъэхэм щабэу гу лъызигъэтэжу щытыпхъэщ.
Сэ режиссёр Iэджэм садэлэжьащ. Шэшэн режиссёр Солцаев Мималт къакIуэурэ спектаклхэр ди деж щигъэувырт. Абы сыщыдэлэжьам сымыгъауэ зэ утыкум сикIыжакъым. Сылэжьэну зэрыщIэздзэу кIиин иригъажьэрт: «Уэ хуэдэ артист мыхьэнэншэм мы театрым щищIэр сыт? Уэ театрым ущылэжьэн хуейкъым, кIуэи жэм къэш», - жиIэурэ. Апхуэдэ псалъэхэр уи гум щIэмыхьэу къэнэнт?! Ауэ сыгъкIи зэфIэзгъэкIыртэкъым, жэуапи естыжырт. «Уигу иримыхьыр тэмэму къызгурыгъаIуэ, си щыуагъэм гу лъызгъэтэжи, зэрысщIын хуейр сыгъэлъагъу. УкъыстекIиекIэ Iуэхур кIуэта хъунукъым», - жысIэрти, дызэрызехьэрт. Ауэ иужькIэ, зэман дэкIауэ, спектакль игъэувэну къыщытхуеблэгъам: «Артистхэм ящыщу хэт сымэ хэбгъэхьэнур?» - упщIэр щратам: «ЗэкIэ сщIэр роль нэхъыщхьэр зыгъэзэщIэнурщ. Ар Жаннэщ», - къажриIат. 
Епсэлъар ЩхьэщэмыщI Изэщ.
  • 35 просмотров
Поделиться: