И сэбэпынагъымрэ бгъэдэлъ къэуатымкIэ ерыскъыхэкIхэм я нэхъыфIу къалъытэ джэдыкIэм теухуауэ нобэ дуней псом, Урысейри яхэту, къыщекIуэкI псалъэмакъхэм ящыщ зыщ джэдыкIэ IэрыщIхэм дяпэкIэ гъащIэм щаубыдыну увыпIэр.
ЗэманкIэ дызэIэбэкIыжмэ, жылэ къэс джэдкъаз фабрикэхэр дэтт, псори ауэ къэгъэнауэ, унагъуэ къэс яхурикъуну джэдкъаз яIэт, джэдыкIэри нэгъуэщI щIыпIэ къыщамылъыхъуэрэ къадэхуахэмкIэ бэзэрхэм сату щащIу. Уеблэмэ, къуажэ тыкуэн къудейхэм ахъшэм ипIэкIэ джэдыкIэкIэ щыщахуэрт. Апхуэдэ сату зэхущытыкIэхэр куэд щIащ тхыдэм къызэрыхэнэрэ. Къэралым къыщыхъу зэхъуэкIыныгъэ къэс езым и Iэужь иIэжщ. ДжэдыкIэм и ухыгъэ хъуари абыхэм ящыщ зыщ: къуажэдэсхэм я нэхъыбэр нобэ хуейкъым джэдкъаз ягъэхъуну - гугъу демыхьу псори тыкуэнхэм къыщащэхумэ нэхъ къащтэ.
ЕрыскъыхэкIхэмкIэ цIыхухэр къызэгъэпэщыныр зи пщэм дэлъ къэрал IуэхущIапIэхэм къызэрыхагъэщамкIэ, джэдыкIэр дяпэкIэ нэгъуэщI къэралхэм къызэрырашынум имызакъуэу, щIэныгъэлIхэр илъэс зыбжанэ хъуауэ иужь итщ джэдыкIэ IэрыщIхэр къэгупсысыным. ЗэрыфщIэщи, а Iуэхум япэу щытегушхуар Китайрт, арщхьэкIэ а зэманым абы фIагъ бгъэдэлъу уи нэгу къыщIэбгъэхьэн къудейр къезэгъыртэкъым, абыхэм мыхъумыщIагъэу къагупсысыр плъагъуу. Арати, псалъэмакъыр ужьыхыжащ. Иджы къекIуэкI Iуэхур нэгъуэщIщ - фIагъ зыбгъэдэлъ икIи пкъыгъуэ сэбэпхэм къыхэщIыкIа джэдыкIэ IэрыщIхэри щыIэн хуейщ, лым, гъэшым ещхьыркъабзэу. А Iуэхум кърикIуам кIэлъыплъыжыну хунэса къэралхэри щыIэщ. Псалъэм папщIэ, 20I9 гъэм Калифорнием и ерыскъы компаниехэм ящыщ зым къыщIигъэкIа джэдыкIэ мелуан 60-р Америкэм и Штат Зэгуэтхэм зэуэ щащэхуащ. Абы лъандэрэ абы елэжь IуэхущIапIэхэм я бжыгъэм хэхъуэ зэпытщ. А компаниехэм химие пкъыгъуэ зэранхэм я пIэкIэ къагъэсэбэп «маш» (ди тыкуэнхэми иджы щащэ) джэш лIэужьыгъуэм къыхах белокыр, псы, куркума, джэдыкIэ кугъуэр гъуэжь зыщI пхъым и псыр, рапс дагъэ, бжьын гъэгъуа, джэдыкIэм и мэр къыхезыгъэх пкъыгъуэр. Зэ еплъыгъуэкIэ, халъхьэу хъуар цIыхур зыхуеину защIэщ, ауэ щыхъукIэ, джэдыкIэ къабзэм хэлъ холестериныр къыхэбгъуэтэнукъым. Апхуэдэу зыхуей хуэзауэ къагупсысар, зэман дэкIыу, цIыхум нэхъ къащтэу къыхахыныр зыхуэIуа щыIэкъым. ДжэдыкIэ IэрыщIхэр нэгъуэщI къэралхэм щащэ ткIуаткIуэуи, джэдыкIэжьапхъэ гъэжьам и теплъэр яIэу гъэщтауи.
ДжэдыкIэ IэрыщIым щIэгъэхуэбжьауэ нобэ елэжьхэм яхэтщ Сингапурри. Абыхэм къагъэсэбэп кIэртIоф хьэжыгъэр, пхъыр, хыщIагъ къэкIыгъэхэр. Урысейм къыщыдэкI газетхэм хэIущIыIу зэращIамкIэ, 202I гъэм NESTLE компанием къыщIигъэкIа джэдыкIэм хилъхьат канолы дагъэр, соем и белокыр. ДжэдыкIэ IэрыщIыр дауэ къызэрацIыхунур? Япэрауэ, ахэр нэхъ хъурейщ икIи нэхъ джафэщ. Ар пкъутэрэ тIэкIу щыбгъэлъмэ, джэдыкIэпс хужьри кугъуэри зэхозэрыхьыж, джэдыкIафэм мафIэ щIэбдзэмэ зэуэ ес. КъищынэмыщIауэ, хьэзыр хъуа джэдыкIэ гъэжьам хьэфэмэ къыхех. ИтIанэ, джэдыкIэ къабзэ гъэвам и кугъуэм къыщIыхьэ щIыхуфэ мащIэр адрейм иIэкъым. Ар щIыIалъэм дэлъмэ, кугъуэр ткIийуэ зэпышу къонэ - лъалъэркъым, джэдыкIэпсыр гъуэжь мэхъу, щIыIалъэм зэман кIыхькIэ щыпхъумэкIи зыри къыщыщIыркъым. ДжэдыкIэм и уасэм иджыпсту щыхэхъуар Урысейм и закъуэкъым. Языныкъуэ къэпщытакIуэхэм абы и щхьэусыгъуэ нэхъыщхьэр щалъагъу а хьэрычэт Iуэхум мылъкушхуэ къызэрыпэкIуэм.
Урысейми щолэжь джэдыкIэ IэрыщIым и гъэхьэзырыным. Мардэ щхьэхуэм тету шхэ цIыхухэр щыщахуэ тыкуэнхэм иджыпсту щыщIэдзауэ щащэ джэдыкIэ IэрыщI ткIуаткIуэхэр. Ахэр къыхащIыкIащ соем хэлъ пкъыгъуэхэм, банан щхъуантIэм, фIарийтхьэмпэ хьэжам. ЩIэныгъэлIхэм зэрыжаIамкIэ, ахэр сэбэпщ зи узыншагъэм кIэлъыплъыжхэмкIэ, холестериным зыщызыхъумэхэмкIэ. Апхуэдэу ахэр хэплъхьэ хъуну къалъытащ щIакхъуэхэкIхэм, булкэхэм, н.къ. Уегупсысыпэмэ, а псоми цIыхур щIыхуейр къэгъуэтыгъуейщ… ДжэдыкIэ къабзэр яхуримыкъумэ, джэдкъазхэм я бжыгъэм хагъахъуэ мэхъу - агрофирмэхэр дэнэкIи щыгъунэжщ. ДжэдыкIэ къабзэм елъытауэ, IэрыщIхэм трагъэкIуадэр нэхъ мащIэщ жыпIэнщи… ИтIани, цIыхухэм къадокIуэкI ябгъэдэлъ къабзэр гуемыIу гуэрхэмкIэ зэрахъуэкIыныр Iэмалыншагъэу. Ауэ щыхъукIэ, соер соеу, пхъыр пхъыуэ щхьэ мыхъурэ яшх, гъащIэм къызэрыхыхьам тету? Ахэр зэхэппщэн фIэкIа хэмылъу щхьэ джэдыкIэ къэунэхун хуей?.. Къежьэ псори гъэунэхуным зи гъащIэр тегъэщIа щэхуакIуэхэр щыIэху, ахэр зыщIхэри езэшынукъым. А псоми зэгуэр кърикIуэнкIэ хъунуми тIури егупсысынукъым.
