Календарь событий

Урыс театрыр XIX лIэщIыгъуэм

 «Уафэра хьэмэрэ хыра нэхъ иныр?» - сыщысабийм си анэм куэдрэ сеупщIырт абыкIэ. «Дауи, уафэращ нэхъ иныр», - къызжиIэрт си анэм. А псалъэхэр щызэхэсхкIэ, сыгуфIэурэ мамэ IэплIэ хуэсщIырти жесIэрт: «Уафэм и инагъым хуэдэщ-тIэ сэри уэ пхузиIэ лъагъуныгъэр». 

УФ-м ФедерацэмкIэ и Советым и нэIэ щIэту ирагъэкIуэкI IэрыщI щIыгъэпшэрхэр, химие пкъыгъуэхэр, цIыхум и узыншагъэм зэран хуэхъунхэр зыхэмылъ ерыскъыхэкI, мэкъумэш продукцэ къабзэ, къыщIэзыгъэкIхэм я ещанэ лъэпкъ зэхьэзэхуэр. Абы къыщыгъэлъэгъуащ Къэбэрдей-Балъкъэрым щылажьэ, жыг хадэ зезыхьэ «Гъавэ бэв» IуэхущIапIэр.

Махуэ бжыгъэщ къэнэжар илъэсым нэхъ лъапIэ дыдэу къытхуеблэгъэну хьэщIэр къэсыным. Дауэ дрихьэлIэрэ мыгъэрей Рэмэданым? Дин зезыхьи зезымыхьи, муслъымэни мымуслъымэни гурыщIэ къабзэрэ езыхэр зэрызыщымыгугъыжа зэфIэкI лъагэрэ къахуздэзыхь а мазэ псэгъэтыншыр екIуэкIыху, зым и нэмэзхэр къеублэж, адрейр КъурIэн еджэкIэ зригъэщIэным хуопIащIэ, ещанэм и гур Iэгум хуэдэу зэриущIын лIыгъэ къызыкъуехри, зыфIэнам йокIуж, ибгынам лъогъуазэ, «къысхуэгъэгъу» зыжриIэпхъэм бгъэдохьэф е зыхудичыхыпхъэм худечых.

Ингуш Республикэм и Конституцэмрэ Лъэпкъ зэхуэсымрэ (Парламентымрэ) илъэс 30 щрикъу махуэр ягъэлъапIэу иджыблагъэ Назрань къалэм щызэхашащ самбэмкIэ урысейпсо зэхьэзэхуэ зэIуха. Абы кърихьэлIащ Ипщэ, Кавказ Ищхъэрэ федеральнэ округхэм, Донецк Лъэпкъ республикэм я спортсмени 160-м щIигъу, илъэс 13 – 14 ныбжьхэм иту.

Зэманым зехъуэж, лъэхъэнэхэм зызэрадзэкI, цIыхухэм япIэм нэгъуэщI къоувэ… Мы тхыгъэр зытеухуа Сэкрэк Аннэ Нартщауэ и пхъум и дуней тетыкIар, къекIуэкIыкIар, иIа пщIэр сыт хуэдэ лъэхъэни щапхъэу бгъэлъагъуэ хъунущ. 

Мы махуэхэм Сочи къалэм щокIуэкI ЩIалэгъуалэм я дунейпсо фестиваль. Ар къызэрагъэпэщащ УФ-м и Президент Путин Владимир и жэрдэмкIэ. Зэхыхьэ иным хэтщ Къэбэрдей-Балъкъэрым и лIыкIуэ зи щIалэгъуэ гупышхуи. КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек ди хэкуэгу щIалэгъуалэм псалъэ гуапэкIэ захуигъэзащ.

Иужьрей илъэсхэм республикэм и «ДэIэпыкъуэгъу псынщIэ» IэнатIэм и машинэхэр къанэ щIагъуэ щымыIэу зэрахъуэкIащ. Апхуэдэ автомобилыщIэхэр яIэщ Къэбэрдей-Балъкъэрым и щIыналъэхэм щылажьэ район сымаджэщхэм икIи къуажэ псори зэщIагъэхьэф.

Урысейм и Лъэпкъ банкым и къудамэу Къэбэрдей-Балъкъэрым щыIэм и пресс-IуэхущIапIэм къызэритамкIэ, республикэм инфляцэр зымащIэкIэ щехащ икIи дызэрыт илъэсым и щIышылэм ирихьэлIэу проценти 6,8-рэ хъуащ. Кавказ Ищхъэрэм ику иту щыщыIэ бжыгъэхэм проценти 8,07-рэ къагъэлъагъуэ, къэралым – проценти 7,44-рэ.

IэщIагъэ щрагъэгъуэт еджапIэхэм зегъэужьыныр, я пщIэр къэIэтыныр Къэбэрдей-Балъкъэрым и жылагъуэ политикэм и къалэн нэхъыщхьэхэм ящыщщ. Республикэм ит апхуэдэ IуэхущIапIэхэм экономикэм и IэнатIэ зэмылIэужьыгъуэхэр зыхуэныкъуэ IэщIагъэрылажьэхэр къыщIегъэкI.

Гъатхэпэм и 4, блыщхьэ

1846 гъэм «Кавказ» газетым къытридзащ Къаз-Джэрий и «Зи щIыхьыр ин къэрал тетым и деж» письмор.
1918 гъэм Тэрч ЦIыхубэ Республикэр къэунэхуащ.
1940 гъэм къалъхуащ мэкъумэш щIэныгъэхэмкIэ доктор, КъБКъМУ-м и профессор КIуэкIуэ Тэлэдин.
1942 гъэм къалъхуащ физико-математикэ щIэныгъэхэмкIэ доктор, КъБКъУ-м и профессор Щоджэн Вячеслав.