Мыгъэрей НэщIикIыж хьидыр гъатхэм и дахэгъуэу зэрырихьэлIам нэмыщI, мэрем махуэми техуащ. Къэбэрдей-Балъкъэрым къали къуажи къина къыщIэкIынкъым ар Iэтауэ щамыгъэлъэпIауэ.
«Къабылу Алыхьым фIих!», «ЕтIанэгъэ пIалъэ фIыкIэ Тхьэм фынигъэс!» - дэнэкIи щызэхэпхыр а псалъэухахэрщ. Дунейм ехыжахэр ягу къыщагъэкIыж, благъэхэм щакIэлъыкIуэ, гъунэгъухэм гулъытэ хэха щыхуащI, уеблэмэ хамэхэр щызрагъэхъуапсэ махуэщ НэщIикIыжыр муслъымэным дежкIэ. ГуфIэгъуэм хьэблэм щыщIедзэ. Къэбэрдей-Балъкъэрыр мыин дыдэу щытми, хьид махуэм хухэха дауэдапщэхэр щIыпIэ-щIыпIэкIэрэ мащIэ-мащIэу щызэщхьэщокI. Псалъэм и хьэтыркIэ, Къэбэрдеишхуэм «Iэубыдыр» щытепщэмэ, Джылахъстэнейм и хьид щIыкIэм зэреджэр «кхъэдэкIщ». Щхьэж и нэхъыжьхэр зыщIэлъ кхъуажэкхъэхэм хуэпIащIэ машинэхэр гъуэгум щызэтрехьэ. Абыхэм яхэтщ IэфIыкIэ зратыну сабийхэри япэ ищахэм я кхъащхьэм Iэ дэзылъэну кIуэ балигъхэри. АдэкIэ хьид нэмэзым и чэзур къос.
Мин бжыгъэм щIигъурт Налшык дэт мэжджытышхуэм хьид нэмэзыр щызыщIыну мэлыжьыхьым и 21-м къекIуэлIахэр. Уеблэмэ зэхуэсахэм, абы и кIуэцIым щIэмыхуэу, мэжджыт пщIантIэр яуфэбгъуат. КIуэ пэтми нэхъыбэ мэхъу шууэ, фащэ ящыгъыу мы махуэм къыдэкIхэм я бжыгъэр. Иджы адыгэ цейкIэ хьидым хэтхэм я гъусэт Налшык щеджэ, муслъымэн къэралхэм къикIа, я лъэпкъ щыгъынымкIэ махуэшхуэм къыхыхьахэри.
Къызэхуэсахэм хъуэхъурэ хъутIбэкIэ закъыхуигъэзащ КъБР-м и муслъымэн IуэхущIапIэм и унафэщI Дзасэжь Хьэзрэталий. ИужькIэ КъБР-м лъэпкъ Iуэхухэмрэ жылагъуэ проектхэмкIэ и министр КIурашын Анзор республикэм и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек и хъуэхъум къеджащ. А махуэ дыдэм КъБР-м и УнафэщIыр мэжджышхуэм екIуалIэри, муфтийм езыр ехъуэхъуащ. Дзасэжь Хьэзрэталий республикэм и Iэтащхьэр щыгъуазэ ищIащ нэщIикIыжым епха дауэдапщэхэр щIыналъэм дагъуэншэу зэрыщекIуэкIым.
Гуапагърэ нэжэгужагърэ щытепщэ мы махуэшхуэм и мыхьэнэр къыбгурыIуэн папщIэ, урикъунщ абы нэщI зыIыгъаи зымыIыгъаи, нэмэз зыщIи зымыщIи, уеблэмэ мымуслъымэни зэрекIуалIэм. ИпэжыпIэкIи аращ цIыхугъэм и хабзэр.
Гъэ къэси хуэдэу, Налшык дэт мэжджытышхуэм гуфIэгъуэр щыгукъинэжт. Лэгъупэжьхэм абдеж дыдэм щагъэхьэзыр шхыныгъуэхэр ягуэшу, сабийхэм папщIэ ягъэхьэзыра IэфIыкIэ хъуржын цIыкIухэр зэIэпахыу, шыгу зэщIэщIакIэ къэзыжыхьхэр щхьэхуэу, диным хэпщIыкIыр зыхуэдизыр къозыгъэщIэж упщIэхэмрэ уи жэуапым къыпэкIуа тыгъэхэмрэ тIуащIэ-щащIэу…
НэщIикIыж хьидыр гъэлъэпIэнымкIэ зи цIэ фIыкIэ зыгъэIу къуажэхэм илъэс къэс цIэщIэ къахоувэ. Мы гъэми а хабзэ дахэм хиубыдащ Ислъэмей, Дыгулыбгъуей, Зеикъуэ, Къэхъун, Дзэлыкъуэдэс, Псыгуэнсу, Кэнжэ, Псыхъурей, ХьэпцIей, Болэтей, Хьэтуей, Джэрмэншык, иджыри зи цIэ къидмыIуа куэд.
Губгъуэм щапщэфIа шхыным нэхърэ нэхъ IэфI щыIэ? Къэхъундэсхэми хьидыр щрагъэкIуэкIыну къыхахар къуажэ мэжджытым и пщIантIэрат. «Уи Iэ ижьым илъыр сэмэгум иремыщIэ» жыхуаIэм ещхьу, хэзылъхьам и цIэри ахъшэ халъхьам и бжыгъэри мынаIуэу, къэхъун мэжджытым екIуалIэхэм я къару защIэкIэщ махуэшхуэр къызэрызэрагъэпэщар. Къапщтэмэ, адыгэм и цIыху зэхэшэкIэр игъащIэми зызымыхъуэжщ: нэхъыжьым жьантIэр хухэхащ, Iуэхутхьэбзэр зи пщэ къыдэхуэ щIалэгъуалэм етIысэхыпIэ яIэкъым, цIыхубзхэм ерыскъыр я пщэ дэлъщ, сабийхэм насыпыфIэну я къалэнщи, я зэш щытрагъэун аттракционхэр хурашэлIауэ, мэтхъэж. Фадэ хэмыту махуэшхуэр нэгузыужь мыхъуну къызыщыхъухэм я дежкIэ фIэщщIыгъуейми, хьэлэлрэ диным игъэдахэ хьэлрэ фIэкIа щалъэгъуакъым зи гугъу тщIы Къэхъун хьидми адрей къуажэ зэхуэсхэми.
Нэхъыбэр зэтехуэ щхьэкIэ, гъэ къэс къуажэ щхьэхуэхэм адрейхэм емыщхьу зыгуэр щIэуэ къыхалъхьэри, къыкIэлъыкIуэ илъэсым ар зигу ирихьам къещтэ. Узыдэплъеину зыхуэфащэхэм язт Псыхъурей къуажэм щекIуэкIа, сабийхэм КъурIэныр гукIэ зэращIэр къэзыгъэнэIуа зэпеуэр. ЕгъэджакIуэм сурэ кIэщIхэм я зы кIапэ къригъажьэурэ, еджакIуэхэм ахэр и кIэм нагъэсырт. НэгузегъэужьыпIэ къудей мыхъуу, апхуэдэ хьид щIыкIэм къыдэкIуэтей щIэблэр диным ирегъэхъуапсэри, мы гъэм мынэщIыфар етIанэгъэ бэлэрыгъынукъым, дыгъуасэ нэмэз зымыщIар пщэдей нэмэзлыкъым теувэнущ.
ЕкIуу, дахэу, Iэуэлъауэншэу Хьид махуэр республикэм зэрыщекIуэкIар щIыналъэм ис муслъымэнхэр я хабзэ дахэм зэрытетым и нэщэнэщ. Дауэдапщэхэр иджыри зэфIэкIакъым. ЗыгъэIэпхъуахэм я гуфIэгъуэ махуэхэр иджыри республикэм щокIуэкI.