ГМО-р а зэрагугъэм хуэдэу шынагъуэ?

ЦIыхум и узыншагъэри къигъэщIэну илъэс бжыгъэри куэдкIэ елъытащ абы ишх ерыскъым. Нобэ куэдыр топсэлъыхь ГМО ерыскъыхэкIхэм. ЗэрыфщIэщи, абыхэм я генетикэ пкъыгъуэхэр иджырей генноинженерием и IэмалыщIэхэмкIэ зэрахъуэкIыу аращ, гъавэ бэв къаритын, узыфэхэм япэлъэщын, сэкъат ямыгъуэту нэхъыбэрэ щылъын хуэдэу. Лабораторие IэмалыщIэхэр къагъэсэбэпурэ къагъэкIа продукцэщIэхэм цIыхум и гугъуехьыр къащигъэпсынщIэн хуейуэ арати, езы цIыхухэм абыхэм дзыхь тращIэркъым, ГМО-м теухуауэ ирагъэкIуэкI псалъэмакъхэри зэпыуркъым.
ЩIэныгъэлIхэм я Iэдакъэм а Iуэхум теухуауэ лэжьыгъэу щэ бжыгъэхэр къыщIэкIащ икIи абыхэм я дэтхэнэми хьэкъ къытщещI лабораториехэм къыщагъэкIа ГМО - хадэхэкIхэр езыр-езырурэ къэкI лIэужьыгъуэхэм нэхърэ зыкIи зэрымынэхъIейр.
ДНК-хэмрэ белокхэмрэ къанэ щымыIэу шхалъэм щоткIури, аминокислотарэ нуклеиду лъым хохьэ икIи ахэр щызэтохуэ псэ зыIут псоми я деж. Абы къыхэкIыу хадэхэкIым и ГМО - р цIыхум и клеткэхэм зыкIи зэран хуэхъунукъым, ДНК-м зэхъуэкIыныгъэхэр, а зэрагугъэм хуэдэу, халъхьэныр ауэ къэгъэнауэ. ЦIыхумкIэ нэхъ шынагъуэншэщ гербицидхэр, пестицидхэр, щIыгъэпшэрхэр къыщамыгъэсэбэп ГМО-ерыскъыхэкIхэр. Зэранагъыу абыхэм къашэнур дунейм къыщыхъу зэхъуэкIыныгъэхэм пэщIэтыф къэкIыгъэхэр ягъэкIуэдынкIэ зэрыхъунурщ.
ЦIыхур къэкIыгъэм и геномым щыхэмыIэбэ зэман къэхъуакъым. Нэхъапэми, хабзэ яхуэхъуауэ, селекцэ лэжьыгъэхэр ирагъэкIуэкIырт. Иджыпсту къэунэхуа ГМО-ри зэманым къыдэкIуа зи чэзу IэмалыщIэу аращ.
Псалъэм папщIэ, 2022 гъэм Инджылызым къыщагъэкIащ зи щIыуэпс генетикэр яхъуэжа томат шакъафэ. Абы антиоксиданту хуэдипщIкIэ нэхъыбэ хэлъщ къызэрыгуэкI томатым нэхърэ.
«Кавказ Ищхъэрэ МВЛ»-м и Къэбэрдей-Балъкъэр къудамэм и щIэныгъэлIхэм къызэралъытэмкIэ, ГМО ерыскъыхэкIхэм ди щIыналъэми къапикIухьынукъым, сыту жыпIэмэ, щIыуэпс зэхъуэкIыныгъэхэм йозэгъ, бэвагъ къует, IэфI ящIэлъщ, я зехьэным гугъу дехьынукъым.