Хэкур фIыуэ ялъагъун папщIэ

КъБР-м и Муслъымэнхэм я IуэхущIапIэм, Кавказ Ищхъэрэм ис муслъымэнхэм я зэзыгъэуIу центрым, Iэбу Хьэнифэ и цIэр зезыхьэ Кавказ Ищхъэрэ ислъам университетым я нэIэ щIэту, накъыгъэм и 30-м Ислъам щэнхабзэм, щIэныгъэм, егъэджэныгъэм зыщIэгъэкъуэнымкIэ фондым иригъэкIуэкIащ щIалэгъуалэр хэкупсэу къэгъэтэджын зэрыхуейр зи лъабжьэу щыта щIэныгъэ конференц.

ДинкIэ зэщхьэщидзу лъэпкъ куэд щызэдэпсэу ди къэралым мамыру ис цIыхубэр зэкъуаудыныр нэрыгъ зыщIахэм я гупсысэкIэм зэрыпэщIэтын Iуэху еплъыкIэ яубзыхун, ар щIалэгъуалэм зэрабгъэдэлъхьэн щIыкIэм егупсысын, ислъам динми епхауэ Кавказ щIыналъэм къаугъэ къыщагъэхъеину щIэхъуэпсхэм ар яхуэмыдэн - ахэращ зэIущIэшхуэм кърихьэлIахэр нэхъыбэу зытепсэлъыхьар. Ар иригъэкIуэкIащ Ислъам университетым и ректор Чочаев Шарафутдин. «Ди къэралым щыпсэу цIыхубэр лъэпкъ куэду зэхэт пэтми, дэтхэнэ зыми и Хэкур Урысейрщ. ЩIалэгъуалэм ар ягу илъу къыдэкIуэтеин папщIэ, къыттехуэ жэуаплыныгъэр зыхэтщIэу, Iуэхум хэкIыпIэ къыхуэдгъуэтынырщ нобэрей ди зэIущIэр зытеухуар», - захуигъэзащ Чочаевым къызэхуэсахэм. Ректорым и псалъэм пищащ КъБР-м и Муслъымэнхэм я IуэхущIапIэм и унафэщI, муфтий Дзасэжь Хьэзрэталий.

«Терроризмэмрэ мамырыгъэр къэгъэутхъуэн нэрыгъымрэ пэщIэтын хуейщ щыжытIэкIэ, - жиIащ Дзасэжьым, - куэдым ящогъупщэ диным цIыхур зыхуиунэтI хьэл дахэхэм нэхърэ нэхъ IэмалыфI абыхэм укъригъэлыну зэрыщымыIэр. Лъэпкъ къэс ижь-ижьыж лъандэрэ къыддэгъуэгурыкIуэ хабзэхэм нэхъыфIу хэлъыр къызыхахар динращ. Абыхэм къару еттыжыфмэ, ар ди гукъеуэ псоми хущхъуэгъуэу хурикъунущ». Хьэзрэталий тепсэлъыхьащ иджыблагъэ къэралым муслъымэну исыр къэзыгъэуIэбжьа, Волгоград къалэм къыщыхъуа щIэпхъаджагъэм. Зы щIалэ псынщIэ арэзы хъуащ сом мини 10 къызэрыратынум щхьэкIэ, псори къеплъу КъурIэн лъапIэр игъэсыну. Апхуэдэу къэмыхъун папщIэ, сабийр хэкулI-хэкупсэу, и динымрэ и лъэпкъ хабзэмрэ фIыуэ илъагъуу къэгъэтэджын зэрыхуейм къыдэкIуэу, езым хуэдэ нэгъуэщI цIыхум и лъэпкъи и дини игъэикIэ зэрымыхъунур гурыгъэIуэн хуейщ».

Къызэхуэсахэм нэхъыжь ущиекIэ захуигъэзащ Кавказ Ищхъэрэм ис муслъымэнхэм я зэзыгъэуIу центрым и унафэщI Бердиев Исмэхьил. КъинэмыщIауэ, зэхуэсым къыщыпсэлъахэщ КъБР-м экстремизмэмрэ терроризмэмрэ пэщIэтынымкIэ и министр Къуэшрокъуэ Залым, УФ-м и Президентым и лIыкIуэу КИФЩI-м щыIэм и Аппаратым и лэжьакIуэ Петров Владимир, Налшык, Псыхуабэ, Черкесск чыристан IуэхущIапIэм и лэжьакIуэ Бобылёв Валентин, Осетие Ищхъэрэ - Аланием и муфтий Гацалов Хьэжмурат, Тэтэрстаным, Дагъыстэным, Шэшэным, КъШР-м, Ставрополь крайм къикIа дин лэжьакIуэхэмрэ къулыкъущIэхэмрэ.

«Мыпхуэдэ зэIущIэхэр щIэх-щIэхыурэ Осетиеми щыдогъэкIуэкI, - жиIащ Гацалов Хьэжмурат псалъэ ирата нэужь. - Си жагъуэ хъууэ гу зылъыстэр фщIэрэ? Дэ дызэхуосри, Iуэхум дытопсэлъыхь. ЩхьэгъубжэмкIэ удэплъмэ, дини хабзи къызыфIэмыIуэху гупыр я щхьэ Iуэху зэрахуэжу уэрамым зэрыдэтыр уолъагъу. Абыхэм дыщызэхахын щIыпIэ къэдмыгъуэту хъунукъым. ЖытIэм мыхьэнэ щиIэнур ар къыдэхъулIэмэщ. СССР-м и зэманым Сухомлинский Василий жаIэри гъэсакIуэ цIэрыIуэ щыIащ. «Сабийр пэжу бгъэсэн папщIэ, абы и гум Тхьэм и хъуаскIэр иплъхьэу, зэрумыгъэункIыфIыным ухуэсакъын хуейщ», - жиIауэ щытащ абы. А гупсысэр цIыхубэри, динри, унафэ зыIэщIэлъхэри зы къарууэ дызэрыщытыпхъэм и щыхьэтщ».

Къызэхуэсахэм къэпсэлъэныгъэ щхьэпэкIэ закъыхуигъэзащ КъБКъУ-м ЩIалэгъуалэм ядэлэжьэнымкIэ и кафедрэм и унафэщI, философие щIэныгъэхэмкIэ кандидат Апажэ Светланэ. ЕгъэджакIуэм конференцым къекIуэлIахэм я пащхьэ кърилъхьащ 2013 гъэ лъандэрэ кафедрэм иригъэкIуэкI къэпщытэныгъэхэр зи лъабжьэ, щIалэгъуалэм я гупсысэкIэм и щыхьэту къэув бжыгъэхэр. Абыхэм къызэрагъэлъагъуэмкIэ, щIалэгъуалэм щыщу процент 60 къудейщ езыр къызыхэкIа лъэпкъым и хабзэхэр гъащIэм хэкIыпIэу къыщызылъытэр. КъыдэкIуэтей щIэблэр гупсысэх, Iуэхум тегушхуэгъуей, дэшэхыгъуафIэ ещI экономикэм и щытыкIэм, щIыналъэм лэжьапIэ зэрыщамыгъуэтым, зыхэпсэукIын мылъку къалэжьыныр гугъуу зэрыщытым. Ауэ узыгъэгуфIэ Iуэхущ диныр мыхъумыщIагъэм и нэщэнэу къэзылъытэхэм я бжыгъэр нэхъ мащIэ зэрыхъуар.