Литературэ

Къуэн Исмел Iуащхьэ пIалъэ итауэ ХьэтIохъущокъуэхэ я гуащэ къыхуеблэгъащ. «Фыз хьэщIэ нэхъей» жыхуаIэрати, емыжьэжурэ махуэ зыбжанэ дэкIат. «ХьэщIэр Тхьэм и лIыкIуэщ» псэлъафэм тету, къигъанэу ежьэж мыхъуурэ, Iуащхьэ пIалъэм гувауэщ щекIуэлIар.

ЦIыкIухэм папщIэ

(гушыIэ хъыбар)

Колхозхэтхэр губгъуэм дэзыш шыгур Данэхэ я куэбжэпэм нэсри, къыщызэтеувыIащ. Модрейми куэдрэ зыпигъэплъакъым и гъусэхэр: къыдэувыкIащ, хепIытIэ иджы жыпIэу, сумкIэ хьэлъэшхуэ иIыгъыу. ШыгупкIэмкIэ исхэр зэуэ къэIэбэри Данэр драIэтеящ и сумкIэри зэриIыгъыу. Данэ цIыху лъахъшэ IэмащIэлъэмащIэт, нащхъуэ цIыкIу хъужауэ. Щыгужь гъуэгум теувауэ кIыхьу здэкIуэм, щIэчэ имыIэу жеIэ:

- Хэдэ!

Раянэ къищэхуа бэлътокухэр, пшынэм ещхьу, зэтригъэжауэ, Фаизэ и пащхьэм щегъэсыс. Хъыджэбзхэр шэджагъуэ зыгъэпсэхугъуэм ирихьэлIэу, «ПцIащхъуэ абгъуэ» тыкуэным щIэлъэдауэ арати, гъатхэ дыгъэм къыхэувэжауэ, псапэ зэIэпах.

- КхъыIэ, сэри зы бэлътоку къызэт! - цIыхубз макъ къоIу.

Нэм къыфIэмынащэу, тыкуэн бжэIупэм деж удз гъэгъахэр щызыщэ нанэр гуфIэурэ къахудоплъей.

- Уэри хэдэ! - игъащIэ лъандэм ицIыхуам ещхьу щогуфIыкI абы Раяни, и бэлътокухэр хуеший.

Таурыхъ

Хы ФIыцIэ Iуфэм лъэсу сыкъыщежьэри, бгыщхьэ лъэныкъуэмкIэ щыIэ Ло Ипщэ къуажэмкIэ згъэзащ. Ар зыбгъэдэс Ло псы цIыкIур къызыдэж къуэладжэр Шахэпсрэ Сочыпсрэ щешкIурэх тIуащIэхэм я зэхуаку дэтщ.

ТхакIуэ цIэрыIуэ Ахъмэт Мухьэдин Хьуд и къуэр къызэралъхурэ илъэси 105-рэ ирокъу. 
Мухьэдин къыщалъхуащ КъШР-м хыхьэ Зеикъуэ къуажэм (ХьэтIохъущыкъуей), ауэ и сабиигъуэр щигъэкIуар Куэш-Хьэблэ жылэращ. Ар къыщыхъуа щIыпIэ дахэхэм куэдкIэ я фIыгъэу къалъытэ тхакIуэ зэрыхъуар.

Зеикъуэ (ХьэтIохъущыкъуей Ипщэ) къуажэр 1943 гъэм нэмыцэ зэрыпхъуакIуэхэм къыщыIэщIахыжым хэкIуэда щIалэхэм я фэеплъыр зэрагъэуврэ илъэс щэ ныкъуэм щIигъуащ. 

Зантарие Владимир Абхъазым и усакIуэ пажэщ, литературэхутэщ, филологие щIэныгъэхэмкIэ докторщ, публицистщ, жылагъуэ лэжьакIуэщ, Абхъазым щIэныгъэхэмкIэ и академием, Урысейм и ТхакIуэхэм я союзым хэтщ.

Унагъуэ псэущхьэхэм яхэтщ телъыджагъэу ядэтлъагъумкIэ зэдгъэщхьын щымыIэхэри, зи хьэл-щэнкIэ адрейхэм хуэдмыгъэдэнхэри. Апхуэдэ зыщ мы тхыгъэ мащIэм зи гугъу ныщыфхуэсщIынури.
Ди нысэ Ася хьэ дахэ цIыкIу къызэрищэхурэ куэд щIакъым. Абы «Кнопкэ» цIэуэ фIащащ, езыр хъу пэтми. И IэпкълъэпкъкIэ мыинми, зыри зытригъакIуэркъым. Псэущхьэр, Едгъулхэ я бынхэм хуэдэу, я унагъуэм хэсщ.
Куэд щIакъым абыхэм я деж хьэщIапIэ сызэрыкIуэрэ. Мыр сымылъэгъуатэмэ, стхыжынтэкъым.