Нобэ

Дунейпсо Олимп махуэщ. 1894 гъэм Париж щекIуэкIа конгрессым, Пьер де Кубертен и жэрдэмкIэ, унафэ къыщащтащ Дунейпсо Олимп комитет къызэгъэпэщыным теухуауэ, илъэсиплI къэс зэ Олимп джэгухэр ирагъэкIуэкIынуи траухуэжащ. 

ООН-м къэрал къулыкъу щыщIэным и дунейпсо махуэщ
Фызабэхэм я дунейпсо махуэщ
Балалайкэм и махуэщ
Къэзахъстаным и полицэм и махуэщ
Молдавием и къэрал щхьэхуитыныгъэм и махуэщ.
1990 гъэм Молдавие ССР-м и Совет Нэхъыщхьэм къищтащ республикэм и суверенитетым теухуа декларацэр.
Эстонием щагъэлъапIэ я ТекIуэныгъэм и махуэр. 1919 гъэм мэкъуауэгъуэм и 23-м эстон армэм Вынну къалэм деж щызэтрикъутащ Латвием и къалащхьэ Ригэ зыубыдауэ Эстонием къебгъэрыкIуэ нэмыцэдзэр.
1860 гъэм США-м и щэхурылажьэ IуэхущIапIэр къызэрагъэпэщащ.
1868 гъэм зэрыбкIэ зэрытрадзэ машинкэр къагупсысащ.
1930 гъэм Москва къыщызэрагъэпэщащ Урысейм щIэныгъэхэмкIэ и академием экономикэмкIэ и институтыр.
1934 гъэм Кремлым щагъэлъэпIащ ЛIыхъужьхэр. Лениным и орденымрэ Совет Союзым и ЛIыхъужь цIэ лъапIэр къэралым щыяпэу къызэрыфIащым теухуа тхылъымрэ иратыжащ кхъухьлъатэзехуэ Ляпидевский Василий. Апхуэдэуи ЛIыхъужь цIэр зыфIащахэу Молоков Василий, Каманин Николай, Леваневский Сигизмунд, Водопьянов Михаил сымэ, нэгъуэщIхэри ягъэлъэпIат а махуэм.
1941 гъэм, зауэм и етIуанэ махуэм, Къэсейхьэблэ щыщ ТхьэмытлIокъуэ Хьэсэн КъухьэпIэ Украинэм и къэрал гъунапкъэр ихъумэу лIыгъэ хэлъу и гъащIэр итащ: гранатэхэр щIэпхауэ фашист танкым зыщIидзэри, ар икъутащ, езыри хэкIуэдащ.
1944 гъэм советыдзэхэм щIадзащ Белоруссием и щIыналъэр фашистхэм къанэ щымыIэу къаIэщIэгъэкIыжыным теухуа, «Багратион» зыфIаща ебгъэрыкIуэныгъэм.
2016 гъэм Инджылызым референдум щекIуэкIащ икIи абы кърикIуахэм япкъ иткIэ унафэ къащтащ къэралыр Европэ Зэгухьэныгъэм къыхэкIыжыным теухуауэ.
1889 гъэм къалъхуащ урыс усакIуэ, зэдзэкIакIуэ, литературовед, Нобель и саугъэтыр хуэфащэу ягъэлъэгъуахэм ящыщ Ахматовэ (Горенкэ) Аннэ.
1950 гъэм къалъхуащ парт, къэрал лэжьакIуэ, хьэрычэтыщIэ, псапащIэ, Урысеймрэ КъШР-мрэ щIыхь зиIэ я ухуакIуэ Аргун Олег.
1952 гъэм къалъхуащ КъБР-м щIыхь зиIэ и артист, КъБР-м и Къэрал саугъэтым и лауреат КIэмыргуей Валентин.
1962 гъэм къалъхуащ «ВиД» телекомпанием и президент, «Взгляд» нэтыным и къызэгъэпэщакIуэхэм яхэта, жылагъуэ лэжьакIуэ Любимов Александр.
1965 гъэм къалъхуащ урысей уэрэджыIакIуэ, УФ-м щIыхь зиIэ и артист, Шэшэн республикэм и цIыхубэ артист Меладзе Валерий.
1972 гъэм къалъхуащ Франджым щыщ футболист цIэрыIуэ, Мадрид и «Реал» клубым и тренер нэхъыщхьэу щыта Зидан Зинедин.
Дунейм и щытыкIэнур
«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ. Хуабэр махуэм градус 24 – 25-рэ, жэщым градус I6 - I7 щыхъунущ.
Лъэпкъ Iущыгъэ:
ПащIэгъэлыгъуэ джэгу хэлъкъым.

Зыгъэхьэзырар ЖЬЭКIЭМЫХЪУ Маринэщ.
Поделиться:

Читать также:

08.05.2024 - 09:00 НОБЭ
07.05.2024 - 09:12 НОБЭ
06.05.2024 - 13:11 НОБЭ
03.05.2024 - 09:08 НОБЭ