Хьэпэпххэ я унагъуэр Кременчуг-Константиновкэ щопсэу. Езым я мылъкукIэ къащэхужауэ аращ зыщIэс унэр. Фаридэ жьэгум и хъумакIуэщ, щIалитIрэ хъыджэбзитIрэ иIэщи, псори унагъуэ хъужащ езыр и щIалэ нэхъыщIэм бгъэдэсщ. ЗэрыбыниплIым я нэхъыжьыр Дубаи щопсэу, абыи унэ къищэхуауэ къэкIуэжыну зегъэхьэзыр.
Набил дэнэ къэрали тыншу хэзагъэ цIыхущ. Мы къуажэм къэIэпхъуа нэужьи, куэдрэ гугъу ехьакъым, псыкъуий яхуещI, Iэмэпсымэхэр къищэхуауэ. Апхуэдэхэр къанэри къуажэм дэмысыну зыбжанэм унэ иратащ, языныкъуэ унагъуэхэр нэгъуэщI къэралхэм Iэпхъуауэ Хасэм къищэхуа унэхэр нэщIу щытщ.
Набил и щхьэгъусэр урыс бзылъхугъэщ, Волгоград къыщалъхуащ. Сирием къыщыхъуа щIалэм урыс пщащэр зэрызригъэцIыхуамрэ а тIур къызэрыздэгъуэгурыкIуамрэ сфIэгъэщIэгъуэн хъури япэу аращ сызыщIэупщIар.
Набил: Сэ СХьР-м щыщу Совет Союзым еджакIуэ къагъакIуэхэм сахэту I987 гъэм Москва сыкъашат. Дыщеджэнухэр щаубзыхум, Волгоград къыслъысащ. Инженер-механикыу Волгоград къэрал университетым сыщеджащ. ЕтIуанэ курсым сыщIэсу Юнонэ къэсцIыхури, куэд дэмыкIыуи щхьэгъусэ сщIат. Абы лъандэрэ илъэс 30-м нэблэгъащи, дыщыпсэунымкIэ, дыщылэжьэнымкIэ зэи пэрыуэгъу къысхуэхъуакъым. Сауд Хьэрыпым дыIэпхъуэн хуей хъуати, сщIыгъуу накIуэри, абыхэм я щыгъыным хуэдэ щыгъыу къыздэпсэуащ, Хьэрып Эмират Зэгуэтым дыкIуати, зыри жиIакъым, Сирием дыщисми, ди хабзэхэхр игъэзащIэу ди унэ щIэсащ. Зауэр къэхъейуэ, СХьР-м дыкъикIын хуей щыхъум Волгоград лэжьыгъэ нэхъ щызгъуэтти, абы тIэкIурэ дыщыпсэуащ си щхьэгъусэмрэ сэрэ. ИлъэситIкIэ ахъшэ зэхуэтхьэсри, мы унэр къэтщэхуащ, ди анэр ди гъусэу дыкъэIэпхъуащ.
Ди хъыджэбзыр Хьэрып Эмират Зэгуэтым щопсэу, и щхьэгъусэр адыгэщ. Зы пщащэ цIыкIуи зэдагъуэтауэ мэпсэу.
Фаридэ: Налшык дыкъэIэпхъуа нэужь, Набил фэтэр къытхуищтэри, езыр Волгоград лэжьакIуэ кIуащ. Абы къыхэкIкIэ, унэ къызыхуащэхухэм дахэхуакъым, щIалэм и къарукIэ къэтщэхужащ. Дызэресам елъытауэ хуабжьу гугъущ мыбы ущыпсэуну. Пенсэ нэгъунэ къызатыжыркъым, хущхъуэ махуэ къэс сыхуей мэхъу. Си нэ лъэныкъуэр Сирием операцэ щезгъэщIат, иджы ижьрабгъу лъэныкъуэм зыри илъагъужыркъыми, иджыри зы операцэ къыспэщылъщ. Сызыбгъэдыхьэнури сщIэркъым, щIэстын хуей пщIэри сиIэкъым. ЩIалэм и къару закъуэкIэ псэуа дыхъуну си фIэщ хъуркъым.
А псори лъэныкъуэкIэ ирегъэкIуэтэкI ди адэжь хэку дызэрысым, абыкIэ ди гур догъэфI. Ди гъунэгъухэр цIыху хъарзынэхэщ, адыги урыси яхэтщ.
Набил: ЩIыпIэ куэдым сыщыпсэуащ, сыщылэжьащ. Сирием дыкъикIын хуей щыхъуми, Европэми, Инджылызми, Америкэми сыкIуэу, си Iуэху дэкIыу сыщыпсэуну Iэмал сиIэт, ауэ си адэжь лъахэр зыкIи схуэхъуэжынутэкъым. Мыбы къыщепщэ жьыбгъэ нэгъунэ нэгъуэщIщ, гум дыхьэу, псэм къехуэбылIэу апхуэдэщ. Дыузыншэмэ, тшхын къэдлэжьыжынщ. Ахъшэ нэхъыбэ къыщызлэжь Волгогради куэдрэ сыщыIэфыркъым. Ауэ ахъшэ дыщыхуэныкъуэхэм деж сылэжьэну сокIуэ. Ди жагъуэ зэрыхъущи, псым, газым, электрокъарум ахъшэшхуэ тохуэри, ар нэхъ къыдохьэлъэкI. Шхын, щыгъын зыхуэбгъэныкъуэми, абыхэм я уасэр къэралым къыпхуигъэгъунукъым.
* * *
Аслъэныкъуэ Ясир и унагъуэри жылэм щIэуэ къыдэтIысхьэжахэм ящыщщ. Абы и щхьэгъусэ Рандэ Фаридэ ипхъущ. Хьэпэппхэ я деж дыщIэсу Рандэрэ и къуитIымрэ анэшхуэм деж къэкIуати, абдеж дыщызэдэуэршэращ. Нартрэ Щамрэ адыгэбзэкIи урысыбзэкIи дахэу мэпсалъэ икIи матхэ.
Рандэ зэрыжиIэмкIэ, щIалэ цIыкIуитIыр гъунэгъу сабийхэми еджапIэми хъарзынэу яхэзэгъащ. Езыр социологыу щытауэ арати, къуажэм дэт еджапIэми гъэсапIэми захуигъэзащ, сабийхэм ядэлэжьэну и гуращэу, арщхьэкIэ апхуэдэ Iэмал щымыIэу къыжраIащ. Иужьым, инджылызыбзэр ныбжьыщIэхэм яригъэджыну курс къызэригъэпэщати, къуажэдэсхэм ахъшэ зэрамыIэм къыхэкIыу, хуэмейуэ къыщIэкIащ.
Ясиррэ Рандэрэ я унагъуэр «Пэрыт» зэгухьэныгъэм япэу унэ къызыхуищэхуахэм ящыщщ.
Рандэ: Фызыхуэзахэм жаIэу зэхэфхагъэнщ: ди гугъуехь нэхъыщхьэр, ди цIыхухъухэм лэжьыгъэ зэрамыгъуэтырщ. Мэжид жэм къытхуищэхуати, гъэшыфIэу къыщIэкIащ. ГъэшхэкIыр сщэмэ, унагъуэм тшхын къытхущIэкIынщ жытIэу дыгуфIати, псоми жэм, бжэн яIэщи, къуажэдэсыр гъэш хуэныкъуэкъым, сэ къалэм схуэшэнукъым. Кхъуей хэсхыурэ зэхуэсхьэсырти, Мэжид Налшык схуишэрт, тыкуэнхэм схуритт. Ауэ апхуэдэу куэдрэ екIуэкIынт, гъэшыр ямыщэхумэ, жэмыр гъэшхэн хуеймэ, гугъуехь къытлъыкъуэкIри, тщэжащ.
Фаридэ: Сигу къоуэ сипхъуми, си малъхъэми лэжьыгъэ зэрамыIэр. ЩIалитIыр зэрапIын ахъшэ яхурикъуркъым. «Пэрытымрэ» Дунейпсо Адыгэ Хасэмрэ унэхэр хъарзынэу къытхуащэхуат, къэралым лэжьыгъэкIэ зыкъытщIигъэкъуатэмэ, дехъулIат.
Юнонэ: Ди унагъуэм ис псори щогуфIыкI Къэбэрдей-Балъкъэрым къызэрыIэпхъуэжам. Зауэм ухэс нэхърэ зыгуэрхэм ухуэныкъуэми, мамыру упсэумэ нэхъыфщI, дауи. Пэжщ, гугъу дохь. Ауэ псэукIэщIэм лъабжьэ хуэхъун тIэкIу диIамэ, хуэмурэ зыкъэдужьыжынт.
