Плутон и щэхухэрПIалъэ кIыхькIэ Плутоныр ялъытащ ебгъуанэ планетэу. 1930 гъэм ар къызэIузыха американ Томбо Клайд игугъащ ар дыгъэм нэхъ пэжыжьэ иужьрей дыдэ планетэу. Ар псом нэхърэ нэхъ цIыкIут. Томбо абы фIищащ тхьэм и цIэ. XXI - нэ лIэщIыгъуэм и пэщIэдзэм астрономхэм шэч къытрахьэ хъуащ: Плутоныр планетэу плъытэ хъуну пIэрэ, жаIэри. Зы лъэныкъуэкIэ, абы иIэт планетэм и хабзэхэр: хъурейт, дыгъэм и хъуреягъыр къикIухьырт, езым нэхърэ нэхъ ин нэгъуэщI планетэм и спутниктэкъым. Ауэ нэгъуэщI лъэныкъуэкIэ: планетэхэм я хабзэ еплIанэр къыхуэтт - и орбитэм пэгъунэгъуу щIыпIэ нэщI иIэтэкъым. Къэхутэныгъэхэр ирагъэкIуэкIыурэ, наIуэ хъуащ, Плутоным и орбитэр нэгъуэщI объектхэм къызэраухъуреихьар. Астрономхэм ахэр зэуIуу къабжри, американ астроном Койпер Джерардэ и цIэр фIащауэ, Койпер и пояскIэ йоджэ. 2006 гъэм дунейпсо астроном союзым зэIущIэ ирагъэкIуэкIри, Плутоным «планетэ» цIэр къыIэщIахащ. Ауэ, планетэм и хабзищыр зэриIэр къалъытэри, «планетэжьей» фIащащ.
Поделиться:
Читать также:
25.03.2024 - 15:00 →
ЩIалэгъуалэм я унэтIакIуэ
25.03.2024 - 13:30 →
Иджырей мардэм къитIасэу
25.03.2024 - 12:30 →
Электрокъарууэ къэдлэжьым дрикъужу
25.03.2024 - 12:15 →
Къурш хъыбар
21.03.2024 - 17:55 →
ГъэшхэкIым щIэупщIэ иIэщ
|