Еуэрэ-еуэрэт, жи, къуажэ гуэрым фызыжь цIыкIу дэст, пхъу закъуэ иIэу. Зыгуэр къепсэлъамэ, хъыджэбз цIыкIум и нэр къицIыщхъукI хабзэти, абы щхьэкIэ псори къызэреджэр НэгъэцIут. Йоуэри, пщэдджыжь гуэрым фызыжь цIыкIу бэзэрым кIуэн хуей Мэхъури, ипхъу закъуэм мыпхуэдэу жреIэ:
- НэгъэцIу, - жи, - сэ бэзэрым сыкIуэнущи, IэфIыкIэ къыпхуэсхьынщ, уэ унэм ущIэмыкIыу щIэс, сэ сыкъэсыжыхукIи бжэр зыми xyIyумыx! ХуIупхмэ, дыгъужьым уишхынщ, алмэстым уихьынщ, - жери фызыжь цIыкIур докI.
Я шыгъуэгу хадэм нэжьгъущIыдзэ хэсу къыщIэкIри, абы псори зэхихащ.
Абы хэту дыгъужьыжьыр къэсри бжэм теуIуащ.
- Хэт ар? - жи НэгъэцIу.
Дыгъужьыжьым адыгэбзэ ищIэртэкъыми, къугъри мэзым кIуэжащ. НэжьгъущIыдзэм ари зэхихащ.
Абы и ужькIэ мыщэжьыр къакIуэри бжэм теуIуащ.
- Хэт ар? - жи НэгъэцIу.
- Нанэ бэзэрым къикIыжащ, бжэр ныIyx! - жи мыщэжьым.
- Ахайт, мыщэжь, укъыщIэзгъэхьэнукъым, - жи НэгъэцIу. - Уэ уи макъыр макъыжьщ, нанэ и макъыр макъ цIущ.
Мыщэжьри гъумэтIымэу мэзым кIуэжащ. НэжьгъущIыдзэм ари зэхех.
Абы я ужь иту алмэстыр къосри бжэм тоуIуэ.
- Хэт ар? - жи НэгъэцIу.
- Бэзэрым сыкъикIыжащ, IэфIыкIи къыпхуэсщэхуащ: псынщIэу бжэр ныIyx! - жи алмэстым макъ цIукIэ.
- НтIэ уи Iэбэр бжэ щIагъымкIэ къыщIэгъэлъади, сегъэплъыт! - жи.
Алмэстым и Iэр бжэ щIагъым щIегъэлъадэ.
- Уу алмэсты, уэ уи Iэр фIыцIэжьщ, нанэ и Iэр хужьыбзэщ: зыIуегъэх! - жери НэгъэцIу бэлагъкIэ къоуэ абы и Iэм.
Алмэстым и Iэр къыщIепхъуэтыжри, гъырэ бгэуэ мэзым мэкIуэж. Мис итIанэ нэжьгъущIыдзэр къокIуэри бжэм къытоуIуэ:
- НэгъэцIу-НэгъэцIу, сэ бэзэрым сыкъикIыжащ, IэфIыкIи куэду къыпхуэсхьащ, - жи макъ цIукIэ, - псынщIэу бжэр ныIyx!
- НтIэ, уэ унанэр пэжмэ, уи Iэр бжэ щIагъымкIэ къыщIэгъэлъадэт! - жи НэгъэцIу.
НэжьгъущIыдзэм и Iэр бжэ щIагъымкIэ щIегъэлъадэ.
- Уу, нэжьгъущIыдзэ бзаджэжь, сыкъэбгъэпцIэну арати узыхуейр! - жи НэгъэцIу. - Ди нанэ и Iэпхъуамбэм пытыр Iэбжьанэщ, уэ уи Iэпхъуамбэм пытыр лъэбжьанэщ: кIуэж мэзым! - жи.
НэжьгъущIыдзэм цIутI жимыIэу къыIуокIыжри, лъэбжьанэм ещхь Iэбжьанэжьхэр пеупщI, и Iэхэр къабзэу етхьэщIри егъэзэж аби, бжэм тоуIуэ:
- НэгъэцIу-НэгъэцIу, - жи макъ цIукIэ, - бэзэрым сыкъикIыжащ, IэфIыкIи куэду къыпхуэсхьащ: псынщIэу сыныщIэгъэхьэж!
- НтIэ, уэ унанэр пэжмэ, уи Iэр бжэ щIагъымкIэ къыщIэгъэ жыт!
НэжьгъущIыдзэм и Iэр бжэ лъабжьэмкIэ щIигъэлъадэмэ, нанэ и Iэм ещхьу къабзэт, и Iэбжьанэхэри пыупщIат. Нанэ къэкIуэжащ, - жиIэри, гуфIэщ аби, НэгъэцIу бжэр щыIуихым, нэжьгъущIыдзэр унэм щIэпкIэщ, хъыджэбз цIыкIур къиубыдри, шыуаным иридзэщ аби, игъэващ. Игъавэри, етIысылIэщ аби, лы Iыхьэ закъуэ фIэкIа къимыгъанэу, ишхри шыуаныр дригъэжеижащ.
Абы ирихьэлIэу фызыжь цIыкIур пщIантIэм къыдыхьэжу щилъагъум, нэжьгъущIыдзэр шынэри гуэным итIысхьащ.
- НэгъэцIу-НэгъэцIу! - жиIэри нанэр къыщытеуIуэм, бжэр Iужащ.
Бжэр Iужри - НэгъэцIу щIэстэкъым. Дэнэ кIуауэ пIэрэ мыр? - жиIэри, зыщиплъыхьым, фIэлъ шыуаныр къилъэгъуащ. Иплъэмэ, лы Iыхьэ илъщ. Едзакъэри, игъащIэм имышхам хуэдэу IэфIт. «Алыхь-алыхь, мыр сыту IэфI! Тхьэ, ар зи IэфIагъыр, сэ сымышхыу, езы цIыкIум езгъэшхыжыным», - жиIэри джащ:
- НэгъэцIу-НэгъэцIу, дэнэ ущыIэ? - жери.
НэжьгъущIыдзэр гуэным къопсэлъыкI:
- НэгъэцIу уэрэ дэрэ Iэм-Iэм тщIащ! - жери.
- А сигъэунэхъу мыгъуэщ, а сыкъигъэсэхыж мыгъуэщ: си хъыджэбз закъуэр сигъэшхыжащ нэжьгъущIыдзэ гъуамэжьым! - жиIэщ фызыжь цIыкIуми, гуэныщхьэр игъэбыдэщ аби, гъуо къигъуэтри, жылагъуэр зэхуригъэшэсащ.
Зэхуригъэшэсщ аби, яхуэгъащ, яхуэтхьэусыхащ, итIанэ яжриIащ мыпхуэдэу:
- НэгъэцIу нэхъ дахэ къигъэщIам яхэтакъым: нэжьгъущIыдзэр схуиукIыу, НэгъэцIу къысхуэзыгъэхъужым НэгъэцIу фызу естынт! - жиIэри.
Апхуэдиз цIыху зэхуэсам зы къахэкIакъым, нэжьгъущIыдзэр сэ сукIынти, НэгъэцIу сэ къэзгъэхъужынти жиIэну. Псори Iэнкуну здэщытым, Къуиижь ЦIыкIур къыдохьэ, сыт къэхъуар жеIэри. Къэхъуар щыжаIэкIэ:
- НэжьгъущIыдзэри сэ сукIынщи, НэгъэцIуи къэзгъэхъужынщи, малъхъэнэгъуи сыпхуэхъужынщ, зы закъуэкIэ сыкъэбгъэгугъэмэ! - жери къоув Къуиижь ЦIыкIу.
- Ар сыт хуэдэ закъуэ?
- Щхьэфэгъуэплъ жыпIэу сызэрыкъуийр къызумыхъуэну сыкъэбгъэгугъэмэ!
Фызыжь цIыкIум тхьэ иIуэри къигъэгугъащ. Къыщигъэгугъэм, шыуан цIыкIу къритащ:
- Иджыпсту ежьи, мы шыуаным из быдзышэ схузэхуэхьэс! - жиIэри.
НэгъэцIу и анэр жылэм яхэлъэдащ быдзышэ лъыхъуэ. Къуиижь ЦIыкIу гуэным иIэбэри, нэжьгъущIыдзэр кIийуэ кърилъэфщ аби, пщIантIэкум ит тутеижьым ирипхащ. Зыгуэрым щIопщ иIыгъти, къыIэпихри, еуэщ аби, нэжьгъущIыдзэр дригъэлъеящ. Абы ирихьэлIэу фызыжь цIыкIури къосыж:
- А щхьэфэ дыщэ, а дыщэ плъыжь, быдзышэр из схуэщIакъым, дауэ мыгъуэ хъуну? - жери.
Из хъуным щалэ къыхуэту арати, дызыхуейм хуэдиз дыдэр къэпхьащ жиIэри Iихащ. Iихщ аби, къамышымкIэ нэжьгъущIыдзэм еуэм ишхар къыIуригъэпкIым, къыIуригъэпкIар шыуаным къыхигъахуэурэ, псори къыжьэдигъэпкIыжащ. ИтIанэ быдзышэр зэIищIэм, ебжурэ, НэгъэцIур псэууэ къыхигъэтэджыкIыжащ, и лъэнкIапIэ нэгэгъум фIэкIа къэмыту.
- Ари мыдэ щыIэщ! - жиIэри, жэщ аби, анэм къыщIихащ НэгъэцIу зэрагъэва шыуаныр.
Къуиижь ЦIыкIу абы хэлъ лы Iыхьэр къыхихри, быдзышэм хигъэджэразэщ аби, зэрылъам ириупцIэжри сэпсаууэ икIэжащ.
Абы и ужькIэ нэжьгъущIыдзэр шы мыгъасиблкIэ зэкIэщIатхъащ.
Езыхэр тхъэрэ-шхэуэ къызэхэнэжауэ Къалэжь къуажэкIэм деж щысщ, унэ зэтетышхуэм щIэсу.
