Календарь событий

Бэрбэч ХьэтIутIэ и цIэр зезыхьэ Къэбэрдей-Балъкъэр къэрал университетым ЗыужьыныгъэмкIэ и утыкум («Точка кипения») Iуэхугъуэ гъэщIэгъуэн щекIуэкIащ. «Сбербанк»-м и лэжьакIуэхэм я жэрдэмкIэ къызэрагъэпэща а Iуэхур теухуат щIалэгъуалэм хьэрычэтыщIэ IэнатIэхэр къызэрызэIуахыфыну щIыкIэм, къыщегъэжьэн хуейм, зэрызаужьыну щIыкIэхэм.

Физкультурэмрэ спортымрэ Къэбэрдей-Балъкъэрым зыщегъэужьыным, абы цIыху нэхъыбэ къыхэшэным мыхьэнэшхуэ республикэм щрат. Сыту жыпIэмэ, щIэблэ узыншэ диIэнымкIэ шэсыпIэхэм ар ящыщу къалъытэ. НобэкIэ спортымрэ физкультурэмрэ сыт щыгъуи зыхуэзыгъасэхэр цIыху мин 413-м щIыналъэм щыщIегъу ди деж икIи, ди гуапэ зэрыхъущи, а бжыгъэм къыхэхъуэ зэпытщ.

Иужьрей илъэс зыбжанэм спорт ухуэныгъэшхуэу 14 республикэм щаухуащ. Абы къыдэкIуэу, мыдрей апхуэдэ IуэхущIапIэу щIыналъэхэм щыIэхэр къагъэщIэрэж, зыхуей-зыхуэфIхэмкIэ къызэрагъэпэщ.

Алыдж-урым бэнэкIэ

Зы дыщэрэ домбеякърэ

Къэбэрдей-Балъкъэрым СпортымкIэ и министерствэм и телеграмм-каналым къызэритамкIэ, Урысейм алыдж-урым бэнэкIэмкIэ пашэныгъэр къыщыхьыным хуэунэтIа зэхьэзэхуэ Омск къалэм иджыблагъэ щекIуэкIащ. Абы щызэпеуащ къэралым и щIыналъэхэм я бэнакIуэ ныбжьыщIэу, илъэс 21-рэ иримыкъуауэ 350-м щIигъу.

«Урысей» дунейпсо гъэлъэгъуэныгъэ-форумым къыщызэрагъэпэща Узыншагъэм и махуэм утыку къыщрахьащ ди къэралым и хэгъэгухэм узыншагъэр хъумэн IэнатIэм щаIэ зэфIэкIхэр, IэщIагъэлIхэр я щIэныгъэкIэ, лэжьыгъэ и пIалъэкIэ щызэхъуэжащ. Зэхыхьэр къызэIуахащ Урысей Федерацэм узыншагъэр хъумэнымкIэ и министр Мурашкэ Михаил, ФедерацэмкIэ Советым и вице-спикер Святенкэ Иннэ, УФ-м Промышленностымрэ сатумкIэ и министрым и къуэдзэ Приезжевэ Екатеринэ сымэ.

Дзэлыкъуэ щIыналъэм къыщагъэкI кIэртIофым сыт щыгъуи щIэупщIэ иIащ икIи ноби апхуэдэщ. Ар къэралым и щIыналъэ куэдым фIы дыдэу къыщацIыху. Совет Союзым и зэманым кIэртIоф жылапхъэщIэхэр къэзыгъэкIа щIэныгъэлIхэм я фIыгъэ куэд хэлъащ а Iуэхум. Иджыпсту абыхэм я лэжьыгъэм пищэу Дзэлыкъуэ щIыналъэм щыIэщ «Дзэлыкъуэ кIэртIоф» IуэхущIапIэр.

Абы нобэкIэ кIэртIоф лIэужьыгъуэу 12 къегъэкI. Абыхэм яхэтщ цIыхухэм фIыуэ яцIыхуа, ягу дыхьа «Самбэ», «Зумбэ», «Тангэ», «Сальсэ», «Регги» кIэртIоф «къэфакIуэ» гупыр.

Ди зэманыр махуэшхуэхэмрэ юбилейхэмрэ я лъэхъэнэ зэрыхъуар псоми ди нэгум щIокI. Абыхэм я нэхъыбэр цIыхур щэн-щэхуэным ехулIэным зэрытещIыхьам щхьэхуимыту гу лъыботэ. Ауэ «Тхылъ щагуэш махуэм» ар хужытIэфынукъым. ЦIыхур еджэным зэрытригъэгушхуэм нэмыщI, мы махуэм IупщIу зэхегъэкIуэт тхылъыр тыгъэу къэзылъытэхэмрэ абы хуэмыныкъуэхэмрэ. 

Тхылъ щагуэш дунейпсо махуэр 2012 гъэ лъандэрэ ягъэлъапIэ. ЖэрдэмщIакIуэ а Iуэхум хуэхъуар США-м «Сабий тхылъхэм я интернет хэщIапIэ» япэ дыдэ къыщызэIузыха Бродмур Эммэщ.

Ди къэралышхуэм и тхыдэм и напэкIуэцIхъэм мымащIэу хэтщ  абы и цIыхухэр гъэунэхуныгъэ  щытыкIэ ткIийхэм щиува  лъэхъэнэхэр. Апхуэдэхэщ, къапщтэмэ, лIэщIыгъуэ блэкIам и нэхъ къэхъукъащIэ гужьеигъуэ дыдэхэм халъыта, 194I-1945 гъэхэм екIуэкIа Хэку зауэшхуэр, ди къэрал гъунапкъэхэр яхъумэу хамэ щIыналъэхэм щрагъэкIуэкIа дзэ Iуэхугъуэхэр,  гъунэгъу щIыпIэм   мы зэманым щекIуэкIхэр, нэгъуэщIхэри. Абыхэм ящыщ дэтхэнэми къэмыланджэжу хэтащ ди щIалэхэр, лIыгъэрэ хахуагъэрэ къагъэлъагъуэу.

Кавказ Ищхъэрэм и щIыналъэхэм бэнэкIэ хуитымкIэ я чемпионат иджыблагъэ Налшык къалэм щызэхэтащ. Абы щызэпеуащ цIыхухъу балигъхэр икIи зэхьэзэхуэм кърихьэлIащ щIыналъэхэм я лIыкIуэу бэнакIуэ 240-рэ.

Къэбэрдей-Балъкъэрым и бэнакIуэхэм ящыщу килограмм 79-рэ хъухэм я деж щыбанэ Хьэтанэ Идар ещIанэ увыпIэр къихьащ. Къэрэшей Азрэт килограмм 86-м етхуанэ щыхъуащ.

ЩIалэхэм я тренерхэр Хьэтанэ Хьэсэнбий, ЗэкIуий Арсен, Ажоев Исмэхьил сымэщ.

АдыгэбзэмкIэ егъэджакIуэхэм я пщэ къыдохуэ бзэм щIыгъуу щIэблэм я хьэл - щэным лъэпкъым и щэнхабзэмрэ хабзэ - нэмысымрэ хапщэныр. Нобэ, унагъуэ куэдым анэдэлъхубзэр щамылъытэ щыхъуа зэманым, бзэм и пщIэр сабийм зыхебгъэщIэну тыншкъым. Абы папщIэ егъэджакIуэхэм гудзакъэ яIэн хуейщ, Iэмал хуекIуэу а щытыкIэм лъэпкъым ифI хэлъу къикIын папщIэ. Апхуэдэ егъэджакIуэхэм ящыщщ Бахъсэн къалэм дэт школ №3-м адыгэбзэмкIэ и егъэджакIуэ, школым и унафэщIым и къуэдзэ Дыду-Уэзрокъуэ ФатIимэ. Абы Къэбэрдей-Балъкъэр къэрал университетым адыгэбзэмрэ литературэмкIэ и къудамэр къиухащ.

СурэтыщI-модельер, дизайнер, Адыгейм щэнхабзэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ, Адыгэ Республикэм и Къэрал саугъэтыр зыхуагъэфэща, «Лиги мира» республикэ жылагъуэ зэгухьэныгъэм и саугъэтыр зрата СтIащ Юрэ Мэхьмуд и къуэм и IэдакъэщIэкIхэм я гъэлъэгъуэныгъэ къыщызэIуахащ КъуэкIыпIэ къэрал музейм и Кавказ Ищхъэрэ къудамэу Мейкъуапэ дэтым.

Гъатхэпэм и 1, мэрем

         Граждан зыхъумэжыныгъэм и дунейпсо махуэщ

         Гуапагъэ зэжеIэным и дунейпсо махуэщ

         СПИД узыфэр зыпкърытхэм ящымымэхъэшэным и дунейпсо махуэщ

        1897 гъэм къалъхуащ КъБАССР-м щIыхь зиIэ и нартыхугъэкI, и гуащIэм къыпэкIуауэ орден, медаль зэмылIэужьыгъуэхэр зрата Щауэ Данил.

         Дунейм и щытыкIэнур