Календарь событий

05 марта 2024

Бахъсэн щIыналъэ зэпеуэм

Бахъсэн щIыналъэм щыщ Къулъкъужын Ищхъэрэ къуажэм иджыблагъэ щекIуэкIащ Олимп джэгухэм хыхьэ тхэквондо спорт лIэужьыгъуэмкIэ (ВТФ) зэхьэзэхуэ. Абы щызэпеуащ илъэси 8 - 14 зи ныбжь хъыджэбз, щIалэ цIыкIу.
Зэхьэзэхуэм япэ увыпIэр щиубыдащ Къубэ -Тэбэ къуажэм къикIа спортсменхэм. ЕтIуанэ хъуащ Бахъсэнёнкэ жылэм щыщ тхэквондистхэм. Ещанэ увыпIэр ялъысащ Къулъкъужын Ищхъэрэм и командэм. 
Зэпеуэр къызэрагъэпэщащ Къулъкъужын Ищхъэрэм и курыт еджапIэ №1-мрэ Къэбэрдей-Балъкъэрым ТхэквондомкIэ и федерацэмрэ. 

Iулъхьэ итыну хэтащ

Урысей ФСБ-м и Управленэу КъБР-м щыIэм и лэжьакIуэхэм къэлъыхъуэныгъэхэр ирагъэкIуэкIыу  къызэпаудащ коммерческэ IэхущIапIэхэм язым и унафэщIыр Iулъхьэшхуэ етыным  зэрыпыщIар.  
ЗэраубзыхуамкIэ, абы мурад ищIат зи унафэщI IэнатIэм къэпщытэныгъэхэр  щримыгъэкIуэкIын папщIэ Урысей ФСБ-м и управленэу КъБР-м щыIэм и лэжьакIуэм сом мелуан 1,3-рэ иритынуи ар къехъулIакъым, иужьрейм  и унафэщIым хъыбар иригъащIэри. 

Иджы Владикавказ къащыпоплъэ

КИФЩI-м боксымкIэ пэшэныгъэр къыщыхьыным хуэунэтIа зэхьэзэхуэ Ставрополь крайм и Суворовскэ жылэм иджыблагъэ щекIуэкIащ. Абы щызэпеуащ Кавказ Ищхъэрэм и щIыналъэхэм я щIалэхэмрэ хъыджэбзхэмрэ, псори зэхэту 368-рэ. 
Къэбэрдей-Балъкъэрым и спортсменхэм ящыщу я хьэлъагъ елъытауэ зыхэта гупхэм япэ увыпIэхэр къыщахьащ Ныр Идар (кг 54-рэ), Мартюшенкэ Алинэ (кг 57-рэ), Щауэжь Темырлан (кг 75-рэ), Шавердинов Аслъэн (кг 80), Занилов Идар (кг 86-рэ) сымэ.
Гъубжокъуэ Рустам (кг 51-рэ), Журавковэ Валерие (кг 50), Аджиковэ Дамирэ (кг 54-рэ) сымэ ещанэ хъуащ. 

И чэнджэщхэр, и гупсысэхэр гъэщIэгъуэнт

Адыгэ тхакIуэ, усакIуэ цIэрыIуэ Мысачэ Пётр адыгэ литературэм и лъагъуэ купщIафIэ щыпхишащ. 1957 гъэм Литературнэ институтыр къиухри, абы щегъэжьауэ «Советская молодежь» газетым, «Iуащхьэмахуэ» журналым я редакцэхэм щылэжьащ. ТхакIуэр 1988 гъэм дунейм ехыжащ.

НОБЭ

Гъатхэпэм и 5, гъубж
Гаджетхэр гъэункIыфIауэ щыгъэтыным и дунейпсо махуэщ
1911 гъэм
къалъхуащ КъШР-м и къэрал лэжьакIуэ, СССР-м и Совет Нэхъыщхьэм и депутату щыта, Къэрэшей-Шэрджэс автономнэ округым и Адыгэ-Хьэблэ щIыналъэм и унафэщIу лэжьа Къардэн Iэдэм.
1950 гъэм къалъхуащ полковник, жылагъуэ лэжьакIуэ, Израилым щыIэ Рихьэние къуажэм и Адыгэ Хасэм и тхьэмадэ Гъыш Самир. 

ХьэрычэтыщIэхэм я Iуэхухэр дагъэпсынщIэу

«Кавказ.РФ»-м ЗыужьыныгъэмкIэ и институтым Кавказ Ищхъэрэм и щIыналъэхэм я хьэрычэтыщIэхэм я IуэхущIапIэхэм зыщыхуэныкъуэ техникэхэмрэ лэжьыгъэхэм къыщагъэсэбэп оборудованэ нэхъыщхьэхэмрэ фейдэ хэлъу къызэращэхун IэмалыфIхэр къахуигъуэтащ. Абы щхьэкIэ узыхуеину дэфтэрхэр, къакIэлъыпкIухьын хуэмейуэ, езым къанэ щымыIэу зэригъэпэщащ, Iуэхур зэфIэкIа нэужь Iэ щIэбдзыжын фIэкIа къэмынэу.
Ауэ хьэрычэтыщIэхэм щIыхуэу къащтэ техникэмрэ оборудованэмрэ Iэмал имыIэу ди къэралым и заводхэм къыщыщIагъэкIауэ щытын хуейщ, дэлэлхэм я деж къыщащэхури хэту.

Пэрытхэм я жэрдэмыщIэхэр

Къэбэрдей-Балъкъэр гуманитар-технологие колледжым иджыблагъэ «Пэрытхэм я зэщIэхъееныгъэм» и щIыпIэ къудамэмрэ НыбжьыщIэхэр къэрал хабзэхэмрэ цIыхухэм я хуитыныгъэхэмрэ щыхагъэгъуазэ еджапIэмрэ къызэрыщызэIуахым ехьэлIа гуфIэгъуэ зэIущIэшхуэ щекIуэкIащ.

И гъэсэнхэр псоми къахэщырт

Лъэпкъым и мащIэкъым абы и зыужьыныгъэм гурэ псэкIэ хуэлэжьа, иджыри хуэлажьэ цIыхухэр. Абыхэм ящыщщ адыгэбзэмрэ литературэмрэ илъэс 30-кIэ Джэрмэншык курыт школым щезыгъэджа, цIыкIухэм анэдэлъхубзэр фIыуэ езыгъэлъэгъуа Дэхъу Нинэ. Ар Нартан къуажэм къыщалъхуащ. 1951 гъэм курыт еджапIэр къиухри, Къэбэрдей-Балъкъэр къэрал институтым Адыгэбзэмрэ литературэмкIэ и къудамэм щIэтIысхьащ икIи 1955 гъэм фIы дыдэу къиухри, Джэрмэншык школым щылэжьэну ягъэкIуащ.

ИрипIейтейм и Iуэху еплъыкIэ

Адыгэхэм «испы унэ» зыфIаща мывэ джей пIащIэхэу КъухьэпIэ Кавказымрэ Абхъазымрэ я бгылъэ щIыпIэхэм куэду узыщрихьэлIэхэр зы щIыкIэм тету щIащIам теухуауэ Iуэху еплъыкIэ зыбжанэ щыIэщ. 
Абыхэм ящыщ зыр щызэпкърыха хъуауэ къыдолъытэ адыгэ гъащIэмрэ щэнхабзэмрэ хуэгъэпса «Псынэ» журналым 2009 гъэм дунейм къытригъэхьа и 8-нэ къыдэкIыгъуэм Шыкъ Феррухь «Испы унэ» зыфIища и тхыгъэу къытехуам. 
А къэхутакIуэм къызэрилъытэмкIэ, испы унэхэр хы ФIыцIэм къуэкIыпIэмкIэ щыIэ и Iуфэхэм илъэс мини 5 ипэкIэ щыпсэугъа пасэрей адыгэ-абхъаз лъэпкъхэм я щIэинщ. 

Сосрыкъуэ Америкэми къыщацIыху

Мексикэм и Акапулькэ къалэм иджыблагъэ щекIуэкIащ бэнэкIэ хуитымкIэ, алыдж-урым бэнэкIэмкIэ, цIыхубз бэнэкIэмкIэ 37-нэ Пан-Американ чемпионатыр. Абы щызэпеуащ Америкэ щIыналъэхэм я къэралхэм я бэнакIуэхэр.

Iуэхур судым нэмыс щIыкIэ

Газыр къэзыгъэсэбэпхэм яхуэутIыпщыным пыщIауэ «Газпром»-м Налшык къалэм щиIэ IуэхущIапIэм и пресс-IэнатIэм къызэритамкIэ, унагъуэхэмрэ IуэхущIапIэхэмрэ Iуэхутхьэбзэу хуащIам къыпэкIуэн хуея ахъшэр нэсу къызэрамытам къыхэкIыу щIыналъэм и судхэм 2923 гъэм тхылъ 36838-рэ яхуигъэхьащ, абыхэм ехьэлIа унафэ къригъэщтэн мурадкIэ. ЩIыхуэу абыхэм яхузэтрихьар сом меларди 2-рэ мелуан 804-рэ хъурт.

КъэкIуэну зэманым и джэгухэр

Тэтэрстаным и къалащхьэ Казань мазаем и 21-м къыщызэIуахащ «КъэкIуэну зэманым и джэгухэр» зэхьэзэхуэр. Ар лъапэ махуэкIэ иригъэжьащ УФ-м и Президент Путин Владимир.