Дунейм щыхъыбархэр

Нобэ

Цыплъхэм я дунейпсо махуэщ

Болгариер щызэгухьэжа махуэщ. 1885 гъэм Болгарие пащтыхьыгъуэм гухьэжащ КъуэкIыпIэ Румелие щIыналъэр.

1872 гъэм Берлин щызэIущIащ императорищ: Вильгельм Езанэр (Германие), Франц Иосиф Езанэр (Австро-Венгрие), Александр ЕтIуанэр (Урысей). Ахэр тепсэлъыхьащ я къэралхэм я зэхущытыкIэхэр егъэфIэкIуэным, я зэпыщIэныгъэхэр гъэбыдэным. Инджылыз-урысей зэхущытыкIэхэр зэрызэIыхьам къыхэкIыу, Урысейм дарэгъухэр къыщилъыхъуэн хуей хъуащ Германиемрэ Австро-Венриемрэ я деж. Адрей къэралхэми я сэбэп зыхэлъхэр пхагъэкIын щхьэусыгъуэт абы къыкъуэувэныр къызыхэкIащ.

1936 гъэм «СССР-м и цIыхубэ артист» цIэ лъапIэр ягъэуващ. Япэ дыдэу ар зыфIащахэм ящыщщ Немирович-Данченкэ Владимир, Станиславский Константин, Качалов Василий, Москвин Иван, Неждановэ Антонинэ сымэ. СССР-м и тхыдэм щыиужьрейуэ, 1991 гъэм, а цIэр хуагъэфэщауэ щытащ Пугачёвэ Аллэрэ Янковский Олегрэ.

1939 гъэм Налшык шыгъэжапIэ къыщызэIуахащ.

1940 гъэм СССР-м Къэрал кIэлъыплъыныгъэмкIэ и цIыхубэ комиссариатыр къызэрагъэпэщащ.

1942 гъэм ВЛКСМ-м и обкомым Къэбэрдей-Балъкъэрым и щIалэгъуалэр къыхуриджащ нэмыцэ-фашист зэрыпхъуакIуэхэм ялъэкI псомкIи япэщIэувэну.

1956 гъэм СССР-м и Совет Нэхъыщхьэм и Президиумым унафэ къищтащ Сталиным и цIэр зезыхьэ саугъэтхэр Лениным и цIэр зезыхьэ дунейпсо саугъэтхэу зэхъуэкIыным теухуауэ.

1991 гъэм РСФСР-м и Совет Нэхъыщхьэм и Президиумым унафэ къищтащ Ленинград къалэм и цIэр Санкт-Петербургыу зэхъуэкIыжыным теухуауэ. 1712 – 1728, 1732 - 1918 гъэхэм ар Урысейм и къалащхьэу щытащ.

1991 гъэм СССР-м и Къэрал советым къищтащ Эстоние, Латвие, Литва республикэхэр щхьэхуит зэрыхъум теухуа унафэ.

2001 гъэм Урысей Федерацэм и Президент Путин Владимир Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм къэкIуащ.

1666 гъэм къалъхуащ урысей пащтыхь, Пётр Езанэм и къуэш Иван V.

1928 гъэм къалъхуащ дирижёр, композитор, СССР-м и цIыхубэ артист, Социалист Лэжьыгъэм и ЛIыхъужь Светланов Евгений.

1946 гъэм къалъхуащ УФ-м и Президентым экономикэ IуэхухэмкIэ и дэIэпыкъуэгъуу, къэралым финансхэмкIэ и министру, УФ-м и Правительствэм и УнафэщIым и къуэдзэу щыта Лившиц Александр.

1950 гъэм къалъхуащ КъБР-м щIэныгъэ IуэхухэмкIэ щIыхь зиIэ и лэжьакIуэ Щэрдан Анатолэ.

1973 гъэм къалъхуащ уэрэджыIакIуэ цIэрыIуэ Шатунов Юрэ.

Дунейм и щытыкIэнур

«pogoda.yandex.ru» сайтым зэритымкIэ, Налшык пшэр техьэ-текIыу щыщытынущ. Хуабэр махуэм градус 14 – 15, жэщым градус I12 – 14 щыхъунущ.

Лъэпкъ Iущыгъэ:

Акъылыр ландыщэщ, гъэсэныгъэр дыщэ жыгщ.

 

Зыгъэхьэзырар ЖЬЭКIЭМЫХЪУ Маринэщ.
Поделиться:

Читать также:

25.04.2024 - 09:00 НОБЭ
24.04.2024 - 13:21 ЩIым и махуэ
24.04.2024 - 11:43 НОБЭ
23.04.2024 - 09:45 НОБЭ
22.04.2024 - 15:50 НОБЭ