УэрэджыIакIуэ гъуэзэджэ

Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и цIыхубэ артист, Ингуш республикэм щIыхь зиIэ и артист, Урысейм щыпсэу лъэпкъхэм я артиадэм и лауреат Зеущэ Iэуес 1965 гъэм Бахъсэн щIыналъэм хыхьэ Къулъкъужын Ищхъэрэ къуажэм къыщалъхуащ. И цIыкIущхьэм щегъэжьауэ Зеущэм далъагъурт артист къызэрыхэкIынур. Iэуес и сабиигъуэм ирихьэлIэу нэхъ цIэрыIуэу, макъ лъэщ ягъэIуу утыкум ита Магамаев Муслим, Тут Заур, Лещенкэ Лев, Мэремыкъуэ Хъусен сымэ уэрэд жаIэу радиомкIэ зэхихмэ, телевизорымкIэ едаIуэмэ, ядежьурт, запищIыжырт. Апхуэдэурэ и макъыр ипсыхьырт щIалэ гурыхуэм. ЩIалэ цIыкIум и хэлъэтым дауи, гу къылъитащ и егъэджакIуэ ПщыхьэщIэ Риммэ. ИкIи абы Iэуес и адэ-анэм чэнджэщ къаритащ пасэу щIадзэу сабийр макъамэм нэхъри драгъэхьэхыну, абы нэхъ тегъэщIауэ ирагъэджэну. ЕгъэджакIуэм къыгурыIуат, и еджакIуэ цIыкIум и макъыр лъэщу зэригъэIуфынур. А зэманым макъамэм тегъэщIауэ щрагъаджэу Бахъсэн дэта интернат-школым Iэуес щагъэкIуам  илъэситI классыр къиухауэ арат. А школым ущIэтIысхьэн папщIэ, уи зэфIэкI бгъэлъэгъуэн, зэпеуэ упхыкIын хуейти, Iэуес ари къызэринэкIри, къамылапщэхэм я гупым хагъэхьащ. ЗдэкIуами, и егъэджакIуэхэм гу къылъатащ, ягу дыхьащ. Куэдрэ хэтт макъамэмкIэ екIуэкI зэпеуэ зэхуэмыдэхэм, текIуэныгъэ е ехъулIэныгъэ зыIэримыгъэхьауи зэи къахэкIыртэкъым.

1980 - 1984 гъэхэм РСФСР-м щIыхь зиIэ и артисткэ Шэрий Иринэ вокалымкIэ къыдэлэжьащ Зеущэм. А зэманым макъамэмкIэ еджапIэм Зеущэ Iэуес ехъулIэныгъэфIхэр щызIэригъэхьащ, щIэныгъэ щызэригъэгъуэтащ, макъамэм и щэхухэр къигъэIэсащ.

Зыхэт Iуэхум дихьэх, зи гуи зи пси абы ета щIалэр макъамэм, уэрэд жыIэным ухуезыгъасэ дерс щхьэхуэхэм   еджапIэ нэужьым кIуэрт. Апхуэдэу къыдэлэжьахэм ящыщу, фIыкIэ абы и гум къинэжащ егъэджакIуэ Iэзэ Ван Нам Низен.

1984 гъэм Зеущэ Iэуес щIэтIысхьащ Собинов Леонид и цIэр зэрихьэу Саратов дэт къэрал консерваторэм. Ещанэ курсыр къиухауэ армэм дашащ. Къулыкъу щрихьэкIа Приволжскэ дзэм уэрэдымрэ макъамэмкIэ ансамбль яIэти, абы и солисту хахауэ щытащ.

Къулыкъур ирихьэкIа нэужь, Саратов и еджапIэм игъэзэжащ Iэуес. А зэманым дирижер IэщIагъэм зыхуигъэсащ.

1991 гъэм Зеущэм КъБР-м къигъэзэжащ.Мыгувэу ар Шэджэм къалэм ЩэнхабзэмкIэ и уардэунэм къызэригъэпэща «Шэджэм псыкъелъэхэр» ансамблым и художественнэ унафэщI хъуащ.

ЗэрыгурыIуэгъуэщи, Зеущэ Iэуес творческэ гъуэгум пасэ дыдэу теуващ, и макъыр екIуу псыхьа щIэхъуам ари и щхьэусыгъуэу къыщIэкIынущ.

Зэпымыууэ Iуэху дахэхэм хэтщ Зеущэр икIи зыхыхьэр щIэщыгъуэ ещI. 2002 гъэм Франджым къыщызэрагъэпэща «Дунейпсо щэнхабзэ» фестивалым и лауреат, 2003 гъэм Урысейм щыпсэу лъэпкъхэм я артиадэм и лауреат хъуащ.

2004 гъэм Зеущэ Iэуес «Уэ уи махуэщ нобэ» зыфIища альбомыр къыдигъэкIащ. 2009 гъэм абы къратащ Кавказым и «Дыщэ микрофон» («Золотой микрофон») саугъэтыр.

Нобэ Зеущэ Iэуес Бахъсэн  къалэм ЩэнхабзэмкIэ и уардэунэм и унафэщIым и къуэдзэу мэлажь, къызэрагъэпэщ Iуэхугъуэхэм екIуу хэтщ, республикэм и пщIэр еIэт. ЕIэт макъ дахэкIи, цIыхугъэкIи, Iуэху бгъэдыхьэкIэкIи. Утыкур игъэбжьыфIэу, лъэпкъым куэдрэ хуэлэжьэну Тхьэм жиIэ.

НафIэдз Мухьэмэд.