Налшык къалэ и Музыкэ театрым щекIуэкIащ «ФIагъым и лъагапIэ-2024» фIэщыгъэр зиIэ Япэ Кавказ-Ищхъэрэ конференц. Ар теухуауэ щытащ Урысей Федерацэм медицинэ хуэIухуэщIэхэр фIагъ пылъу икIи шынагъуэншагъэу къыщызэгъэпэщынымкIэ лэжьыпхъэхэм. Зэхыхьэм хэтащ къэралым узыншагъэр хъумэнымкIэ и IэнатIэм и IэщIагъэлI пашэхэр, хэгъэгу зэмылIэужьыгъуэхэм щыIэ медицинэ IуэхущIапIэхэм я унафэщIхэр, дохутырхэр.
Конференцыр, видеозэпыщIэныгъэм и Iэмалхэр къигъэсэбэпу, къызэIуихащ «Росздравнадзор»-м и унафэщI Самойловэ Аллэ. Абы къыхигъэщащ цIыхухэм медицинэ Iуэхутхьэбзэхэр фIагъ пылъу икIи шынагъуэншэу яхуэщIэныр узыншагъэр хъумэнымкIэ IэнатIэм зыхуигъэувыжа къалэн нэхъыщхьэхэм ящыщ зыуэ зэрыщытыр икIи абы ирагъэкIуэкI лэжьыгъэхэр егъэфIэкIуэным зэрыхуэунэтIар. Самойловэ Аннэ зэIущIэм хэтхэм ехъуэхъуащ купщIафIэу лэжьэну, я Iэзагъэм хагъэхъуэну, зыхуагъэувыжа къалэнхэр зрагъэхъулIэкIэрэ, лъагапIэщIэхэм хуэкIуэну.
КъБР-м и Iэтащхьэ КIуэкIуэ Казбек зэIущIэм хэтхэм зэразыхуигъазэ фIэхъус тхыгъэм къеджащ республикэм и Правительствэм и УнафэщI Мусуков Алий. Абы къыхигъэщащ цIыхухэм я узыншагъэр хъумэным, медицинэ дэIэпыкъуныгъэм и фIагъым хэгъэхъуэным нобэ къэралым гулъытэ щхьэхуэ зэрыхуищIыр.
- Урысейм и щIыналъэ зэхуэмыдэхэм къикIа медицинэ щIэныгъэлIхэмрэ IэщIагъэлIхэмрэ зыхэт нобэрей конференцыр а Iуэхум зэрытраухуам мыхьэнэшхуэ иIэщ, - жиIащ абы. - ЗэIущIэм щытепсэлъыхьынущ IэнатIэм узыщрихьэлIэ гугъуехьхэм, ахэр зэфIэхынымкIэ щыIэ хэкIыпIэхэр щагъэнэхуэнущ, апхуэдэуи IэщIагъэлIхэр лэжьыгъэ и пIалъэкIи щызэхъуэжэнущ. Шэчыншэу, а псор щхьэпэщ IэнатIэм зиужьынымкIэ, ар нэхъри егъэфIэкIуэнымкIэ. Абы и лъэныкъуэкIэ къыхэзгъэщыну сыхуейт къэралым узыншагъэр хъумэнымкIэ и IэнатIэм къыпэщыт къалэнхэр зэфIэхынымкIэ, абы и унэтIыныгъэ псоми зегъэужьынымкIэ «Росздравнадзор»-м ФIагъымкIэ и лъэпкъ институтым къыпхуэмылъытэн лэжьыгъэшхуэ зэрыригъэкIуэкIыр. Нобэрей зэхыхьэм къыщагъэнэIуэнущ IэнатIэр ипэкIэ зыгъэкIуэтэфыну еплъыкIэщIэхэр, абыхэм я фIагъыр зыхуэдэм елъытауи, ахэр гъащIэм зэрыщагъэзэщIэнум псори хущIэкъунущ. Къэралым узыншагъэр хъумэнымкIэ и IэнатIэм, Урысей медицинэ щIэныгъэм хуэщхьэпэн Iуэхухэр зэфIэвгъэкIыну, мы махуэхэм евгъэкIуэкIыну лэжьыгъэм ехъулIэныгъэ щывиIэну си гуапэщ.
ФIагъымкIэ лъэпкъ институтым и генеральнэ унафэщI Запольский Александр жиIащ Къэбэрдей-Балъкъэрым и гуапэу къызэрыкIуар икIи фIыщIэ хуищIащ щIыналъэм и Iэтащхьэм, мыхьэнэшхуэ зиIэ апхуэдэ конференцыр республикэм къызэрыщызэригъэпэщам папщIэ.
- Дызыпэрыхьа Iуэхур гугъущ икIи жэуаплыныгъэшхуэ зыпылъщ, - къыхигъэщащ абы. - Медицинэ IуэхущIапIэхэм щрагъэкIуэкI лэжьыгъэм я фIагъым зэрыхэдгъэхъуэным псоми зэгъусэу ди зэфIэкIи, ди гуащIи етхьэлIэн хуейщ. Езыхэр зи унафэщI IуэхущIапIэхэм къищынэмыщIауэ, я хэгъэгухэм щыIэ адрей IэнатIэхэри зыужьыныгъэм хуэзышэ лэжьэкIэщIэхэм зэрытехьа щIыкIэм дыщагъэгъуэзэнущ IэщIагъэлI пажэхэм. Абыхэм я щапхъэхэр ди гъуазэмэ, Iуэхум куэдкIэ нэхъ тыншу дыхэзэгъэнущ.
КъБР-м узыншагъэр хъумэнымкIэ и министр Къалэбатэ Рустам «Росздравнадзор»-ми ФIагъымкIэ лъэпкъ институтми фIыщIэ яхуищIащ сыт хуэдэ IуэхукIэ зыхуагъазэми къызэрыдаIыгъым папщIэ.
- Къэралым щагъэзащIэ «Узыншагъэр хъумэн» лъэпкъ проектыр, абы и фIыгъэкIэ IэнатIэм зыужьыныгъэшхуэхэр щокIуэкI, - жиIащ министрым. - «ЦIыхухэм япэ медицинэ дэIэпыкъуныгъэхэр щыхуащIэ IуэхущIапIэхэр къэгъэщIэрэщIэжын» программэмкIэ иужьрей илъэсхэм ди щIыналъэм и медицинэ IуэхущIапIэ зэхуэмыдэхэм зэхъуэкIыныгъэшхуэхэр щекIуэкIащ, а лэжьыгъэм адэкIи къыпыдощэ. Апхуэдэу, иджыпсту иужь дитщ цIыхухэм ират медицинэ дэIэпыкъуныгъэхэм я фIагъым хэгъэхъуэнымкIэ Iуэху пыухыкIахэр зэрыдгъэзэщIэным. АбыкIэ щыIэ жыпхъэщIэхэм техьащ щIыналъэм и медицинэ IуэхущIапIэ зыбжанэ. Догугъэ нобэрей конференцыр Iуэху щхьэпэ куэдым я зэхэублакIуэ, лэжьыгъэ и пIалъэкIэ щызэхъуажэ, щIыналъэхэм я IэщIагъэлIхэр нэхъ гъунэгъуу зэзыгъэцIыху, зэпызыщIэ утыку хъуну.
АдэкIэ Запольский Александр «Росздравнадзор»-м узыншагъэр хъумэнымкIэ IэнатIэхэм щрагъэкIуэкI медицинэ Iуэхутхьэбзэхэм я фIагъымрэ шынагъуэншагъэмрэ къызэрипщытэ жыпхъэ щхьэхуэхэм кIуэцIрыкIа IэнатIэхэм - Налшык къалэ клиникэ сымаджэщ №№1-м, 2-м, Нарткъалэ дэт, ЩIыналъэхэм зэдай, узыфэ зэмылIэужьыгъуэхэр зыпкърытхэм щеIэзэ сымаджэщым, Прохладнэ район сымаджэщым, Кардиодиспансерым - сертификатхэр яритыжащ.
Абы иужькIэ ФIагъымкIэ лъэпкъ институтым и унафэщIыр зэпкърыхауэ тепсэлъыхьащ Урысей Федерацэм медицинэ хуэIухуэщIэхэр фIагъ пылъу икIи шынагъуэншагъэу къыщызэгъэпэщыным зэрызиужьым. Абы къыхигъэщащ а Iуэхур гъэзэщIэнымкIэ Къэбэрдей-Балъкъэрыр КИФЩI-м хыхьэ щIыналъэхэм я деж зэрыщыпэрытыр.
- Къэралым и хэгъэгу 61-рщ а медицинэ жыпхъэщIэхэм хуэкIуар, - жиIащ Запольский Александр. - КИФЩI-м Iуэхур къыщрагъажьэ къудейуэ аращ. МазитI-щым къриубыдэу фи щIыналъэм и медицинэ IуэхущIапIэ зыбжанэм ар зрагъэхъулIэфащ. Абы къегъэлъагъуэ лэжьыгъэшхуэ зэрызэфIэвгъэкIар, республикэм и УнафэщIри, Правительствэри, узыншагъэр хъумэнымкIэ министрри Iуэхум жыджэру зэрыхэтыр. НаIуэ зэрыхъуащи, фи щIыналъэр а IуэхумкIэ пашэщ икIи, шэч хэмылъу, пэрыт увыпIэр адэкIи иIыгъынущ. Дэ зэрытхузэфIэкIкIэ фи Iуэхухэр вдэтIыгъынущ.
Зэхыхьэр махуитIкIэ екIуэкIащ. Япэ махуэм IэщIагъэлIхэр тепсэлъыхьащ Iуэхугъуэ зэмылIэужьыгъуэ куэдым, етIуанэм - хьэщIэхэм зыщагъэгъуэзащ республикэм и медицинэ IуэхущIапIэхэм щекIуэкI лэжьыгъэм.
Сурэтыр Къарей Элинэ трихащ.