ГуфIэгъуэ гуэрым дыхэту цIыхухъухэм я псалъэмакъ зэхэтхащ. Ахэр тепсэлъыхьырт ди къэралым Украинэм щригъэкIуэкI дзэ 1уэху хэхам.
Абы щызэхэтхахэр ди гум хэмыхьэу къанэркъым, ик1и мы тхыгъэм псэр хуеIащ. Зи гугъу ящIа 1уэхум хэт, зауэр IупщIу зи нэгум щIэкIа, абдеж къыщыхъур пэжу къытхуэзыIуэтэн, гурыIуэгъуэ тщызыщIын лIыхъужь дыхуэныкъуэ хъуащ. ЖыпIэнурамэ, апхуэдэ щIалэхэр ди мащIэкъым…
Апхуэдэ лIыхъужьщ Хьэбэз къуажэм щыщ, 2-нэ нагъыщэ зиIэ «Дзэ къулыкъум къыщигъэлъэгъуа хахуагъэм папщ1э», «Л1ыхъужьыгъэм папщ1э» медалхэр, и къулыкъум зэрыхуэхьэзырым, ар нэгъэсауэ зэригъэзащIэм папщIэ щIыхь тхылъхэр гъунэжу къызыхуагъэфэща Жу Елдар Анзор и къуэр.
Абы и унагъуэр Хьэбэз щыпсэуми, лъэпкъкIэ ахэр Али-Бэрдыкъуэ къуажэм щыщщ. Ди лIыхъужьыр быныбэ унагъуэм къыхэкIащ. ЗэкъуэшитIрэ зэшыпхъуитIрэ мэхъури, езыр я нэхъыжьщ. И ныбжьыр илъэс 23-м итщ.
Хьэбэз курыт еджапIэр къиуха нэужь, щIалэр Черкесск къалэм дэт технологие колледжым щеджащ. IэщIагъэу абдеж къыхихари гъащIэ лъагъуэ хуэхъунум тегъэпсыхьат – «Къэхъукъащ1э къызэрымык1уэм деж зыхъумэжын» къудамэращ. Еджэгъуэ илъэсиплIыр къыщызэринэкIым, Елдар накъыгъэ мазэу военкоматым зыхуигъэзащ и еджэныр зэриухыу, дзэм къулыкъу щищIэну зэрыхуеймкIэ хъыбар яригъащIэу. Апхуэдэу, къулыкъури щызэфIэкIым, зэрысабий лъандэрэ зыщIэхъуэпса зауэл1 IэщIагъэм и гъащIэр ирипхыну зэрыхуейр нэхъри IупщI щыхъуащ. ИкIи, куэд димыхыу, Новочеркасск деж контракткIэ къулыкъур ирихьэкIыну зэгурыIуэныгъэ ядищIащ.
ЩIалэр къызэрыддэгуэшамкIэ, Новочеркасск махуэ къэс щIалэхэр зауэ щытыкIэ зэхуэмыдэхэм щыхуагъэхьэзыру къекIуэкIащ. Апхуэдэщ бгыхэм хьэлъэхэр яIыгъыу дэкIыныр, парашюткIэ къелъэныр, я Iэпкълъэпкъыр япсыхьыныр, нэгъуэщIхэри. ИкIи щIалэр IэщIагъэ къыхихам илъэсрэ ныкъуэрэ ирилэжьауэ, дзэ 1уэху хэхам ираджащ. Дауи, Елдар хуэдэхэращ (зауэм хурагъэсахэр) апхуэдэ Iуэхум япэ махуэхэм къриубыдэу УкраинэмкIэ ягъэIэпхъуар…
Жы1апхъэщи, ди лIыхъужьыр спецназращ зыхэтыр, ар и IэщIагъэкIэ тIасхъэщIэх-сапёрщ. Арами, зауэм щыIуткIэ къалэн зэмылIэужьыгъуэ куэд игъэзэщIэну къыхудохуэ.
СВО-р зэрекIуэкI илъэсрэ ныкъуэм къриубыдэу, Елдар зэхэуэхэми хэхуащ, псэзэпылъхьэпIи ихуащ.
- Пэжщ, арыншэуи хъуркъым. УIэгъэ хъуаи, зи дунейр зыхъуэжаи, ди жагъуэ зэрыхъущи, щыIащ. Ауэ, иджыпсту нэхъ дотынш, сыту жыпIэмэ, иджыкIэ Донецк къалэращ ди гупыр здэщыIэр, - жеIэ щIалэм.
Дыщегъэгъуазэ Iэщэ-фащэкIэ, шхынкIэ къызэрызэрагъэпэщами.
- Дауи, зауэ щекIуэкIкIэ шхынкIэ, псыкIэ узэпыункIи мэхъу. УздэщыIэм елъытауэ, ахэр тыншу уи деж къамышэсыфыным зыри хуэIуакъым. Ари къыбгурыIуэн хуейщ, бэшэчагъ пхэлъыпхъэщ апхуэдэм деж, - къыхегъэщ Елдар.
ЩIалэр зыхэт гупым, къыщIыгъухэмкIэ, ахэр зэрызэхущытымкIэ деупщIащ.
- Сэ нэмыщI зы къэбэрдей, зы ингуш, адрейхэр урыс защIэщ. ЦIыху тхущIым щIигъу дохъури, псори дызэныбжьэгъущ, дызэрыIыгъщ. НыбжькIи дызэтехуэркъым, арами, нэхъ ищIэмкIэ, нэхъ къыдэхъумкIэ зыр адрейм дыдоIэпыкъу, дызочэнджэщ, — къыддогуашэ зауэлIыр.
ТфIэгъэщIэгъуэну дызыщIэупщIахэм ящыщщ ди щIалэхэр бийм зэрахущыт щIыкIэр.
- ИпэжыпIэкIэ жыпIэмэ, «гъуджэм» хуэдэущ дазэрыхущытыр. Абыхэм ящыщ псори зауэ хуейкъым, IэмалыншагъэкIэ яхэтхэри щыIэщ. Апхуэдэхэм гъэру зыкъат, дэри я Iэщэ-фащэ яIыдохри, ахэр зи анэмэтым идот. ИужькIэ, ахэр е зауэр иухыху яIыгъынущ, е зэхъуажэ къыхэхуэмэ, къахъуэжынкIи мэхъу. ЖысIэнуращи, дыдейхэм зэран зыми ирахыркъым, - жеIэ Елдар.
Ди псэлъэгъум дызэрыщигъэгъуэзамкIэ, СВО-м хэт дэтхэнэми абы щIыщыIэри, игъэзащIэ къалэнри нэгъэсауэ къыгуроIуэ.
- Си гъусэхэм я нэхъыбэм жаIэ: «Дэ мыбдеж дыщ1ыщыIэр, ди къалэн пажэр бийр ди щIыналъэм, ди хэгъэгухэм, ди къалэхэм нэмысынращ, дэмыхьэнращ!».
Куэдым унагъуэ яIэщ, ахэр дэтхэнэри зэгупсысыр, япэ дыдэу, и Iыхьлыхэм зауэр ялъэмыIэсынращ. СызэреплъымкIэ, бийр къыптеуэну зэрызигъэхьэзырыр щыпщ1экIэ, уэ япэ зибгъэщу уи щIыгум къытумыгъэхьэныр губзыгъагъэщ, - къыддогуашэ и гупсысэ гъэтIысамкIэ щIалэр.
КъищынэмыщIауэ, дыщIэупщIащ зауэм щыхэткIэ, зэхэуэхэм щыхэхуэкIэ къару къезытымкIэ.
- Псом япэрауэ, уигурэ уи псэрэ зэтеубыдауэ, уздэкIуэри, ущIэкIуэри пцIэуэ щытын хуейщ. Зауэм зыхуэбгъэхьэзырыфынукъым. Ауэ гу пкIуэцIылъыпхъэщ. Ар хьэкъщ. Псэ щыпIуткIэ, шынэ уи гум къихьэнкIи мэхъу, пэжщ. Арами, а гум къихьар зытебгъакIуэ хъунукъым, иджыпсту мыбдеж дыдэм ущIыщыIэр къыбгурыIуэн хуейщ.
Си щхьэкIэ сыкъапщтэмэ, къызгуроIуэ сэ къыхэсхыжа лэжьыгъэу мыр зэрыщытыр. Мыбы сыкъыщыкIуакIэ си лэжьыгъэр згъэзэщIэн хуейщ. Сэ, нэгъуэщI си гъусэхэми хуэдэу, куэд сэлъытащ: си гъащIэм и мызакъуэу, си гъусэхэм я гъащIэри, зауэр зэриухыну щIыкIэри, - жеIэ Елдар.
Зи гугъу щIыпхъэу къэтлъытащ, нобэкIэ щIалэм и гупыр здэщыIэ Донецк къалэм щыпсэухэр Урысейм икIа сэлэтхэм къазэрыпыкъуэкIыр.
- ФэрыщIагъ хэмылъу, къытхуогуфIэ. Псалъэ Iей щыгъэтыжауэ, нэбгъузкIэ къыдэплъIакъым. Абдеж дызэрыщыIэм щогуфIыкI, - жеIэ ди псэлъэгъум.
КъищынэмыщIауэ, Елдар дызэреупщIахэм ящыщщ СВО-м хыхьэным егупсыс щIалэхэм сыт хуэдэ чэнджэщкIэ захуигъазэмэ нэхъ тэрэзу къилъытэми.
- Псом нэхърэ нэхъыщхьэр уи псэкIи, уигукIи, уи щхьэкIи зэтеубыдауэ ущытынращ. Псэкупсэ щытыкIэхэращ псори зэуэлIэжыр. Ар япэу. ЕтIуанэу - зауэм уIутыххэу гупым къалэн гуэр ягъэзэщIапхъэу яунэтIамэ, уэ абыхэм я цIэ къыщраIуэм уахэмытамэ, закIэрумыщIэ. Ауэ къалэныр зыгъэзэщIэн хуей гупым хэтхэм я цIэхэр къыщраIуэм ууейр хэтамэ, «сынэкIуэнукъым» жып1эу зумыгъанэ.
Мы зи гугъу сщIа хабзэр зыщIыпIи щытхакъым, ауэ ар зауэлIхэм мыхьэнэшхуэ зратщ. А жысIахэм щыщ къыщыхъукIэ, гупым и къалэныр тыншу зэи игъэзащIэркъым. Ар фигу ивубыдэ! - къыддэгуэшащ ди зауэлIхэм ягъэунэхуа нэщэнэмкIэ ди псэлъэгъур.
Елдар зи гугъу ищIа хабзэр дэркIэ мыгурыIуэгъуэми, дунейм и зэхэлъыкIэм и Iыхьэу къыщIэкIынущ. ИкIи мыбдеж гу зылъытапхъэщи, дунейм и щэхухэм ди щIалэхэр щыгъуазэ щищIкIэ, ар зы нэщэнэфIу къыдолъытэ...
P/S Жу Елдар дыщепсалъэм и зыгъэпсэхугъуэ мазэу дрихьэлIат. Ауэ тхыгъэр хьэзыр щыхъуам ди лIыхъужьым УкраинэмкIэ иунэтIыжагъэххэт… И жэщ-махуэхэр тыншу, къэхъукъащIэншэу Тхьэм ирыригъэхьэкI и къулыкъур, узыншэу и унагъуэм къахигъэхьэж!
