БетэмалкIэ IэщIахырт

Метр 5642-рэ зи лъагагъ Iуащхьэмахуэ дэкIыну хуейхэм я бжыгъэм хэхъуэ зэпытщ. Ар хъарзынэт, ауэ а щыгур къэзыгъэIурыщIэхэм я дэтхэнэми абдеж къыщинэн хуейуэ къелъытэ фэеплъ гуэр, ирехъу ар бэракъ, сурэт, я гум къыпылъэда тхыгъэхэр зытет пхъэбгъу икIи абыхэм мыхьэнэшхуэ ирамытурэ йокIуэкI, хэт ар зэран зыхуэхъур жыхуаIэу.
 Къуршым цIыху дапщэ дэкIрэ зы илъэсым хуэзэу? Мы гъэм и закъуэ къэтщтэнщи, бадзэуэгъуэм къыщыщIэдзауэ шыщхьэуIум нэсыху, турист мин 600 къэкIуащ. Абыхэм ящыщ куэдыр Iуащхьэмахуэ дэкIын щхьэкIэщ къыщIэкIуэр. АтIэ фи нэгу къыщIэвгъэхьэт цIыху къэс, хьэпшып цIыкIу нэхъ мыхъуми, абы къыщинэныр… А щIыпIэхэр ягъэкъэбзэн щхьэкIэ абы нэс дэкI волонтёр гупхэри щыIэщ. Абыхэм яфIэфIу хохьэ ди республикэм имызакъуэу, нэгъуэщI щIыналъэхэм къикIахэри. Абыхэм я Iуэхур гугъу емыхьу кърахьэлIэуи пхужыIэнукъым.
Интернетым къихута тхыгъэхэм къызэрыхэщамкIэ, иджыблагъэ апхуэдэ пхъэбгъухэм ящыщ зыр цIыху щхьэхуэхэм я нэм къыфIэнащ икIи абы тетыр щхьэжэ ящыхъуащ.
Тэтэрстаным щыщ щIалэм Iуащхьэмахуэ щыгум щыхитIащ «Минги-Тау - Эльбрус - Гора Мингов» жиIэу зытет пхъэбгъу мыин. Ар къэзыгъуэта ди лъахэгъухэр а тхыгъэр зейм и лъэужьым тету икIэщIыпIэкIэ ежьащ. 
Iуащхьэмахуэ мингхэм я щыгу щIэхъуам и щхьэусыгъуэр къэзылъыхъуэхэм «Газета Юга» - м и журналистхэри Iуэхум хашащ. Абыхэм къызэрахутамкIэ, хьэщIэ щIалэм «Мингерхэм я лъахэ» зыфIищар Тэтэрстаным и щIыналъэ цIыкIухэм зегъэужьыным теухуауэ езым къыхилъхьа пэхуэщIэм къызэщIиубыдэ щIыпIэхэрт. Абы хыхьэну хуейхэр къыхуреджэ кемпингхэр, лъакъуэрыгъажэ къэжыхьыпIэхэр, туристхэр зыхуеину Iэмэпсымэхэр щащэ щIыпIэхэр ухуэным. Абы хэт хъунущ, щыпсэу щIыпIэм, къэралым емылъытауэ, гупыж зиIэ псори. А псалъэр фIэгъэнапIэ зыщIахэм я гум темыхуар Iуащхьэмахуэ мингхэм я щыгуу зэрыжиIарщ.
Журналистхэр яхэупщIыхьащ а щIалэр зи гупым хэту къэкIуахэм, туристхэр езышэжьа гидхэм - зыми жаIэн яIэкъым, «минги» псалъэм теухуауэ. ИтIанэ, щIэныгъэлIхэм я деж нэсащ икIи абыхэм къыжраIащ Минги-Тау и щыгум дэкIхэм езы балъкъэрхэр зэгуэр «мингикIэ» еджэу зэрыщытар. Газети интернети зылъэзыщIысахэм къалъыхъуар гурыIуэгъуейщ, а псалъэм и мыхьэнэм хуэдэ къабзэу. Е кIуэрыкIуэм тету къурш щыгур тэтэрхэм IэщIахынкIэ шынауэ пIэрэт?
БалъкъэрыбзэкIэ «Минги-Тау» псалъэм и мыхьэнэр тэтэрыбзэм сыт къызэрыщхьэщыкIыр, тIури зы бзэ гупым щыхыхьэкIэ? Псори ауэ къэгъэнауэ, «Мингхэм я щыгу» жызыIам щыуагъэу IэщIэщIар сыт? Къурш щыгум и цIэмрэ езым я щIыналъэ цIыкIухэм яфIища фIэщыгъэмрэ я къэпсэлъыкIэкIэ зэтехуэу къызэрыщIэкIам иригуфIэнкIэ хъунукъэ? Зэпэгъунэгъу бзитIыр зэпэщIэзыгъэувэну хэтхэм къалъыхъуар, пэж дыдэу, гурыIуэгъуейт, тэтэрыбзэм зыгуэр хащIыкIыххэмэ. Мис апхуэдэ Iуэхухэри кърокIуэ Iуащхьэмахуэ и щыгум щагъэтIылъ фэеплъхэм. Гупыр епшэжьэн ипэкIэ, къурш щыгум зыми зыри къыщинэ зэрымыхъунур ягурыгъэIуэныр нэхъ тынштэкъэ? Хьэмэрэ, тэрмэшу къащтэхэм, щIэныгъэ гуэр ябгъэдэлъыххэмэ, ящIапхъэкъэ, дыкъуакъуэ хъуа псалъэхэм я мыхьэнэр? Ахэр дэтхэнэ зы туристми, уеблэмэ щIыналъэм щыпсэухэу, абы зыри хэзымыщIыкIхэми гурагъэIуэфын хуэдэу.
Шэрэдж Дисэ.
Поделиться: