Анэдэлъхубзэм и плъыр

Зи гъащIэри гуащIэри сабийхэм анэдэлъхубзэр яIурылъхьэным, ар фIыуэ егъэлъагъуным, гъэсэныгъэ дахэ егъэгъуэтыным тегъэпсыхьауэ псэу цIыхум «бзэм и хъумакIуэ» хужыIапхъэщ. А псом ящIыIужкIэ, щIэныгъэфI бгъэдэлъмэ, пэжыгъэр и гъуазэу, и псэр къабзэу, зы­хэтым къахэщу псэумэ - ар фIым я фIыжщ. Апхуэдэ цIыхущ адыгэ-шэрджэсыбзэмрэ литературэмрэ Дзэлыкъуэкъуажэ дэт езанэ курыт еджапIэм щезыгъэдж Бей Жансурэт Хьуд и пхъур.

Куэд щIащ ар егъэджакIуэ Iэ­щIагъэм зэрыпэрыувэрэ икIи фIы­щIэрэ щытхъурэ пылъу и къалэныр ирехьэкI. Хуабжьу егъэджакIуэ хэгъэ­зыхьащ, и гъэсэнхэм папщIэ имы­щIэнрэ имылэжьынрэ щымыIэу. Лэ­жьыгъэм пэрыхьагъащIэ егъэджа­кIуэхэми я гъуэгугъэлъагъуэщ, хулъэ­кIымкIэ ядэгуашэу, сыткIи щапхъэ яхуэхъуу. ЕджапIэм сыт хуэдэ Iуэху къыщрахьэжьэми, Жансурэт жы­джэру хэтщ; екIуу, удихьэхыу утыку кърехьэри щегъэлъагъуэ. И дерсхэри хэплъхьэн щымыIэу еухуэ, Феде­ральнэ къэрал стандартым ипкъ иткIэ къащта IэмалыщIэхэр Iэзагъ хэ­лъу къегъэсэбэп. ЖыпIэнурамэ, зи къалэнхэр гурэ псэкIэ зыгъэзащIэ, зи лэжьыгъэм хуэIэижь лэжьакIуэш­хуэщ Жансурэт. ЕгъэджакIуэ нэфIэгуфIэм гушыIэ дахи хэлъщ, зи щхьэ пщIэ хуэзыщIыжщ. Абы и лэжьыгъэм къежьапIэ хуэ­хъуар пэщIэдзэ класс­хэм щылэжьэн щыщIидза илъэс­хэрщ. Мыбдеж япэу нэрылъагъу щыхъуащ Жансурэт и зэфIэкIым и инагъыр, щIэныгъэ куур сабийхэм Iэзэу зэрабгъэдилъхьэр.
Ещанэ классыр къэзыух и еджакIуэ цIыкIухэм ящыщ куэд етхуанэ клас­сым «ягъэпкIащ», еплIанэр къыдрагъанэри, я щIэныгъэмрэ лъэкIыныгъэмрэ зэрылъагэр къалъытэри. Ап­хуэдэ зэфIэкI уиIэн папщIэ, сабийхэм я гум, я псэм удыхьэфу, уи лъагъу­ныгъэр зыхебгъащIэрэ ардыдэмкIэ къотэжыфу щытын хуейщ. «ЦIыхум и уасэр и лэжьыгъэрщ», жи адыгэ ­псалъэжьым. ЕджакIуэхэм, адэ-анэ­хэм, жылэдэсхэм я пащхьэ Жансурэт щиIэ пщIэмрэ щIыхьымрэ лъагэщ, фIыуэ къалъагъу.
Щыпкъагъэ зыдэплъагъу цIыхубзыр къыщыхъуар адыгэ хабзэрэ нэ­мысрэ щытепщэ унагъуэ дахэщ: и адэр анэдэлъхубзэмкIэ егъэджа­кIуэт, и анэм и гумащIагъымрэ и хьэлэлагъымрэ щымыгъуазэ жылэм дэстэкъым. Абыхэм я быным бгъэ­далъхьа гъэсэныгъэр дэнэ кIуэнт-тIэ? Жансурэт и бынитIри щапхъэ зытрахыу гъэсащ, щIэныгъэ нэхъыщхьэ яIэщ, зыхэс лъэпкъхэм я щытхъу къахьу мэпсэу.
ЕгъэджакIуэ гумызагъэр сыт хуэдэ Iуэху бгъэдыхьэми, жэуаплыныгъэ хэлъу, пыплъхьэн щымыIэу егъэзащIэ. А псом я щыхьэтщ щIыналъэм щрагъэкIуэкI олимпиадэхэм, КъБР-м Егъэджэныгъэмрэ щIэныгъэмкIэ и министерствэм, Къэбэрдей Адыгэ Хасэм, ХьэтIохъущокъуэ Къазий и цIэр зезыхьэ Адыгэбзэ Хасэм къызэ­рагъэпэщ зэпеуэхэм Жансурэт и еджакIуэхэм илъэс къэс увыпIэ лъагэ къызэрыщахьыр. Адыгэбзэм и махуэм ирихьэлIэу КъБКъУ-м иджы­благъэ иригъэкIуэкIа олимпиадэми Жансурэт и еджакIуэхэм япэ, етIуанэ увыпIэхэр къыщахьащ. УвыпIитI олим­пиадэм зэуэ къыхэпхын папщIэ, сыт хуэдиз къару бгъэкIуэщIын ­хуейр? ГъэщIэгъуэныращи, и лэжьыгъэр сыт хуэдизкIэ дэгъуэу къызэ­гъэпэщами, езыр зыхуэарэзыжу зэи плъагъунукъым: зыхунэмыса гуэр щыIэу, ар зэрызэригъэзэхуэ­жын Iэмал къилъыхъуэу апхуэдэщ.
И лэжьыгъэфIым къыхэкIкIэ Жансурэт егъэджэныгъэмкIэ IэнатIэ зэ­мы­лIэужьыгъуэхэм къабгъэдэкIыу мызэ-мытIэу щIыхь, фIыщIэ тхылъ­хэр къыхуагъэфэщащ. Абыхэм яхэтщ Урысейм къыбгъэдэкIыу къыхуагъэ­фэща «ЦIыхубэ егъэджэныгъэм и ­отличник» цIэ лъагэри абы щIыгъу дамыгъэри.
Дрогушхуэ икIи дропагэ апхуэдэ егъэджакIуэ ди еджапIэм зэрыщы­ла­жьэм.
Зи зэфIэкIри щIэныгъэри щIэблэм ябгъэдэзылъхьэ егъэджакIуэм до­хъуэхъу узыншагъэ быдэ иIэу, гуры­фIыгъуэр и гущIэм щыблэу, гукъыдэжрэ дэрэжэгъуэрэ щымыщIэу куэдрэ псэуну!