КъБР-м щIыхь зиIэ и артисткэ, Музыкэ театрым и уэрэджыIакIуэ Къалэбэч (Ардавэхэ япхъущ) Иринэ экстернкIэ курыт еджапIэр къэзухахэм ящыщт. Налшык къалэм дэт Музыкэ училищэм зэрыщеджар гъуэгуанэшхуэм и щIэдзапIэ къудейти, Иринэ ГИТИС-м (Москва къалэ) музыкэ комедиемкIэ и факультетри къиухыжащ.
Иринэ жеIэ цIыху куэд щIэгъэкъуэн къызэрыхуэхъуар. Ар иригъэджащ Къэбэрдей-Балъкъэрым щыщу япэу ГИТИС-м артист ныбжьыщIэ гупыфI I977 гъэм къыщIэзыгъэкIауэ щыта Дудин Владимир.
- Сэ цIыху куэд дэIэпыкъуэгъу къысхуэхъуащ си гъащIэм. ГИТИС-м сыщыщеджэм икъукIэ зыкъысщIигъэкъуауэ щытащ си адэ шыпхъум, ар зэи сщыгъупщэркъым. ЦIыхум и хьэлыр, гъэсэныгъэр, дуней тетыкIэр зэфIэзыгъэувэр, сэ сызэреплъымкIэ, адэ-анэм я закъуэкъым, абы укъэзыухъуреихьхэри зыгуэркIэ холIыфIыхь, - жеIэ Иринэ.
Иринэ зыхэхуа гупыр цIыху 20 хъурти, абыхэм ящыщу щыхьэрым щымыщу яхэтыр плIы къудейрт. Иринэ нэмыщI, адрей щыр Армавир, Воронеж, Украинэм щыщт. Штраус Иоганн и «Летучая мышь» опереттэр студентхэм щыдагъэувым, роль нэхъыщхьэхэр зратауэ щытар Иринэрэ Воронеж щыщымрэт. Абы дэгъуэу Адель и ролыр игъэзэщIат. ЕджапIэр къиухауэ, I98I гъэм Налшык къыщигъэзэжым, а спектаклыр Къэбэрдей-Балъкъэрми щагъэлъагъуэрти, артисткэ ныбжьыщIэр КъБР-м и Музыкэ театрым къищтэри, мыбдежи ролыр зыхуей хуэзауэ щигъэзэщIащ.
- ИкъукIэ зэман хьэлэмэт иIащ Къэбэрдей-Балъкъэрым и Музыкэ театрым. Ди лэжьыгъэхэр щыдгъэлъагъуэу къызэхэдмыкIухьа щIыналъэрэ щIыпIэ жыжьэрэ къэдгъэнагъэнтэкъым: Томбов, Новочеркасск, Ворошиловград, Псков къалэхэр, къапщтэмэ, Урысейми Украинэми я щIыпIэ куэдым дыщыIащ, - игу къегъэкIыж Иринэ. - КъищынэмыщIауэ, театрыр и репертуарымкIэ къулей дыдэт: «Летучая мышь» (Штраус Иоганн), «Фиалка Монмартра» (Кальман Имре), «Крепостная актриса» (Стрельников Николай), «Травиата» (Верди Джузеппе) «Бабий бунт» (Птичкин Евгений), «Моя жена лгунья» (Лукашов Владлен), нэгъуэщI куэди.
Артисткэм игъэзащIэ ролхэм «гукъанэ» зыхуищI яхэткъым, дэтхэнэми зрегъэкIу, утыкур и псэ гъэпсэхупIэщ. Иринэ илъэситIкIэ ЩоджэнцIыкIу Алий и цIэр зезыхьэ Къэбэрдей къэрал драмэ тетрым дэлэжьащ, Гуащэ театрым - илъэситхукIэ.
2016 гъэм Атмурзаев Магомед Музыкэ театрым щигъэува «Шэмхьун и фызышэ» спектаклым абы Цунэ и ролыр щегъэзащIэ. «Спектаклыр гугъущ, ауэ сигуми си псэми къищтат къыслъыса ролыр, - жеIэ Иринэ. - Сом къэлэжьыныр къалэну зыхуэзыгъэувыжа цIыхубзыр гъэпцIагъэхэм зэрыхуэкIуэр къызыхэщ лэжьыгъэщ ар. Абы и щхьэр сыт хуэдэ хьэлэбэлыкъми къыхехыф. Къапщтэмэ, абы къыщыгъэлъэгъуар зыкъомкIэ тохуэ нобэрей ди гъащIэм. Сэ а ролым сыщелэжьым цIыхуитI-щым я прообраз зыхуэсхьэсауэ жыпIэ хъунуш нэхъ къызэхъулIэн папщIэ. Лэжьыгъэм къщыгъэлъэгъуамрэ гъащIэм щыслъагъумрэ зэрызэщхьыр сфIэгъэщIэгъуэну абы селэжьащ. Дыхуейт, дауи, цIыхубзыр и хьэлкIи, акъылкIи, дуней тетыкIэкIи сыт щыгъуи щапхъэу щытыну».
Иринэ Цунэ и ролыр къыщIехъулIар ирепх нэхъ ипэкIэ Дэбагъуэ Роман Къэбэрдей къэрал драмэ театрым щигъэува «Хьэбалэрэ Хьэбашэрэ» (Думэн Мурадин) спектаклым Жануэс и ролыр игъэзэщIэну Iэмал зэриIам.
Бзылъхугъэм щIэблэр театрым хуегъэджэнми илъэсипщIым щIигъуауэ гулъытэ хуещI. Абы ГъуазджэхэмкIэ сабий школым артист ныбжьыщIэ цIыкIухэр щегъасэ.
«Макъамэ гъуазджэм и лъагапIэу къалъытэ Музыкэ театр дызэриIэр насыпышхуэщ. Ди унафэщIхэм яхузэфIэкI ящIэн хуейщ а театрыр ефIэкIуэн папщIэ, сыту жыпIэмэ апхуэдэ театр зимыIэр куэдыкIейщ. «Макъхэр» диIэщ, режиссерыфIхэр ди мащIэкъым», - жеIэ уэрэджыIакIуэм.
