Налшык дэт Музыкэ театрым и артист Теунэ Джэмал ныбжькIэ щIалэми, и зэфIэкIхэмкIэ цIэрыIуэ хъуащ. ГИТИС-м артистхэр щагъэхьэзыр и къудамэр къиухри зы зэманкIэ Теунэр щылэжьащ Москва дэт «Кураж» театрым.
Нарткъалэ къыщалъхуа щIалэщIэр зэрыадыгэпсэр и утыку итыкIэм, игъэзащIэ уэрэдхэм къыбжаIэ. Джэмал ящыщщ адыгэ хьэгъуэлIыгъуэр хабзэм тету езыгъэкIуэкIхэм, жыпIэнурамэ, иджырей джэгуакIуэхэм.
Теунэм иджыблагъэ упщIэ зыбжанэкIэ зыхуэдгъэзати, къыджиIахэр ди гуапэу фи пащхьэ идолъхьэ.
- Уи IэщIагъэр къызэрызхэпхам и гугъу уэзгъэщIынут.
- Курыт еджапIэм сызэрыщIэсрэ артист IэщIагъэм сыдихьэхырт. Ебланэ классым сынэсыху къэфакIуэ гупым сыхэтащ, иужькIэ абы уэрэд жыIэнри къыхыхьэжащ.
Си адэри и щIалэгъуэм уэрэд жыIэным дихьэхыу щытащ. Курыт еджапIэ нэужьым Культпросветучилищэм щIэтIысхьэну яужь ихьати, и анэшхуэм къыхуимыдэу и тхылъхэр медицинэ институтым ирыригъэтыжауэ щытащ. Арати, си адэ Теунэ Хьэчим «дэIэпыкъуэгъу псынщIэм» и дохутыр хъуащ, цIыхухэм и сэбэп екIыу лэжьащ.
7-нэ классым сыщIэсу сызыхыхьа театр гупжьейм и режиссёру щыта Сапрыкинэ Галинэ хуабжьу цIыху пхъашэт, адэкIи – мыдэкIи дримыгъэплъэкIыу дигъасэрт. Абы и сэбэпу къызэкIар иужькIэщ къыщызгурыIуар.
- Артист ухъуну узэрыщIэхъуэпсыр уи адэ-анэм къыщащIэм, дауэ къащыхъуа?
- КъыздаIыгъащ. 11-нэ классым сыщIэсу, ГъуазджэхэмкIэ Къэбэрдей-Балъкъэр къэрал институтым сагъакIуэри, уэрэд жыIэным КъуийцIыкIу Валерэ и деж зыщыхуезгъэсауэ щытащ. А зэманым республикэм щызэхашэ концертхэм сыхагъэхьэрт. Апхуэдэурэ еджапIэр къэзухри, си зэфIэкIым хэзгъэхъуэн мурадкIэ Санкт-Петербург е Саратов дэт консерваторэм сыкIуэн мурад сиIэу, ЩэнхабзэмкIэ министерствэм къипсэлъыкIри: «Уи щIалэр ГИТИС-м щебгъэджэну ухуей?», - жаIэри къеупщIащ си анэм. Ар си щхьэкIэ насыпышхуэу къэслъытэри, зызмыIэжьэу сызэрыарэзымкIэ жэуап естыжащ. НыбжьыщIибл ГИТИС-м дагъэкIуауэ жаIати, къызэрыщIэкIамкIэ, апхуэдэ дэфтэр зиIэр цIыхуитI къудейт, адрейхэр ди къарукIэ дыпхыкIын хуейт. Сэрэ нэгъуэщI зы щIалэрэщ зи насып къикIар. Си жагъуэ зэрыхъуащи, си гъуса щIалэр япэ семестр нэужьым еджапIэм къыщIэкIыжащ.
- ГИТИС-м ущезыгъэджахэм, щапхъэ пхуэхъуахэм я гугъу уэзгъэщIынут.
- Зэдеджахэр зы унагъуэм хуэдэу дызэхэтащ, дызэрылъэгъуащ. Кавказым исхэр псэущхьэ Iэлым хуэдэу къызыщыхъу куэдым я еплъыкIэр едгъэхъуэжын тхузэфIэкIащ. «ФIыуэ тлъагъу адыгэ щIалэ!» - арат къызэрызэджэр. ЕгъэджакIуэ бэлыхьхэри диIащ. Тишман Марк къэралым фIыуэ къыщацIыху уэрэджыIакIуэщ, дэ нэхърэ зэрынэхъыжь щIагъуэ щымыIэми, абы Iэзагъышхуэрэ зэфIэкIрэ бгъэдэлъщ. Езыр Дагъыстэным щыщщ, хуабжьу фIыуэ къысхущытащ. Ар сыт и лъэныкъуэкIи щапхъэу къызолъытэ. Сыщеджэ зэманым кавказ лъэпкъхэм я щэнхабзэм теухуа концерт Москва къыщызэрагъэпэщмэ, си гуапэу сыхыхьэрт.
- «Кураж» театрым укIуа зэрыхъуам дыщыбгъэгъуэзамэ арат.
- «Кураж» театрым актёр къызэрищтэм и хъыбар къыщызжаIэм, къыщыхах Iыхьэм сыкIуэри, япэщIыкIэ лезгинкэ сыкъэфащ, иужькIэ адыгэ уэрэдыжь, итIанэ инджылызыбзэкIэ зы уэрэд яжесIащ къэпщытакIуэхэм хэсхэм. Театрым и художественнэ унафэщI Долоко Михаил си зэфIэкIыр игъэунэхуну, къыскIэлъыплъыну мазитI пIалъэ къызитащ. А зэманыр дэкIри, театрым сыкъагъэнащ. Лъэпкъ зэмылIэужьыгъуэ куэдым къыхэкIахэр щолажьэ а театрым. Адыгэ, ермэлы, урыс, журт, нэгъуэщI лъэпкъхэм къахэкIахэри зэныбжьэгъугъэ дяку дэлъу, фIы дыдэу дыкъыздэгъуэгурыкIуэрт.
- Сыт хуэдэ роль япэу бгъэзэщIар?
- Хыкхъуэм и роль (мэдыхьэшх). ИужькIэ шыпсэм хэт хьэкIэкхъуэкIэ зэмылIэужьыгъуэхэм я ролхэр згъэзэщIащ. Апхуэдэурэ классикэ пьесэхэм сыхагъэхьэ, роль нэхъ инхэр къысхуагъэфащэ хъуащ. Абыхэм ящыщщ Грибоедов Александр и «Горе от ума» комедием хэт Загорецкэм и ролыр. Войнович Владимир и «Трибунал» пьесэм пэшым щIэсу еплъхэм сахэсу роль къызатащ. Режиссёр Мирзоев Владимир си псалъэхэр адыгэбзэкIэ жызигъэIэну сыщелъэIум, къыздиIыгъат.
-Уи псалъэхэр тэрмэшхэм зэрадзэкIрэт?
- НтIэ. Си мызакъуэу, хьэкумыщIэм и ролыр зыгъэзащIэми, адыгэбзэкIэ жэуап къызитыжыфын хуэдэу, псалъэ зыбжанэ езгъэщIати, тIуми дыдейхэр зэрадзэкIырт. Еплъахэм нэхъ ягу ирихьа пычыгъуэхэм ящыщщ ар. Езы Войновичыр спектаклым къэкIуауэ, кавказыбзэхэм ящыщ зыкIэ пьесэм сызэрыщыпсалъэр къыщищIэм, хуабжьу и гуапэ хъуат.
Си ехъулIэныгъэ псомкIи си анэм фIыщIэ хуэсщIыну сыхуейщ. Абы сытригъэгушхуэ зэпыту къыскъуэтщ. Арыншамэ, шэч хэмылъу, къызэхъулIэнIауи къыщIэкIынтэкъым. Си адэм и хъуэпсапIэу щыта, ауэ къемыхъулIа лъагъуэм срикIуэу къысщохъу. Тхьэм жэнэтыр унапIэ хуищI, езыр къызбгъурымытми, псэкIэ къызэрысщIыгъур зыхэсщIэ зэпытщ.
