Япэ хьэрып мазэрыкIуэ

Хьэрып Эмират Зэгуэтхэм я щIэныгъэлIхэр ящыщщ хьэршым нэхъ къыщытпэгъунэгъу уафэщIым и щIыIумрэ абы и Iэгъуэблагъэм къыщекIуэкIхэмрэ зыджыну яужь ихьахэм.

А къэралым мы гъэм и жэпуэгъуэм уахэм яутIыпщынущ Мазэм щрагъэтIысэхыну зыхуамурад, «Рашид» зыфIаща ровер-кхъухьлъатэ цIыкIур. Ар жиIащ Бин Рашид Мухьэмэд и цIэкIэ а къэралым хьэршымкIэ и IуэхущIапIэм (MBRSC) и унафэщIым и къуэдзэ Хумейд Салем аль-Марри.

Пэжщ, Хьэрып Эмират Зэгуэтхэм я астрофизикхэм зи гугъу тщIы мазэрыкIуэр ЩIым щытрагъэлъэтыкIыну пIалъэу япэщIыкIэ хагъэунэхукIауэ щытар 2024 гъэрат. «АрщхьэкIэ, сытым щхьэкIи зитлъэфыхьыжын, - мэупщIэ Салем аль-Марри, - MBRSC-м и IэщIагъэлIхэм «Рашид» мазэрыкIуэр зэхуэхьэсынымрэ и зэпкърылъхьэнымрэ и кIэм щынагъэсакIэ?».

Роверым и гъэхьэзырыкIэм кIэлъыплъыжу, ар США-м хьэршымкIэ Кеннеди и цIэр зезыхьэ центрым ар щагъэIэпхъуэнум и пIалъэри къэблэгъащ.   

- Мазэм и щхьэфэр зыхуэдэр къритпщытэным имызакъуэу, дыублэ зекIуэм кърикIуэн хуейуэ догугъэ лъэхъэнэ дызыхуэкIуэхэм Марсым щыдухуэну зыхудимурад къуажэ цIыкIум ди астронавтхэр щыпсэуфынымкIэ щыIэ Iэмалхэр зыхуэдэм нэхъ пасэу щыгъуазэ зыхуэтщIыфынри, - къыхигъэщащ Хьэрып Эмират Зэгуэтхэм Хьэршыр джынымкIэ и центрым щылажьэ астрофизик Аль Рейс Аднан.

КъыжыIэпхъэщ, уафэщI жыжьэм цIыхухэр щегъэтIысэхыным ехьэлIауэ мы къэралым 2017 гъэм щызэхагъэува «Марс 2117» зыфIаща программэу лIэщIыгъуэ псокIэ ирагъэкIуэкIыну траухуам Аль Рейс Аднан и унафэщIу зэрыщытри.

Хьэрып Эмират Зэгуэтхэм я астрофизикхэм хьэршыр джын зэрыщIадзэрэ илъэс 20 фIэкIа зэрымыхъуар къэтлъытэмэ, дымыгъэщIэгъуэнкIэ Iэмал зимыIэщ я уэгурыкIуэ Iэмэпсымэр Мазэм нашэсыну зэрытегушхуари. ЗэрытщIэщи, а къэралым и щIэныгъэрылажьэхэм, уафэщIхэм зрапщытын ипэ къихуэу, гъунэгъу хьэршым пэщIэдзэ къэхутэныгъэхэр щрагъэкIуэкIащ, япэ лъэбакъуэхэри щачащ: ЩIы Хъурейм кIэлъыплъ спутник зыбжанэ уэгум ираутIыпщхьащ, ди планетэм и хъуреягъыр къэзылъэтыхь къэрал зэхуаку станцым ягъакIуэхэм я астронавтхэри хагъэхьащ.  

Мазэр щIагъэнэхъапэр

ИщхьэкIэ къызэрыщыхэдгъэщащи, къанэ щIагъуэ щымыIэу, къэрал псоми я астрофизикхэм къагурыIуащ, я IэщIагъэлIхэри ахэр зрагъэтIысхьэну кхъухьлъатэхэри Марсым хуаутIыпщын ипэ къихуэу, а псоми я гъэунэхупIэрэ зэхэгъэкIыпIэу куэдкIэ нэхъ къытпэгъунэгъу Мазэр къагъэсэбэпмэ зэрынэхъыфIыр.

- Дэри абы дегупсысауэ, дызытепсэлъыхь проектым зезыпщыта щIэныгъэлIхэр мы зэманым нэхъыбэу зи яужь дитыр ди къэралым и къызэгъэпэщакIуэхэм ящыщ, хэкум и иджырей Iэтащхьэм и адэ Рашид Аль Мактум и цIэр зыфIэтща мазэрыкIуэ кхъухьлъатэр хьэршым дутIыпщынымкIэ зыхуэныкъуэ щымыIэу зыхуей хуэдгъэзэнырщ, - къыхигъэщащ проектым и унафэщI Аль Марзуки Хьэмид.   

Ауэ щыхъукIи, хьэрып щIэныгъэлIхэм я мурадщ нэгъуэщI къэралхэм я роботхэр иджыри здынэмысахэм ящыщу Мазэм и курых уэрдыхъум (экваторым) къедза Iэшэлъашэм и зы къуэгъэнапIэм гъэ дызэрытым яутIыпщыну зыхуагугъэ Iэмэпсымэр щрагъэтIысэхыну…