ЩIэныгъэлI гъуэзэджэт

Физико-математикэ щIэныгъэхэмкIэ доктор, КъБКъУ-м и профессор ЩIДАА-м и вице-президенту щыта, Естественнэ ЩIэныгъэхэмкIэ Урысей академием, ЩIэныгъэмрэ ГъуазджэхэмкIэ Петровскэ академием, Технологие щIэныгъэхэмкIэ Урысей академием хэта, РАН-м и КБНЦ-м физикэмрэ астрономиемкIэ и щIэныгъэ советым и унафэщIу лэжьа Темрокъуэ Анатолэ и лэжьыгъэфIхэмкIэ къыщацIыху ди республикэми, Урысейми, нэгъуэщI къэрал куэдми. Абы иригъэкIуэкIа къэхутэныгъэ лэжьыгъэхэр щIэныгъэм пыщIахэм ноби къагъэсэбэп, фIыкIэ цIыхухэм я гум къагъэкIыж.

Темрокъуэ Анатолэ 1942 гъэм щIышылэм и 17-м Тэрч щIыналъэм хыхьэ Болэтей къуажэм къыщалъхуащ. Зэман гугъум и сабиигъуэр хиубыдами, ехъулIэныгъэфIхэр зыIэригъэхьэу ар курыт школми еджапlэ нэхъыщхьэми щеджащ. Къэралым къулыкъу хуищIэу къигъэзэжа нэужь, 1966 -1969 гъэхэм Къэбэрдей-Балъкъэр къэрал университетым теоретическэ физикэмкIэ иIэ кафедрэм и аспирантурэр къиухри, 1973 гъэм кандидат, 1983 гъэм доктор лэжьыгъэхэр пхигъэкIащ.

КъБКъУ-м теоретическэ физикэмкIэ иIэ кафедрэм и ассистенту къыщIидзэри, профессор хъуащ. КъБКъУ-м физикэмрэ математикэмрэ зэрыщрагъэджыр егъэфIэкIуэным и гуащIэ куэд хилъхьащ.

1975 гъэм ар КъБКъУ-м теоретическэ физикэмкIэ и кафедрэм и унафэщIу ягъэуври, 2001 гъэ хъухукIэ абы щылэжьащ. Еджагъэшхуэм и жэрдэмкIэ 1970 - 1990 гъэхэм ди университетым къэралым и щIэныгъэлI нэхъыфIхэр лекцэ къыщеджэу зэтраублауэ щытащ.

Зэчиишхуэ зыбгъэдэлъ егъэджакIуэт Темрокъуэр. Студентхэм ябгъэдилъхьэ щIэныгъэр фIэмащIэрэ нэхъыбэ зэражриIэным, зэраригъэлъагъуным хущIэкъуу, зэманыр сыт щыгъуи къемэщIэкIыу, езы еджакIуэхэми фIы дыдэу къалъагъуу, чэнджэщкIэ зыкъыхуагъазэу апхуэдэт.

Университетым зэрыщылэжьам къыщымынэу, Анатолэ нэгъуэщI Iуэху щхьэпэхэри зэфIихащ.  Ар хэтащ УФ-м и Правительствэм и нэIэм щIэту лажьэ, фундаментальнэ къэхутэныгъэхэмкIэ фондым и советым. 1996 гъэм Темрокъуэр    ЩIэныгъэхэмкIэ Дунейпсо Адыгэ Академием и вице-президент хъуащ. ИужькIэ технологие щIэныгъэхэмкIэ Урысейм и академиеми хагъэхьауэ щытащ.

Зи гур зэIухауэ лэжьыгъэм бгъэдэта Темрокъуэм и къалэмыпэм къыпыкIащ къэхутэныгъэ лэжьыгъэу 100-м нэс. ИригъэкIуэкI апхуэдэ лэжьыгъэ купщIафIэм къыдэкIуэу, Анатолэ гудзакъэ иIэу пэрытащ егъэджэныгъэ-гъэсэныгъэ Iуэхуми. Абы и куэдщ и Iуэхум къыпызыща гъэсэнхэри. Апхуэдэу ар аспирант куэдым я кандидат лэжьыгъэр пхагъэкIынымкIэ дэIэпыкъуэгъу яхуэхъуащ, и еджакIуэхэм ящыщу тIур физико-математикэ щIэныгъэхэмкIэ доктор хъуащ.

КъыдэкIуэтей щIэблэм Анатолэ псэ хьэлэлу зэрадэлэжьар гулъытэншэ хъуакъым. Абы и щыхьэтщ щIэныгъэлIым щIыхь, фIыщIэ тхылъхэр мызэ-мытIэу къызэрыхуагъэфэщар. И ныбжьэгъухэм, и Iыхьлыхэм къызэраIуэтэжымкIэ, езыр хуабжьу цIыху щабэу, укIытэхыу, зэпIэзэрыту щытащ. Къэзыухъуреихь псоми игури и псэри яхузэIухауэ, дэтхэнэми зыщIигъэкъуэну, дэIэпыкъуну хьэзыру апхуэдэт. Физикэмрэ математикэмрэ я закъуэтэкъым ар зыхуэIэижьыр,  атIэ ар дахэ дыдэуи фортепианэ еуэрт, сурэтыщI Iэзэт, усэ итхырт, спортми дихьэхырт.

ЛIы щэджащэр ноби зэращымыгъупщэм и щыхьэтщ абы псалъэ гуапэу хужаIэр, IуэхущIафэхэр зэрыуахътыншэр.

                                                                              Уэркъ Жыраслъэн.